Cross column

Friday, 11 September 2015

11th September 2015 news in Mizo

Latest news collection in Mizo language (Online News update from Mizoram)
MIZO TAWNG A CHANCHINTHAR LAWRKHAWM

#‎MPL‬ UPDATE
Luangmual Fc 0-3 Chanmari Fc (Full Time)
*NAUPANG INKHAWMPUI TAN
United Pestecostal Church (NEI) te chuan zanin atangin Mizoram hmun hrang hrang ah naupang inkhawmpui an hmang tan. Lamtluang thudawn danin inkhawmpui hi Pathianni thleng an hmang dawn a ni.

*GEOGRAPHY ZIRTIRTU NEIH LOH VANGIN NUAR
Vawiin khan Govt.Hnahthial College zirlai te chuan an college a Geography zirtirtu anneih loh avangin class kal duh lo in Bazar ah nawrh an huaihawt. Lamtluang thudawn danin zirlai te hian an college ah Geography zirtirtu neih an phut bakah librarian dah thuai an duh thu an tarlang bawk.

*SORKAR IN ZODIN CINEMA HALL HLUI LEI TUM
‪#‎Mizoram‬ Home Minister R.Lalzirliana chuan sorkar in ‪#‎Aizawl‬ a Zodin Cinema hall hlui chu lei a, motor dahna (parking) leh auditorium siam nan hman a tum niin a sawi. Lamtluang thulakna in a tarlan danin hei hi Aizawl khawpui a lirthei dahna awmtha lo tih ziaawm nan a tih a ni a, motor 300 chuang dah theih rin a ni, motor dahna chungah auditorium siam tum a ni bawk a ni.

*PUC IN THISEN UNIT 159 PE
Vawiinah khan Pachhunga University College zirlai leh zirtirtuten Aizawl Civil Hospital blood bank a dah turin thisen unit 159 an pe. Lamtluang thulakna in a tarlan danin blood bank a thawk te hian PUC campus ah kal chilh in thisen hi an lak sak a ni. PUC in thisen pek an huaihawt hi an college NSS ten an buaipui a ni.

*#‎MPL‬ RESULT UPDATE
‪#‎Mizoram‬ Premiere League Season 4 khelh mekah Bethlehem Vengthlang FC chuan 2-1 in Mizoram Police FC an hneh a ni. Zanin ah Luangmual FC vs Chanmari FC an in tum ang.

*HRIATTIRNA
Government of Mizoram, Home Department thuchhuak angin National Data Base on Arms Licence Project kal mekah Arms Licence nei zawng zawng te National Data Base of Arms licence a thun vek tur a ni a.

Kolasib District chhunga Silai Licence nei la in report lo zawng zawng te chuan 24th September, 2015 ralhma ngei in D.C. Office Arms Branch Kolasib-ah in report vek tur a ni. Heun tiam chhunga in report lo te chu an Arm licence cancel sak thlenga hrem theih an ni ang. Harsatna an tawh pawhin engmah an sawi buai thei lovang. (DIPR)


*RUIHHLO TAWLHNA LIRTHEI LICENSE LEH PERMIT CANCEL THEIH
Additional Secretary, Transport Department chuan a hnuai ami ang hian thuchhuah a siam :
Chief Minister Pu Lal Thanhawla’n ni 27/8/2015-a ama Office-a Central Y.M.A.-a ruihhlo do pawl SRS hotute hmaa a thusawi bawhzuiin tunhnu ah eng Motor pawh ruihhlo tawlhna-a inhnawmhnawihte reng reng chu an Permit cancel anih bakah a khalhtu Driving licence pawh cancel sak nghal a ni ang. He thil hi Mizoram chhunga Drugs/ruihhlo hluar lutuk tih rem nana ruahman a ni.
Drugs/ruihhlo tam ber lo luhna chu kan thenawm ram Myanmar atangin a ni a. Tunah hian Zokhawthar leh Aizawl inkarah Maxi cab service 83 zet a awm a. Heng Maxi cab service te hi abik taka check uluk turin Transport, Excise & Narcotic Department leh Police Department hnuaia thawkte hriattir an ni. (DIPR)
*BIRTH/DEATH REGISTRATION FEES
Additional Chief Registrar of Births & Deaths chuan a hnuai ami ang hian Birth & Death Certificate Fee lak chungchangah thuchhuah a siam :
1. Ni 1 - 21 chhung - NIL
2. Ni 22 - 30 chhung - Rs. 10.00
3. Ni 31 - 365 chhung - Rs. 100.00
4. Ni 365 chunglam - Rs. 1000.00
5. Non-Availability Certificate (NAC) - Rs. 100.00
6. Register bu 1 keu man - Rs. 100.00
7. Birth Certificate - Rs. 100.00
8. Death Certificate - Rs. 100.00

Hrechiang duh chuan hengah te hian zawhfiah theih a ni :
1. Office of the Addl. Chief Registrar of Births & Deaths and Directorate of Economics & Statistics, Mizoram, Aizawl. Phone No. 0389-2335095/0389-2334094/0389-2335096

2. Assistant District Registrar of Births & Deaths and District Research Officer, Economics & Statistics, Lunglei/Saiha/Serchhip/Champhai/Kolasib/Mamit/Lawngtlai. (DIPR)

*#‎MPL‬
Mizoram Premiere League season 4 khelh tan a ni ta a, nizan khan Champion lai Aizawl FC chuan 1-0 in Chanmari West FC an hneh a, Zo United in 1-0 in Dinthar FC an hneh bawk.

*DDK-AH ‘A TAK RAM’
Doordarshan News Aizawl Programme 'A Tak Ram' Episode 9-na chu 11th September, 2015 zan dar 8:00 ah tihchhuah a ni dawn a, 'Zofate phuar khawmtu-Harsatna' tih thupui hmangin Lalbiakzuala, President CYMA leh Lalhruaitluanga Chawngte News Editor, The Aizawl Post leh J Malsawmzuala Vanchhawng ten hun an hmang ang. Myanmar leh Manipur-a Zo Hnahthlak tuilian tuarte chhawmdawl kawnga Mizo mipuite hmalak dan leh he chhiatna in Zofate insuihkhawmna kawng a hawn zau belh dante sawihona a ni. (DIPR)

*PARLIAMENTARY SECRETARY LEH DMZP INKAWM
September ni 9, 2015 zan khan sorkar thil pawimawh chi hrang hrang buaipuia New Delhi-a cham mek Pu Joseph Lalhimpuia, Parliamentary Secretary , School Education leh Delhi Mizo Zirlai Pawl (DMZP) hruaitute, Delhi Mizoram House-ah an inkawm.

He hunah hian Education Policy chungchang te, Central Service-a Mizo tun aia tam zawk an luh theih dan tur te, zirna boruak tha zawk engtin nge kan neih theih ang tihte an sawiho a, hemi chungchangah hian Parliamentary Secretary chuan Delhi Mizo Zirlai Pawl (DMZP) te chu Resident Commissioner (RC) kaltlanga rawtna an neih ang ang pe thin turin a sawm.

Delhi Mizo Zirlai Pawl (DMZP) chuan hmun hrang hrang atangin hnam anga represent tura sawm an hlawh fo thu leh harsatna an neihte an sawi a, Cheraw kanna atana hak tur Mizo hnam incheina, Mipa leh Hmeichhe tan bu khat daih Parliamentary Secretary hian a pe a ni.

Pu Joseph Lalhimpuia chuan Delhi Mizo Zirlai Pawl (DMZP) te chu Mizo hnam tan theihtawpa tan lo la zel turin a fuih a, hnam darthlalang an ni tih inhriaa hnam anga chetna leh thil tihna reng rengah Mizo nihna rilru pua tan la sauh sauh turin a fuih a ni.

Pu Joseph Lalhimpuia hian thil pawimawh chi hrang hrangah Central sorkar a dawr mek a, Dr. H. Ngurdingliana, MLA leh Chairman, MAMCO - in a tawiawm a ni. (DIPR)
*NEC SECRETARY THAR
Shri Ram Muivah, IAS chuan September ni 10, 2015 khan North Eastern Council (NEC) Secretary hna a zawm.

NEC Secretary thar hi University of Birmingham atangin Management subject-ah Post Graduate degree a nei a. 1985 ah Indian Administrative Service (IAS) zawmin sawrkar laipui leh state sawrkarah kum 30 a thawk tawh a ni. Central sawrkarah chuan Ministry of Finance leh Ministry of Urban Development-ah Director ni tawhin Ministry of Finance, Department of Financial Services ah Joint Secretary hna chu 2001-2006 chhung khan a chelh a. 2006 - 2008 chhungin Ministry of Urban Development hnuaia CVO, CPWD ah Joint Secretary hna a chelh. United Bank of India leh Indian Bank-ah kum 2001 -2006 chhung khan Board of Directors zingah a tel a. Kum 2008 atang khan Muivah hian Manipur State ah Principal Secretary Works, Transport, Health & Family Welfare, Agriculture leh a dangte a chelh a ni. (DIPR)

*SELENA GOMEZ ALBUM THAR TLANGZARH DAWN
Selena Gomez chuan a album thar 'Revival' chu October ni 9-ah a tlangzarh dawn. Lamtluang thulakna in a tarlan danin he album a a hla pakhat "Same Old Love" tih chu audio a ngaihthlak theih in ama Youtube Vevo channel ah a pho chhuak tawh a ni. "Same Old Love" tih hi audio in youtube ah SelenaGomezVEVO channel ah Spetember ni 9 khan upload a ni a, tuna he thu post anih thleng hian viewer 551,951 chuang a nei hman a ni. Selana Gomez album thar tur hi applemusic ah pawh a duh tan chuan order lawk theih a ni tawh bawk a ni.

*APPLE IN iPHONE THAR TLANGZARH
Apple company chuan iPhone thar pahnih - 6S leh 6S Plus an tlangzarh ta. Lamtluang in a zirchian na ah chuan he iPhone thar 2 te hian a 3D touch an hman avangin a screen ah kut zungtang engpawh hmanga hmeh in awlsam takin a hman zung zung theih a ni. A screen hnuailam hmeh rei deuh chuan awlsam takin selfie a lak mai theih bakah veivahna ah te awlam takin map/kalkawng hriatna a rawn lang mai thei bawk. A hmalam camera pawh 12MP a thuam niin, camera hmangin 6MP resolution leh video 4k(Movie hall quality) a lak theih bawk. Selfie camera pawh 5mp a thuam that a ni. A rawng pawh silver, gold leh gray bakah rose gold colour pawh thlan tur a awm. Media ho te hman leh khawihchet zung zung awlsam turin processor pawh 64-bit A9 chip hman a ni. Aman chu $649, $749 leh $849 te anni a, India pawisa chuan Rs.43052 leh Rs.56320 inkar vel ni tur a ngaih a ni.

10th September 2015 news in Mizo

Latest news collection in Mizo language (Online News update from Mizoram)
MIZO TAWNG A CHANCHINTHAR LAWRKHAWM

*BIHAR INTHLAN AH NDA IN SORKAR SIAM RING
India Today group-Cicero ten ‪#‎Bihar‬ state assembly inthlan lo awm tur atana pre-poll survey an neih ah BJP kaihhruai NDA chuan simple majority hmangin sorkar an siam ring an tam ber. Lamtluang thulakna in a tarlan danin he survey report chu hetiang hi a ni: NDA-42%, JD(U) leh an tanrualpui te:40%. CM atan a an duhber ah CM nilai Nitish Kumar chu a sangber thung a ni.

*MIZORAM LEH ASSAM RAMRI A INSAK THIAH TIR
Nimin khan Mizoram leh Assam a forest hotu ten tunhnai a Mizoram state ramri chhung a Assam vaiho in In an rawn sak leh thlai an rawn chin te chu an thiah tir leh vek. Lamtluang thulakna in a tarlan danin State 2 forest hotu te hian helai ram hi inner line forest huam chhung a ni a, state 2 te remtihna lo chuan insak emaw thlai chin phal a nilo niin an sawi. Mizoram leh Assam ramri hi hunrei tak chin fel loh a nih tawh avangin ramri hnaih ah hian Mizo te mit tikham thei zawng a chetna a thleng zauh zauh tawh thin a ni.

*BIHAR INTHLAN HUN TUR PUANG
Nimin khan ECI chuan Bihar state assembly inthlan neih hun tur an puang. Lamtluang thulakna in a tarlan danin inthlan hi 12 October - 5 November, 2015 chhungin thawh 5 a neih tur a tih a ni. November ni 8 ah vote chhiar a ni ang. Bihar state assembly ah hian seat 243 a awm a, vote nei mi vaibelchhe 6.68 vel an awm a ni. Rorellai JD(U) leh RJD ten tanho an tum a, BJP lam pawhin sorkar thar siam ngei an tum ruh hle bawk. Bihar inthlang tur hi India ram politics ngaihven tu te chuan sorkar laipui a rorellai BJP in huhang an nei na dawn nge, CM nimek Nitish Kumar hian CM hlui Lalu Prasad Yadav party te nen a tang ho in sorkar hruaina an chelh chhunzawm dawn tih chu an hrechak tawh em em a ni

*CYMA IN REMNA NI HMAN DAN NGAIHTUAH TUM
Central YMA chuan thlaleh a General conference Bairabi a neih turah 'Remna Ni' mumal zawk a hman dan tur rel nise an ti. Lamtluang thudawn danin CYMA chuan 'Remna Ni' hi political party leh pawl hrang hrang ten kumtin a huho in lawm dan ngaihtuah nise, remna leh muanna kan neih hlut zia inzirtirna lam hawi zawng a lawm dan kawng awmin an hria a ni. Hemi chungchang hi YMA General conference rorel agenda ah dah tel ani dawn a ni.
 
*INDIA AH MAGGI NOODLES ZAWRH LEH THUAI TUM
Nestle Indian operations hotupa Suresh Narayana chuan India ramah maggi noodles zawrh leh thuai tumin hma an la mek niin a sawi. Lamtluang thulakna in a sawi danin thlaleh hian Nestle hian court in enfiahna tur a laboratory a ruat ah maggi noodle chu a ei atan a him tawk em tih enfiah leh a ni ang a, chumi chu pawm anih chuan October thla atangin maggi noodle India ah siamchhuah hna tan nghal a ni ang a ti. Lamtluang a kan rawn tarlan tawh thin angin Nestle company te siamchhuah maggi noodle hi India sorkar chuan court thupek angin mihring ei atana hrisel lo thil a tam avangin zawrhchhuah a khap mek a ni.

*QUEEN ELIZABETH II CHU KUMPINU LAL REI BER A NI TA
Mizo ten ram nitla senglo a roreltu ti a kan sawi thin Kumpinu lalnu Queen Elizabeth II chu nimin khan United Kingdom a lalthuthleng luah rei ber a ni ta. Lamtluang thulakna in a tarlan danin Queen Elizabeth hian an ram sana a nimin tlai dar 5:30 khan ni 23,226 rorelna lalthuthleng a luah tling ta a ni. Queen Elizabeth hian kum 25 a nih laiin a pi Queen Victor hnen atangain UK lalthuthleng hi a luah tan a ni. Queen Elizabeth hi tunah hian kum 89 a ni mek a, a lal chhung hian Prime Minister 12 a hrawn hman a ni. Nimin ah khan Lalnu leh a pasal Prince Philip te chuan rel in Edinburgh atangin Tweedbank an pan a, Scottish Borders Railway a hawng a ni. Tunlai hian an nupa hian Scotland ah nipui chawlh an hmang mek a ni.

*KHAPNA THUPEK
Aizawl District Magistrate chuan Section 133 Cr. P.C. in thuneihna a pe angin ni 8 September, 2015 atang khan a hnuai ami ang hian khapna thupek a chhuah.
Mi tumahin heng a hnuaia tarlan hmunah te hian bungrua eng chi mah an pho chhuakin an zuar tur a ni lo :
1. Sikulpuikawn leh Mission Veng Presbyterian Biak In inkar kawngpui kam leh kea kalna (pedestrian pavement) ah.
2. Revenue Directorate leh Excise & Narcotics Commissionerate inkar kea kalna (pavement) ah.
3. Tennis Court chhehvel kawngpui kam leh kea kalna (pavement) ah.
4. Tennis Court leh Agriculture Directorate inkar kawng kam tawn tawn ah.

He thupek hian Inrinni (Bazarpui ni) leh Sorkar office chawlhni chu a huam lo ang. He thupek hi sut a nih loh chuan 8th September, 2015 atanga ni 60 chhung a huam ang. He thupek awih lova tilui an awm chuan dan angin an chungah hremna lek a ni ang. (DIPR)
*INDIA PASSPORT NEITU TE TAN THU LAWMAWM
Arton Capital report in a tarlan danin Indian passport neitute chu visa ngailo in khawvel ram hrang hrang 59 te an duh chuan an tlawh phalsak anni. Lamtluang thulakna in a tarlan danin visa ngailo a India mi passport nei ten an tlawh theih ram zingah hian Hongkong, Palestine, Haiti, Maurituius, Bhutan, Jamaica, Ecuador leh South Korea te pawh an tel a ni.

9th September 2015 news in Mizo

Latest news collection in Mizo language (Online News update from Mizoram)
MIZO TAWNG A CHANCHINTHAR LAWRKHAWM

*AIR LIVE PHONE IN PROGRAMME
Tun Inrinni (September 12, 2015 ) lo awm tur chawhnu dar 1:05 - dar 2:00 inkar, AIR Aizawl a Telephone a zawhna leh chhanna Live Phone In Programme ah chuan “Zuk leh hmuamin a nghawng theih te” tih chungchang a zawh theih dawn a. Mipui zawhna chu - Lal Riliani, President, Indian Society on Tobacco & Health, Mizoram Chapter leh Dr. Jane R. Ralte, State Nodal Officer (Tobacco Control) Mizoram State Tobacco Control Society, Aizawl ami ten an rawn chhang ang a. Zawh duh neite tan Telephone No. 0389/2323148 emaw 0389/2322515 emaw ah biak pawh theih a ni ang. (DIPR)

*FM ZOAWI LIVE PHONE IN PROGRAMME
All India Radio, FM Zoawi 100.7 Mega Hertz chuan naktuk 10th September, 2015 (Ningani) zan dar 8:02 leh dar 9:00 ikar hian “World Suicide Day pualin I beidawnna atangin i nunna a chhanhim theih” tih chungchangah Dr. Vanlaldiki Ralte, Psychiatrist, Civil Hospital, Aizawl leh Lalremruati, Clinical Psychologist, Zotlang, Aizawl te kawmna/Live Interaction programme a buatsaih dawn a. Zawhna zawt duh tan Telephone No. 0389-2323148 emaw 0389-2322515 emaw ah biak pawh theih a ni ang. (DIPR)

*CHIEF MINISTERIN SORKAR HNATHAWKTE CHENNA IN SAK TUR HMUN THLIR
Vawiin tlai khan Chief Minister Pu Lal Thanhawla chuan sorkar hnathawkte chenna tur in sakna tur hmun Govt Complex, Luangmuala hmun ruahmante Lawipu Primary School thlang atanga thlirin, Federation of Mizoram Government Employees & Workers hruaitute leh Rajya Sabha MP Pu Ronald Sapa ten an hrilhfiah.

Sorkar hnathawkte tana he Housing Project ruahman a ni chu Chief Minister chuan remchang hle a a hriat thu a sawi a. Pu Ronald Sapa, Rajya MP thahnemngaihna chu a fakawm hle a ni a ti.

Ruahman ang chuan he project hi private kuta dahin, chhungkaw 2000 chen theihna tura tih a ni a. A senso tur leh a sak hna thawk tur hian building sak hna thawktu company, Skyline Builders, Kolkata leh Ashoka Nanda, Guwahati te chu biak fel an ni tawh a, inremna thuthlung erawh la tihfel tur a ni. Tuna ruahmanna ang chuan building hi sorkar hnathawk hrang hrang tan chi hrang hrang, Type I, Type II leh adang dang sak a ni ang a, a building man hi a luah man angin thla tin sorkar hnathawk luahtu chuan chawiin, an pek kim hunah an ta neih theih dawn a ni. Sak tan hun tur erawh hriat theih ala nilo. (DIPR)

*MIZO FEATURE FILM BEISEINA IN TLANGZARH A NI
Mizo feature film Beiseina-in tih chu Myanmar rama tui lian tuarte leh TNT tanpui nan nimin khan Pi Lallianpuii, Dy. Director, I & PR & Nodal Officer, Films Development chuan I&PR Conference Hall-ah a tlangzarh.

Mizoram sawrkar Information & Public Relations Department chuan Nodal Department a nih angin kumin May thla khan Feature Film Competition a buatsaih a. Hemi tum hian Beiseinain tih film hian lawmman pahnihna a dawng a. Department chuan tunhma lamin short film Competition pawh lo buatsaih tawhin Film siamtute leh film lama tuimite tan Workshop te, Film Exhibition te hlawhtling takin alo buatsaih tawh thin nghe nghe a ni.

Nimina release tak Beiseina-in tih film hi a taka mi nunchan behchhana Khiangte Pictures siam a ni a. Tlangzarh zawha thu sawiin Pi Lallianpuii chuan, Film hi mihring rilru leh suangtuahna khawvel thuk taka luah a kuaiher theitu a ni a, vawiina Mizoram Film Development Society member te pawh hian in film siam hi a thlirtu apiang hnena thuchah ropui tak a pek dawn avangin film tha siam turin tang sauh sauh ang che u, a ti a. Ngaihtuahna ngilnei tak neia mite tanpui nana film a hlan avangin Pu Lalawmpuia Khiangte, film siamtu chu a fak a ni.

Film siamtu Pu Lalawmpuia Khiangte leh Pu C. Hmingthangvunga, MFDS President ten thu an sawi a. Pu V.L. Peka Zote in Beiseinain film chanchin sawizauna hun a hmang a. Inkhawm zawhah hian Film hi en ho nghal a ni.

Hun remchang hmasa bera tanin Beiseinain film hi hmun hrang hrangah man neia chhuah kual a, chuta sum hmuhte chu tarlan tak tanpuina atan hlan a ni dawn a ni. (DIPR)
*COMPUTER GAMES KHELH NASAT LUTUK VANGIN BORAL
Russia ram chhim lama Republic of Bashkortostan a Uchaly khua a rawlthar kum 17 mi Rustam chu a zawna ni 22 chhung computer games a khelh avangin a boral. Lamtluang thulakna in a tarlan dan in Rustam hian August ni 8 khan a ke a tih tliah avangin pawn a chhuak thei lo a, inah chaw ei leh mut lai tih loh chu computer games 'Defence of the Ancients' chu a khel char char thin a ni. August ni 30 khan nikhawhrelo in a awm a, damdawiinah hruai a ni a, a nunna an chhan zo ta lo a ni. Kumin March thla pawh khan China a mi tlangval pakhat pawh computer game 'world of warcraft' ni 19 chhung a zawn a a khelh char char avangin a boral tawh bawk a ni.
 
*#‎Euro‬ 2016 qualifying match result:
England 2-0 Switzerland
Scorers: Harry Kane & Wayne Rooney
*Rooney hian England tan record thar siamin England tana goal khung hnem ber a ni ta a ni.

*VENICE FILM FESTIVAL NEIH MEK A NI
Kum 1932 atanga an lo neih tan Venice Festival chu September ni 2-12 chhung hian neih mek a ni. Lamtluang thulakna in a tarlan danin he 72nd Annual Film Festival ah hian India mi Coimbatore a auto rickshaw driver Chandrakumar lehkhabuziah 'Lock Up' behchhhan a Tamil movie an siam “Visaranai” chu chhuah a ni dawn a, hemi hmang tur hian rickshaw driver Chandrakumar chuan Italy a pan a ni. A lehkhabu ziah hi traffic jam kar a passenger a nghah dan chanchin a ni.

8th September 2015 news in Mizo

Latest news collection in Mizo language (Online News update from Mizoram)
MIZO TAWNG A CHANCHINTHAR LAWRKHAWM

*WORLD CUP QUALIFYING MATCH
India 0-3 Iran

*PUC LEH PRISM IN RTI WORKSHOP NEI
Vawiin chawhnu dar 2 khan Pachhunga University College a Department of History te huaihawt 'Workshop on The Right to Information Act and People's Response" chu PUC Auditorium ah neih a ni a, Resource person ah Vanlalruata, President, 'People's Right to Information and Development Implementing Society of Mizoram' (PRISM) hman a ni. Lamtluang thudawn danin he workshop ah hian PRISM President hian power point presentation hmangin thu a sawi a, Mizoram sorkar in dik lo tak sum a hman dan leh sorkar kalphung dik lo vanga mipui chanai kal ral dan te leh RTI act hman tangkai dan te a sawi a ni. Thusawi bakah hian zirlai leh zirtirtu te nen zawhna leh chhanna hun hlawhtling takin an hmang a ni. Workshop hi Vice Principal PUC Prof. JV Hluna'n a kaihhruai a, Senior faculty H.S Lalsangpuia'n lawmthu sawina hun hmangin a khar a ni.
RTI Activist and PRISM President Vanlalruata, Mizoram
*EUROPE A RALTLANTE BELCHIANG ANG AW
Tunlai a khawvel thuthar luah hneh em em tu pakhat chu Europe a raltlan te hi anni. Lamtluang page chhiartu ten in lo hriat atan heng raltlan te hi Middle East leh Africa mite anni a, Islamic State firfiak te an hlauh avang te leh an ram a sorkar mumal awm theihloh avanga buaina chhuak avang te in Europe ah hian an sahimna ngaihtuah an raltlan ta a ni.

Heng raltlan tam zawk te hi Islam sakhaw zuitu te anni a, Europe ram sorkar hrang hrang te hian chuti maiin an ramah awm an lo remti nghal mai bik lo a ni. Raltlan ten a tir an pan hmasak ber pawl Hungary chuan raltlan te hi an in ziaklut phawt anih loh chuan hmarlam pan a an kal a phalsak lo reng a nih kha.

Chutiang harsatna an tawh avang chuan raltlan te chuan tunkar liamta khan Hungary chhuahsan in mi 20,000 te chuan Austria leh Germany an pan leh ta a ni.

Lamtluang page thulakna in a tarlan danin kumin chhung ringawt pawh hian Europe ah hian Africa leh Middle East atanga raltlan mi 340,000 an awm tawh a ni. Europe ramah raltlan an pun chak tak em avang hian European Union hruaitu te lu pawh a hai hial a, thutkhawm hmanhmawh ko in engtia lo dawnsawn tur nge tih te an rel ta rum rum a ni. 

EU a tel ram hrang hrang te chuan an ram in raltlan an dawnsawn theih tur zat te thlengin an sawi chiang ta hlawm a, UK chuan kum 5 chhungin Syria atanga raltlan 20,000 an enkawl theih tur thu an sawi . Germany ah chuan kumin chhung in raltlan 800,000 an thlen rin a ni a, German Chancellor Angela Merkel chuan an ramah raltlan an pun zel chuan an ram dinhmun pawh nasa takin a nghawng dawn a ti bawk. Greece chuan an ram chhung a raltlan te chhawmdawlna pek annih theih tan EU ah tanpuina a dil ta hial.
Hungary, Czech Republic, Slovakia leh Romania te chuan EU in raltlan te inchansem tur a tih chu an pawm lo hulhual a ni. Hungary phei hi chuan a rukin raltlan te an ramah an lut ang tih hlau in an ramri te thirhling nei hmangin an hung ta rum rum hial.

Middle East leh Africa atanga raltlan ten Europe a an pan nasat zail ram 5 te chu Germany, Austria, Hungary, Serbia leh Sweden te anni. Keini India ramah chengin ei leh bar te awlsam em em lo mahse mahni inlum ah emaw miin luah pawh ni ila dipdal na em em lo a nun kan la hmang thei te hi mipui rorelna (democracy) kan chhawr ve na a ni tih heng raltlan te dinhmun hreawm tak avang hian i hre thar leh theuh ang u.

*INDIA LEH PAKISTAN SIPAI TE INBE DAWN
India leh Pakistan ramri vengtu sipai te chu naktuk ah Delhi ah an inbe dawn. Lamtluang thulakna in a tarlan danin Border Security Force leh Pakistan Rangers te hi Director General level ve ve hmangin an inbe dawn a, India lam hi DG BSF Devendra Kumar Pathak in a ho ang a, Pakistan lam hi Maj Gen Umar Farooq Burki an a rawn ho dawn a ni. An inbiakna turah hian Lamtluang thulakna in a tarlan danin J&K a ramri a inkahhai bawhchhiat anih thin chungchang te, ramri a damdawi leh phalloh thil tawlhruk chungchang te bakah danlo a ramri a lut ru thin te chungchang te an sawi ho dawn a ni.

*BSNL IN INTERNET BROADBAND SPEED TICHAK DAWN
Nimin khan Union Information Technology (IT) Minister Ravi Shankar Prasad chuan Gurgoan ah thusawiin BSNL in thlathar ni 1 atangin internet broadband speed chu a hmangtu ten a hranpa a pawisa chawibelh ngai lovin 2 mbps in tichak sak anni vek dawn a ti. Lamtluang thulakna in a tarlan danin BSNL hian broadband hmangtu te tan hian 512 kbps leh 1 mbps atangin 2 mbps ah a tihsan sak vek dawn a ni.

*AIR INDIA THLAWHNA AH KANGMEI CHHUAK
Nizan dar 7.55 vel khan Air India thlawhtheihna Varanasi atanga Delhi pana thlawk chu Delhi aiport ah hmanhmawh taka tum tir a ni a, he thlawhtheihna A320 hi hydraulic problem a neih avangin a ke ah kangmei a chhuak a, passenger 7 velin hliam na vak lo an tuar a ni. Lamtluang thulakna in a tarlan danin thlawhna chhungah michuang te an buai nuaih nuaih avanga an innek na lamah an inti hliam ta ni a sawi a ni. Hemi hnu hian passenger te chu him takin thlawhna atangin an chhuak kim thei a ni.

*PAWNGSUAL LEH TUALTHAH NA THLENG DUHLOHNA KAWNGZAWH
Nimin khan Chhingchhip khawtlang huap in an khua a rawng taka hmeichhe naupang unau pawngsual annih hnu a rawng taka thah annih duhloh entirn nan kawngzawh an nei. Mipui pungkhawm te hian pawngsual leh tualthattu pa hi damchhung lung in tang turin an duh tih resolution an passed.