Thursday 12 June 2014

12th June 2014 news in Mizo

Latest news collection in Mizo language
MIZO TAWNG A CHANCHINTHAR LAWRKHAWM
12.6.2014 
*WORLD CUP OPENING CEREMONY JLO INLAN LEH DAWN SI
Tukin leh karhmasa lama kan rawn tarlan tawh zaithiam Jennifer Lopez World cup 2014 opening ceremony a inlan lo tur a sawi kha a inlan leh dawn si a ni. Kan rawn tarlan tawh thin angin JLo hian a zaipui tur a tih Pitbull leh Leitte te rual a zai ve dawn ta lo ni a sawi a nih kha, a rilru thlak leh in zanin hian Arena Corinthians stadium an ah an 3 hian 'We Are One (Ola Ola)' tih chu an rawn thlawh ho dawn ta a ni.

JLo zai dawn lo ti a sawi anih chhan ah hian a bialpa Casper Smart nen an inthen thut vang niin news reporter thenkhat chuan an tarlang. Chuan zanin a i lo nghahlelh em em pakhat JLo hian chhass thar zaithiam ve tho kum 34 a upa MMaksim Chmerkovskiy a nei niin an sawi leh tawh.
 
*CIVIL SERVICE RESULT CHHUAK A ZOHNAHTHLAK HMING LANG TE
Vawiin khan Union Public Services Commission chuan Civil Services Examination, 2013 result a tichhuak.  Tling zinga Zohnahthlak hming lang kan hriat theih chin te:
Rank 501: Grace Lalrindiki Pachuau (A ni hi IRS nikum ah pek a ni)
Rank 1010 Esther Laltankim Serto (ani hi nikum a Indian Forest Service a tling kha a ni),
Rank 1025: Malsawmtluanga
Rank 1038: Samuel S Vaiphei

UPSC Civil Service exam 2013 ah hian a pumpui ah Jaipur a mi Gaurav Agrawal chu  1-n a ni.Candidate 1122 te chu tling puan anni a,an zingah hian General ah 517, OBC ah 326, SC ah 187, ST ah 92 te an aw a ni.

Zohnahthlak hming kan tarlan te hi tih hmaih kan neih chuan comment lamah rawn sawi ula kan lawm hle ang.

Pix: Thlalak kan rawn tarlan hi tlingthar zing a rank 501-na Grace Lalrindiki Pachuau D/o. Vanhela Pachuau, IAS (Retd) a ni e.
Grace Lalrindiki Pachuau

*ZU KHAPBUR NA DAN ZIRCHIANNA LEHKHABU TLANGZARH
Vawiin chawhnu dar 1:00 PM khan Savidge Hall, Aizawl-ah P.C. Lalthanliana, Minister i/c Horticulture, LAD, Social Welfare chuan Lunglei Zohnuai tlangval Lalnundika Hnamte lehkhabu ziah 'Prohibition: A Socio-Economic Assessment of Gujarat and Mizoram", tih chu a tlangzarh. He lehkhabu hi saptawng a ziah niin a ziaktu hian Dept. of Political Science, University of Hyderabad a research a tih atanga a ziah niin Serials Publications, New Delhi-in a publish a ni. He tlangzarhna inkhawm hi Dr. Malsawmdawngliana, PUC chuan a kaihruai a, lehkhabu thlirlawkna (book preview) hi Dr. H. Vanlalhruaia, Govt. Aizawl North College chuan a nei bawk.

He lehkhabu hi India rama zu khap burna dan (total prohibition) hmanna state pahnih, Gujarat leh Mizoram te a total prohibition-in khawtlang leh economy a nghawng dan leh heng state pahnihte hi an thenawm state zu khap ve lote nena an khawtlang leh economy dinhmun khaikhinna a ni. He lehkhabu hian sawrkar, sakhua leh khawtlangte’n zu dona kawnga an hmalaknate a thlir tel bawk a ni.

Lehkhabu tlangzarhna hun hman zawhah hian sawm bik Academician te, PRISM, SOSA, Journalist te, leh NGO hruaitute thenkhatte’n “Tunlai khawvelah zu khapna dan khauh tak (MLTP Act) hman hi a la fuh zel em?” tih thlirna chi hrang hrang: i) Khawtlang nun leh sakhuana atanga thlirna te; ii) Economy atanga thlirna; leh iii) Hmasawnna, insumdawntawnna thlirna atangtein sawihona an nei a. He sawihona hi Dr. Rohmingmawii, PUC chuan a kaihruai a ni.

Pix: Mala Chongte




Minister PC Lalthanliana releasing Lalnundika Hnamte book "'Prohibition: A Socio-Economic Assessment of Gujarat and Mizoram" at Aizawl.
 *PRIME MINISTER HLUI VAJPAYEE M.A RECORD A BO
India Prime Minister hlui Atal Bihari Vajpayee documentary siam mek tu BJP MP Nirmala Sitharaman chuan Vajpayee M.A Original degree neih a duh avangin a lehkhazirna thin University ah a dil a mahse an hmu zo lo.

PM hlui Vajpayee hian DAV College, Kanpur atangin 1946-47 khan M.A Political Science a zirzo a, chu college chu Agra University (tunah chuan Bheem Rao Ambedkar University tih a ni tawh) hnuai awm thin a ni. Agra University (BRAU) atang hian hman deuh khan University 10 an indang a, chuvang chuan PM hlui education record hi a zirna college awmna  Kanpur anih avangin Chatrapati Sahuji Maharaj University, Kanpur lamah an thawn a ni a sawi a ni.

Chatrapati Sahuji Maharaj University, Kanpur a Registrar Syed Waquar Hussain chuan Agra University in AB Vajpayee education record an rawn thawn loh thu leh record an neih sa ah pawh hmuh tur a awm loh thu a sawi a, thawn ni a an insawi chuan an thawn dan leh a hun hriat a duh thu a sawi a ni.

Prime Minister hlui Atal Bihari Vajpayee hian DAV College, Kanpur atangin M.A Political Science First Class ah a zo a ni.

*WORLD CUP 2014 OPENING CEREMONY NEIH HUN TUR
Zanin atangin Fifa World Cup 2014 chu Brazil ah khelh tan a ni dawn ta a, a hawnna inkhawm 'Opening Ceremony' chu Sao Paulo khawpui a Arena Corinthians stadium ah neih a ni ang. World cup 2014 opening ceremony hi India sana (Indian Standard Time) ah chuan zan dar 10:30 p.m (IST) ah tan a ni ang a, zanlai dar 12:30 a.m (IST)ah a tawp ang. Chumi zawh dar 1:30 a.m (IST) ah Opening match Brazil leh Croatia ten an khel dawn a ni.

Zanin World Cup 2014 Opening ceremony ah hian US Rapper Pitbull leh Brazil ram zaithiam Claudia Leittee ten World Cup hla "We Are One (Ole Ola)" chu an sa ang a, kan rawn post tawh ang khan he hla record tu zinga 1 Jennifer Lopez (JLo) chu a tel ve dawn ta lo a ni.

Zaithiam dang Beyonce Knowles leh The Beatles zaitupaber Sir Paul McCartney te pawh an inlan dawn a, hemi te 2 hi an zaidun dawn nge a hrangin an ti dawn tih hriat chian theih la ni lo.

Pelestina ram a an Idol ve "Arab Idol" an tih a pakhatna hauhtu Palestinian zaithiam Mohammed Assaf pawh FIFA hotu ten zaiturin an sawm a ni. Zaithiam te bakah hian lamthiam mi 600 chuang an inlan dawn bawk ani.

GOOD MORNING MIZORAM
LAMTLUANG ZINGKAR CHANCHINTHAR LAWRKHAWM
*Nimin khan I&PR Conference Hall, IOC Veng, Serchhip-ah Serchhip District Child Protection Unit te hmalakna in "Capacity Building Programme on Soft Skills" neih a ni a. Serchhip-a Hnuchham enkawlna in pahnih Zoar Children’s Home leh Lalchhungkua Unity Children’s Home enkawltu mi 14 an tel a ni. (DIPR)

*Ni 100 inhlawhna tia hriatlar MGNREGA kalpui zel dan turin ngaihtuah in nimin khan State Employment Guarantee Council (SEGC) chu kumina a vawikhatna atan an thukhawm. An thu ngaihtuah zingah an hnathawhte endik leh vil tura State Quality Monitoring Unit din te, hnathawh dan puangzar tura Information Board din chungchang leh job card dil tur ten EPIC an neih a tul thu te a tel a ni. (DIPR)

*Nimin khan School Education Conference Hall, Aizawl-ah All District Project Coordinator’s meeting neih a nia ,  State Project Office atangin officer te, Intervention Coordinator te leh District atangin District Project Coordinator, Deputy District Project Coordinator te an tel a ni. (DIPR)

*Nimin khan Mizoram State Cancer Control Society (MSCCS) meeting vawithumna Aizawl ah neih a ni a, sorkar laipui duhdan in health society hrang hrang te chu a hrang hrang a awm lo in Mizoram Health Society (MHS)  hnuaiah zaikhat a luangkhawm tur a tih anih avangin Mizoram State Cancer Control Society chu tihtawp nise tiin an rel ta a ni. (DIPR)

* Nimin piah 5th IR Battalion hmunpui Lungverh ah State Disaster Response Force Training Batch 9-na atan training neih tan a ni.

*DDK Aizawl chuan June ni 13 (Zirtawpni) zan dar 5:30 leh dar 6:30 inkarah Information Technology leh Dan Bawhchhiatna tih thupui hmangin Live Phone-In Programme a buatsaih dawn a. Zawhna zawt duhte tan DDK Phone No. 2362387 ah phone theih a ni ang a. In zawhna te hi Pu Joseph Lalchhuana, IPS, SP, CID (Crime), Pu Vanlalfaka Ralte, Addl. SP, CID (Crime), Pu Lalthlamuana, Chief Informatics Officer, ICT leh Pu Lalrempuia Sailo, Deputy Engineer, NIELIT ten an rawn chhang ang. (DIPR)

*Sawi neuh neuh awm reng karah sorkar hmasa UPA in appointment an lo pek tawh India sipai lalber (General) tur atan Lt. General Dalbir Singh Suhag chu nemngheh a ni tawh tih Defence Minister, Arun Jaitley chuan a sawi. Mi tam tak chuan BJP sorkar in hepa appointment hi an tihdanglam sak an ring a ni.

*India ram hmun thenkhat ah ruahsur vanga nunphung a buai lek lek laiin nimin khan Uttar Pradesh a Banda district ah chuan 48.2 degree Celsius in boruak a lum a ni. Delhi ah pawh boruak lum lam chu 45C a ni.

*Nimin zing a kan rawn tarlan tawh Iraq rama a an khawpui lianber dawttu Mosul chu Islamic State of Iraq and the Levant (ISIL) firfiak pawl ten an awp tak avangin mipui nuaih 5 nga chuangin an sahimna ngaihtuah in he khawpui hi an chhuahsan. ISIL te hian nimin khan khawpui lian dang Tikrit pawh an la tawh niin sawi a ni.

*UNO Secretary General Ban Ki-moon chuan China leh Vietnam in tuipui a ramri an inchuh chungchang ah UNO in sawifelpui an inhuam reng thu a sawi.

*Delhi khawpui a power supply mumal lo chuan ziaawm lam a pan thei rih lo Delhi khawpui hian nitin power supply 5800 MW a mamawh laiin 5400MW chiah an dawng thin a ni.  Power a awm loh avangin chhungkaw tam tak chu inchhung ah a.c/fan/cooler etc an hman theih loh a pawnah an riak thin a ni. Eptu pawl te chuan sorkar an dem hle bawk.

*Pathianni kalta a tuilian in Himachal Pradesh a Beas lui a Hyderabad zirlai mi 24 a lakbo zingah mi 1 ruang hmuhbelh a ni a, ti hian ruang an hmuh tawh zat chu 6 a ni tawh a, mi 18 ruang chu chinhriat loh in an la bo mek a ni.

*Nimin zing khan Uttar Pradesh a Gauriya khua ah hmeichhe pakhat kum 45 mi ruang thing a inkhai chu hmuh a ni a, police ten an chhui naah he nu hi Thawhlehni khan ruk bo a ni a, a rubotu te hian an pawngsual hnuah that in thingah hian an khai niin sawi a ni. Police ten an mi rinhlelh mi 3 an man tawh a, post mortem  report atangin pawngsual a ni ngei em tih hriat theih anih beisei a ni.

*Kar hmasa Thawhleni zan a Pune a Muslim tlangval Mohsin Sadiq Shaikh that anih chungchang ah Hindu sakhua vung taka kalpui duh pawl  Hindu Rashtra Sena hotupa Dhananjay Desai chu police ten thuzawhfiah atan an man.

*May 21 a Mukherjee Nagar, Delhi a India hmarchhak (Northeast India) zirlai te tawngkam mawilo taka chhawnchhaih tu nia  puh  Pawan Gupta leh a fapa te pahnih chu trial court in anticipatory bail a pe.

*Lok Sabha inthlan hnuhnung ber a an chetchhiat em vang leh party chhung a lungawilohna nei an awm neuh neuh avangin Congress party chuan Maharashtra Chief Minister Prithviraj Chavan  chu an thlak mai thei ni a sawi a ni. Kumin October hian state assembly election an hmachhawn dawn a ni.

*Minsitry of Commerce and Industry in an tarlan danin thla hmasa May chhung khan India in ramdang a sumdawnan thil a thawnchhuah chu 12.8% in a pung a, mahse sumdawnna kawnga leiba chu 11.23 billion dollar in a pung thung a ni.

*Facebook a FIFA World cup page chuan like(follower) tu mi maktaduai 20 chuang an nei tawh. Zanin dar 10:30 (IST) atangin Opening ceremony neih tan a ni ang.  Zaithiam leh lam thiam thanhnem tak an in lan dawn. Hemi chungchang hi post hran in kan siam a tukin dar 8:30 a.m ah i lo chang mai dawnnia.

*World Cup 2014 thlengtu ram Brazil hi khawvel a ram lianber 5-na a ni a, mipui tam lamah pawh khawvel ah 5-na tho anni. Khawvel a Portuguese tawng hmang awmtamna ber ram anni bawk. An ram pawisa hming chu 'Real' a ni a, Real ! leh India Rs.26.54 a intluk a ni. Brazil ram chanchin bengvar thlak lam chite hi World Cup khelh chhungin Lamtluang page ah hian a khat tawkin kan rawn tarlang thin dawnnia.

*Harry Potter thawnthu ziaktu JK Rowling chuan Scotland ram in independence an puan loh nan a campaign tute sum hman turin British pawisa Pound maktaduai 1 a thawh. Kumin September thla hian Scotland mipui te hian kum 300 zet an lo zawm tawh England ram atanga a indan a zalenna neih tur nge tur loh an thlang fel dawn a ni. JK Rowling hian Scot ho te chu inla hrang lo a Britain mite ten unau anga khawsak ho zel a duh a ni.

*Nigeria ram a nasa taka hleilenna thlen tu Boko Haram ten an beihthut theih hlauhthawn thil thu ah sorkar in World Cup enna hmunlian te chu hawng lo turin an hriattir. Mipui an punkhawm tam chaun firfiak pawl te hian an rawn target duh maiin an ring a ni.

*HMANLAI VAWIIN: Kum 1812 vawiin angah khan French General Napoleon chuan Russia do tumin Russia ramri chhungah a sipai te a luhpui a ni. Kum 1926 vawiin angah khan Indopui I-na zawh a remna leh muanna a awm theih nan pawl an din thar League of Nations atangin Brazil a inhnukdawk. Banker hausa David Rockefeller chu kum 1915 vawiin angah khan New York ah a lo piang.

*MIZORAM HRECHIANG ANG: Kum 1912 September thla khan British sorkar hotuten Mizo lal te leh hnamchawm te Lammual ah an ko khawm a, Bawrhsap chuan Mizo lal zinga khawngaihna leh zaidamber , mahni khaw vawng fai ber atan Kairuma Sailo, Tlaikuang lal chu a thlang a ni. Bawrhsap chuan a ram chin a zawt a, Kairuma chuan, "Chhak lamah Tiau chin, Thlang lamah Reng lal nen kan in ri" an ti mai chu(h)! Lal dang pawh an awm teuh a chutiang a sawi ngam chu huaisen a ti khawp aniang Bawrhsap chuan parthi leh thutna a pek bakah "Tual vawi 3 thleng thah phalna" a pe ni a sawi a ni. Bawrhsap hian "Tual vawi 3 pawh that la i chungah engmah pawi a awm lo ang" a ti a ni an ti.

*THURIL: "Midang tan a nun hman hi hringnun a ti hlutu chu a ni" -Albert Einstein.
--------------
Tukin chu comment lamah World Cup 2014 a i tan tur ram leh champion tur ram i rin te lo sawi ve la. In comment a awm mang loh thin hi chuan a nuam lo duh ve lutuk a nia. Ni hman nuam le.

pix: Thlalak kan rawn tarlan hi nimin a Serchhip a Green Mizoram Day an hmang lai a ni a, khuallian Mizoram a hmeichhe MLA awmchhun Vanlalawmpuii Chawngthu  in thu a sawi lai a ni. Thlalatu te hi DIPR lam anni.
The lone female MLA in Mizoram Vanlalawmpuii Chawngthu delivered a speech at Green Mizoram Day programme in Serchhip, Mizoram , India.
pix: DIPR

No comments:

Post a Comment