Cross column

Monday, 9 June 2014

9th June 2014 news in Mizo

Latest news collection in Mizo language
MIZO TAWNG A CHANCHINTHAR LAWRKHAWM
9.6.2014 
*WORLD CUP OPENING AH JLO LANG DAWN LO
Naktuk tukleh lawk a Brazil a World Cup 2014 hawnna programme hmanna tur ah zaithiam Jennifer Lopez (JLo) chuan a theih leh loh tur thu inrinni zan khan a sawi thut. Ruahman ang chuan Wolrd Cup opening ceremony ah hian JLo hi rapper Pitbull leh Brazil ram pop star Claudia Leitte te nen an hla record "We Are One (Ola Ola)" tih chu live a sa tur a tih anni. FIFA thuchhuah in an sawi dan chuan " Jennifer Lopez (JLo) hian production lamah buaina a neih avangin a tel thei dawn lo ani an ti. An hla hi JLo tello hian Pitbull leh Leitte te hian an sak mai a ngai dawn ta a ni.

 
*LAL THANHAWLA’N PRIME MINISTER NARENDRA MODI HMU
Chief Minister Pu Lal Thanhawla chuan vawiin tlai khan Prime Minister Pu Narendra Modi chu a chenna In 7 Race Course, New Delhi-ah hmuin minute 20 vel inkhawmhona hun tha tak an nei.

Chief Minister Pu Lal Thanhawla chuan Prime Minister Pu Narendra Modi hnenah Mizoram mamawh hrang hrangte zingah sum leh pai lama harsatna chu a pawimawh ber anih thu a thlen a. Mizorama kawlphetha project te leh Kaladan Multi Modal Transport Transit Project te chu duh anga chaka kalpui anih loh thu Prime Minister hi hrilh bawkin, Prime Minister chuan hengte hi a lo enpui tur thu Chief Minister hi a hrilh a ni.

An in biaknaah hian Pu Lal Thanhawla chuan Prime Minister Modi chu NLUP chanchin tlangpui leh tun thlenga hlawhtlinna hrang hrang Mizoram leh mipuiten NLUP hmanga an hmuh te chu a hrilh a. Prime Minister chuan NLUP chu tha a tih thu hrilhin hun remchanga Mizoram a zin hunah a hmuna ngei hmalakna te en a duhthu Chief Minister a hrilh a ni.

Chief Minister hian Prime Minister Pu Narendra Modi chu a hman hmasak berah Mizorama lo zin ngei turin a sawm a, Prime Minister chuan sawmna hi pawmin, remchang hmasa ber ah alo zin tur thu a hrilh bawk a ni. (DIPR)

 
Mizoram Chief Minister Lal Thanhawla & Prime Minister Narendra Modi

*PRESIDENT THUSAWI LANGSAR ZUAL TE
Vawiin 9.6.2014 a India President Pranab Mukherjee in Parliament in 2 Rajya Sabha leh Lok Sabha member te hma a thusawi tlangpui te chu:

*Zirna in tha zawk a awm theih nan state tin ah IIT leh IIM din a ni ang.

*Infiammi te tan National Sports talent search system kalpui a ni ang.

*Hriselna mumal taka kalpui tum a ni a bawlhhlawh mumal zawk senghawi leh sawngbawl a nih theih nan "Swachh Bharat Mission" kalpui a ni ang.

*Ram thenawm te nen thawhhona tha leh boruak tha zawk neih a nih theih nan tan lak a ni ang.

*Sipai te tha tih chak leh hmanraw tha zawk a thuam anni ang a, lawng sipai te tan National Maritime Authority din ani ang a, ram tana nunan hlantu sipai te hriatrengna thlanmual National War Memorial siam a ni ang.

*Black money laklet anih theih nan ruahmanna siam turin Special Invetigation Team (SIT) din a nih tawh thu a sawi.

*Eiruk do nan Lok Pal bil uluk taka kenkawh a ni ang.

*Hna thar siam a nih theih nan tourism leh agro-based industries te tih len ani ang.

*Hnam tlem zawk leh tenau zawk te himna ngaihtuah sak leh an hmasawnna tur ngaihtuah sak anni ang.

*Hel leh firfiak pawlte lakah sorkar a nem lo hle ang.

*Retheihna umbo a nih theih nan chak taka hmalak a ni ang a, mi rethei te tan hmasawnna kawng dappui anni ang.

*Ei leh bar awlsam zawk a hmuh a nih theih nan hma lak a ni ang a, sorkar hriatpuina lo a ei leh bar tur hralh ruk ching te lakah hma lak anni ang.

*Thing tlang mi te nunphun tih hmasawn nan panchayati raj chak taka kalpui a ni ang.

*India ram in economy lamah hun harsa tak a tawng mek a, tualchhung leh khawvel huap in India economy siam tha turin theih tawp in hmalakna a ni ang.

 
*AIR AH PROGRAMME THAR
All India Radio, Aizawl chuan Science Magazine Programme thar ni 10.6.2014 (Thawhlehni) zing dar 7:00 atangin a puang chhuak tawh dawn a, kartin Thawhlehni apiangin a pe chhuak thin tawh dawn a ni. He programme ah hian Science lama ram chhung leh ram pawn a thil thleng thar ber ber leh kan mithiamte biangbiakna rawn tihchhuah thin a ni ang. He programme hi FM Zoawi-ah a ni ah vek tlai dar 6:40 ah tihchhuah leh thin a ni ang. (DIPR)

 
*INDIA IN BRAHMOS MISSILE HLAWHTLING TAKIN ENCHHIN
Vawiin khan India chuan Indo lawng INS Kolkata atangin lawng beih nan hman chi bomb mitnei (Anti-ship cruise missile) BrahMos chu hlawhtling takin enchhinna a nei. Enchhinna neihna hmun hi Karnataka Karwar tuipui kamah ah a ni. BrahMos missile hi India leh Russia thiamna hmangkawp a siam a ni.



*MNF in Mizoram Rajya Sabha candidate atan Ramkinlova an ruat.
 
*Taliban te chuan nizan a Karachi airport beitute annih thu an sawi. Kab rawn post tawh angin nizan zanlai atang a tukin zing dar 6 rik dawn thleng khan firfiak pawl te leh sipai te an inkap a ni. Sipai leh airport a thawk mi 28 an thi a, airport beitu firfiak pawl mi 10 te hi kahhlum vek anni.
 
*REANG (BRU) LO LET TUR DAWNGSAWNG TURIN IN PUAHCHAHNA KALZEL
Tripura Transit camp a Reang (Bru) la awmte la let tura inpuahchahna (6th batch repatriation) chu kalpui zel a ni a.

Hemi chungchangah hian Mamit DC Pu K.Lalthawmmawia hovin Mamit SP, Home Dept. lam hotute, Nodal Officer leh DIPRO, Mamit te chuan nimin June 6 khan North Tripura DM Pu Sandeep Rathod leh sorkar mi pawimawh dang te nen Reang (Bru) lakletna a thawh ho dan tur chungchangah inbiakna neih a ni a. Reang (Bru) ho an camp atanga an chhuahna tur motor leh venhimna chungchangah inbiakna hi neih a ni. Inbiakna ah hian June 17&18 chu Reang (Bru) laklet ni tur a ruahman a ni.

Tripura sawrkar nen inbiakna bawhzuiin karhmasa Inrinni khan Mamit DC Pu K.Lalthawmmawia hovin a pisaah sorkar dept. hrang hrang hnuaia officer ten 6th batch repatriation neih ni a hmalak dan tur, lo dawnsawn dan tur leh a dawngsawngtu tur te ngaihtuah ho a ni a. Lo dawnsawnna hmun atanga an awmna tur khua a hruai tur motor leh an chen lailawkna tur chungchang chu an meeting a ngaihtuah ho langsar zual a ni.

Mamit district atanga lo lut tur Reang (Bru) te hi Kanhmunah leh Zomuantlangah lo dawnsawn an ni ang a, heta tang hian Tripura Transit camp a an awm hmaa an chenna assembly constituency-ah theuh hruai tura ruahman a ni. Tarlan tawh angin 6th batch repatriation hi self-repatriation tur a ni a, lo let tur a hming inpe te chu anmahni finfiah a chian phawt an ni a. Hming inpe atangin chhungkaw 459 te chu laklet tur a ruahman a ni. (DIPR)

 
Mizoram official discuss about Reang (Bru) refugees

*CBI DIRECTOR IN INTERPOL SECRETARY CHUH TUM
Central Bureau of Investigation (CBI) director nilai Ranjit Sinha chuan Interpol Secretary General chuh ve tumin a hming a pe lut. Ministry of External Affairs in India miin he post hi a chan ngei theih nan Asia ram a Interpol executive member ni mek te tanpuina a sawm mek a ni. Ranjit Sinha hi IPS 1974 batch niin Bihar cadre a ni.

Interpol tih hi a lampum chu International Criminal Police Organization tih a ni a, khawvel a ram hrang hrang 190 ten thubuai leh misual chhuina kawng a an intanpui tawn theih nan a huho a pawl an din a ni. Lyon, France ah hmunpui an nei a, tuna secretary general nilai Ronald K Noble hian a zawnin term 3 a chelh tawh a, a term hi a tawp dawn hnai tawh a ni.
 

KARACHI AIRPORT AH DARKAR 6 CHHUNG SIPAI LEH FIRFIAK PAWL TE INKAP
Nizan zanlai pelh hret khan Pakistan a Jinnah International Airport, Karachi a mi chu firfiak pawl silai leh ralthuam dang keng ten luhchilh in security duty thenkhat leh airport a hnathawk dang te  kaphlum in buaina nasa tak an chawkchhuak  a ni.

Firfiak pawl te hi airport security uniform anga inthuam in terminal hlui zawk a Fokker building an tih atangin ID lem hmangin airport hi an lut ru a ni.  Machine gun (puakrang silai) leh puak thei thil granade leh rocket launcher te bakah suicide jacket te nen an inthuam avangin beih an khirh hle a, Pakistan sorkar DG Inter-Services Public Relations (ISPR) chuan tukin dar 5:22 khan firfiak pawl mi 10 te chu sipai ten an kaphlum vek niin a puang.

Firfiak pawl ten airport an rawn luh rukna lam ni a rinhlelh te hi passenger te luh nan an hman tawh loh VIP te luh nan leh bungaw thawnna (cargo) atan a an hman thin terminal hlui zawk niin hajj terminal leh engineering section awmna lam a ni. Tin, airport hungna thir hlingnei (barbed wire) an tichhia pawh a ni thei tho bawk. An zinga thenkhat hian airport runway ah tlan lut in thlawhtheihna lo ding te chu silai a an kah bakah granade in an vawm bawk a ni.

Thi zat leh hliam zat hi he thu ziah a nih lai thleng hian hriat chian a la har hle a, news report tam zawk a lan danin thi zat hi mi 12 an tling tawh a, hliam tuar mi 18 chuang an awm a ni, nunna chan zingah hian security guard 7 leh civil mi 2 leh police 1 an awm a ni. Thlawhna thlawk chhuak tur leh rawn tum tur te tihtawp vek an ni a, airport hnathawk te pawh hmun him lamah suan chhuak mek anni.

Buaina a chhuah hnu lawk atangin Pakistan sipai commando ten airport hi vil nghal in pawikhawihtu mi firfiak te chu huaisen takin an bitum nghal a ni. Rei fe an in beih hnuah firfiak pawl mi tam zawk an an kap hlum hman a, mahse a la dam chhun te chu airport chhung building 2 ah tanhmun an khawh tlat avangin sorkar sipai te nen  an la inkap chhunzawm ta zel a ni.

Tukin zing dar 4:14 khan Pakistan sorkar thupuangtu chuan firfiak pawl te hian thlawhthleihna hruaikawi tumin an rawn lut ru a mahse an tum angin an hlawhtling ta lo niin a sawi. An ralthuam hman te hi India siam anni hlawm ni a sawi a ni.

Pakistan sipai  thupuang tu Major General Asim Bajwa chuan tukin dar 5:35 khan Karachi airport chhung darkar  6 chhung firfiak pawl te leh sorkar sipai te inbeihn na chu a tawp tak thu leh firfiak pawl te hi kahhlum vek annih thu a puang ta a ni. A sawi zelna ah airport chhung a thlawhna ding te tihchhiat anni lo a, thlalak a thlawhna kang niawm tak a lang chu thlawhna nilo in building kang a nih zawk thu pawh a sawi a ni.

(Thi leh hliam zat te hi he thu post laia report kan hmuh atang te a tarlan a ni a, a hnu lamah a danglam hret thei tih hria ila.)

#karachi #jinnahairport #karachiattack #pakistan #karachiairport #pakistanairport
*LALTLANSANGI VAP LO THLENG
Dt. 25.5.2014 a Singapore-a a hnathawhnaa boral ta, lainat hlawh leh ngaihsak hlawh em em, Nl. Laltlansangi vap chu nimin Dt.8.6.2014 chawhnu dar 2:20 khan Lengpui Airport-ah Pi Sawmpuii, Singapore-a awm mek chuan amah insengso-in a rawn thlen a ni. An chenna in Bungkawn YMA Road-ah inkhawmna hunserh hmanpui a nih hnuin, Bungkawn thlanmual panpui a ni.
Source: Zothana Khiangte Tma‎ via SPECIAL REPORT Group
 *MIZORAM CONGRESS RAJYA SABHA MP CANDIDATE ATAN RONALD SAPA TLAU
19 June 2014 a Mizoram Rajya Sabha Member of Parliament thar thlanna neih turah Mizoram Pradesh Congress Committee chuan candidate atan Ronald Sapa Tlau S/o.Chhuanvawra, Nisarih Tlang, Vaivakawn, Aizawl chu an thlang. Amah hi Zoram Electronics Development Corporation Limited (ZENICS) Chairman ni lai a ni a, kum 2008 MLA inthlan ah khan Hrangturzo bial ah in candidate in a tling zo lo tawh a ni. Thiamna lamah M.A  (Mass Communication) a ni a, Mizo zinga USA atanag Mass communication subject zirchhuak hmasaber a ni.  Vawiin hian nomination a file ang.

Eptu lam Mizo National Front (MNF) chuan candidate neih ve ngei nise an ti a, an candidate tur chu an tanrualpui United Democratic Front (UDF) te nen inrawn tlang in vawiin lamah an puan tur thu an sawi.

Rajya Sabha MP te hi MLA ten an thlan thin annih avangin Mizoram ah hian rorellai Congress hian seat 40 awmah seat 34 an neih sa avangin Congress candidate hi tling sa anga ngaihtheih anni.

*Mizo nula Spice Jet ah Air Hostess a lut thar Mary Lallawmkimi Chhaihlo , D/O Lysa chhaihlo, Saikhamakawn, Aizawl.

Source: Nell Hlychho
Merry Lallawmkimi Chhaihlo

8th June 2014 news in Mizo

Latest news collection in Mizo language
MIZO TAWNG A CHANCHINTHAR LAWRKHAWM
8.6.2014
*FRENCH OPEN AH NADAL AN DAL ZO LO
French Open 2014 Mipa single ah Rafael Nadal chuan 3-6, 7-5, 6-2, 5-4 a Novak Djokovic hneh in a a champion ta.
 
*Naktuk chawhma dar 11 hian India President Pranab Mukherjee chuan Central Hall of Parliament ah Rajya Sabha leh Lok Sabha member (Joint sitting of Parliament) te hma ah thu a sawi dawn. A thusawi lawmthu sawina hi Rajya Sabha leh Lok Sabha ah a hrang ve ve in an khel chhunzawm ang.
 
*India rama rawn zin mek China Foreign Minister Wang Yi had chuan vawiin khan Delhi ah External Affairs Minister Sushma Swaraj nen inbiakna neiin ram 2 China leh India te sumdawnna, ei leh bar leh ramri chungchang a thawhhona leh intanpui tawn dan tur an sawi dun a ni
 
*THLAWHTHEIHNA BO MH370 CHIN HRIA TE TAN HAUSAK LAWIH THEIH
May 8 2014 a chinhriat loh a bo Malaysia thlawhtheihna MH370 a chuang mi239 chhung te chuan vawiin khan thuchhuah siamin he thlawhtheihna bo hmu emaw a chin sawi thei an awm chuan lawmman ah US $ Maktaduai 5 (Rs.2,958,57988.17) pek an tiam a ni. He lawmman an siam chhan an sawi ah chuan mi tupawh in thlawhna bo chanchin an ngaihven a thudik an sawi theih nan an ti a ni.
 
*ANDHRA PRADESH CM THAR LAKLUH A NI
Zanin dar 7:27pm khan Telugu Desam Party (TDP) President N Chandrababu Naidu chu Andhra Pradesh Chief Minister thar atan rinawmna thu tiam tir a lakluh a ni ta. Telangana state pian hnua Andhra Pradesh thendarh la bang zawng a enkawl dawn ta a ni. CM lakluh inkhawm hi Vijayawada leh Guntur inkar a Nagarjuna Nagar ah neih a ni.
 
*AIZAWL NORTH COLLEGE PRINCIPAL BORAL
Aizawl North College Principal, Lalrinawma chu vawiin tlai dar thum vel khan a boral. An mahni hi Ramhlun North veng an ni.
 
*FRENCH OPEN HMEICHHE CHAMPION SHARAPOVA
Russian nula kum 27 mi Maria Sharapova chuan Romania nula Simona Halep chu 6-4, 6-7 (5), 6-4 a hneh in French Open 2014 hmeichhe champion a ni ta. Sharapova hian French Open title a lak vawi 2-na a ni a, Grand slam title a lak vawi 5-na a ni.
 
*MUMBAI METRO RAIL HAWNG DAWN
Vawiin chawhnu dar 1 hian Mumbai khawpui a a hmasaber turin metro rail service chu hawn a ni dawn ta. A project hi 2009 atang khan thawh tan a ni a Rs. Vaibelchhe 2356 an seng a ni.
 
*PENTIKOST NI
Vawiin hi Thlarau Thianghlim thlenni 'Pentikost Ni' a ni. Lal Isua thawhlehni atanga ni 50-na ah hman thin a ni. Pentikos ni chibai le.

Saturday, 7 June 2014

7th June 2014 news in Mizo

Latest news collection in Mizo language
MIZO TAWNG A CHANCHINTHAR LAWRKHAWM
7.6.2014
*Naktuk tlai ah Andhra Pradesh Chief Minister turin TDP hotupa N.Chandrababu Naidu lakluh a ni dawn.
 
*India civil nuclear plant neih len ber Kudankulam nuclear power plant (KNPP) chu vawiin khan 1,000MW pechhuak thei turin hlawhtling taka enchhin a ni.
 
*GREEN MIZORAM DAY 2014
State Level Committee on Green Mizoram (SLCGM) chuan karleh nilaini June ni 11 khi Green Mizoram Day ah an puang. Kumin hian Central Agriculture University, Selesih ah thingpui beihpui thlak tur a ruahmanna siam a ni.

 
*CHIEF MINISTERIN SAIRANGAH INTERPRETATION CENTRE A HAWNG
Ramngaw, thing leh mau, lui leh a chhunga cheng sangha, nungcha leh chungleng savate leh kan chhehvel boruak pawimawhna zawng zawng hrethiamlo te tana inzirtirna leh inhrilhhriatna hmun, ‘Interpretation Centre’ chu Environment & Forest department enkawlna hnuaia awm Sairang Nursery Centre ah nimin tlai khan Chief Minister Pu Lal Thanhawla chuan a hawng.

Hawnna inkhawm he centre lecture hall a neihah Chief Minister chuan boruak tha hip tur leh sik leh sa mihringte mamawh tawk kan neih theihna tur kawnga thil pawimawh tam takte hi Mizote hian kan la hre tawk lo viau a, kan ramngaw neih ang chhunte, lui leh ram leilung kan enkawl danahte zir tur kan ngah hle a ni a ti a. He centre hi chutiang zitchhuah tur kan neihte dahkhawmna a ni a ti. Mizoramin sik leh sa tha tak kan neih hi tangkai taka kan hman theih nan inzirtirna hmun tangkai tak a ni dawn a ni a ti.

Chief Minister chuan kan ram neih ang chhun chhunte hi a renchem zawnga kan hman a tul thu sawiin, ram hmasawnna tura project lian tak tak bun nan ram awl tha kan la mamawh dawn chauh a, chuvangin kut tlinglova sum lakluh tum lova neitu rilru pua thawktu kan nih a ngai a ni a ti.

Environment & Forest Minister Pu Lalrinmawia Ralte chuan ramngaw leh lui te hi mipuite ta, mipuite tan vek anih avangin, mitinin kan tangkaipui theihna turin Forest department hian a humhalh hna a kengkawh a, hei hi mi tam takin an hrethiam thin lo a. Chuvangin hetiang lam hrethiamlote hnena hrilhfiahna hmun ‘interpretation centre’ hi kan neih makmawh a ni a ti. Ramngaw, ram awl, lui leh a chhung leh pawna nungchate hi mipuite tan Forest department hian a humhalh a ni tiin, ‘wildlife sanctuary’ ah te chuan ‘Nature Interpretation Centre’ hi siam thin a ni a ti.

Bialtu MLA Pu K.Sangthuama pawhin thusawiin,a bial chhunga sorkarin hmasawnna hna a thawh reng reng chu a tawiawm tlat tur thu a sawi a bawk.

He centre, cement concrete a chhawng thuma sak hi Environment &Forest department in Rs.45 lakhs senga an sak a ni a, a chhunga bungua, cheinate leh tul dangte dah nghal vek a ni. A building ah hian lecture hall, dinning hall leh choka leh room awlte awmin, a vaia zau zawng hi 309.96 sq.m a ni.

Hawnna inkhawm hi Pu Lalram Thanga, IFS, PCCF & Principal Secretary in a kaihruai a ni.
(DIPR)
 
*NEICCYA Biennial Conference-cum-Seminar
June 12 - 15, 2014 hian North East India Christian Council Youth Assembly (NEICCYA) 15th Biennial Conference- cum-Seminar, ECM Church of Vaihpi, Saiha-ah neih a ni dawn a, inkhawmpui hi Evangelical Church of Maraland (ECM) ten an thleng dawn a ni. Inkhawmpui thupuiah ‘Oneness in Christ’ (John 17:20 - 21) an hmang ang.

Inkhawmpui neih chhung hian Mizoram Synod Choir-te tum 4 (Inrinni zan, Pathianni Chawhma, Pathianni Chawhnu leh Pathianni Zan) an zai ang. (Synfocity)

 
*INDIA HMARCHHAK MITE NEN INLAICHINNA THA NEI TURIN INBIAKPAWHNA HMAN TANGKAI DUH
India hmarchhak miten ramchhung hmun hrang hrang a hmusit leh enhran an tawh thin tihreh na tur ngaihtuah tu tur a committee sang sorkar laipuiin a din hruaitu M.P. Bezbaruah leh a thawhpui te chuan nimin khan Information and Broadcasting Minister Prakash Javadekar an hmu. Union Minister hian India hmarchhak ram a chengte chu ramchhung hmundang a mite nen telecom, digital, radio leh TV hmang te a inpawhna tha zawk siam a tul thu a lo hrilh a ni.

Union Minister leh amah hmutute hian North East India lam hawi film siam leh film dangah pawh NE lam te telh ve thin a tha a an rin thu te an sawi ho a ni. Union Minister hian TV leh Radio Channel ah te India hmarchhak lam hawi te a tam thei anga puanchhuah ve thin nise that tur thu a sawi bawk a ni.

 
GOOD MORNING MIZORAM
LAMTLUANG ZINGKAR CHANCHINTHAR LAWRKHAWM

*Nizan khan Miss Mizoram 2014 thlanna khar a ni ta a, Miss Mizoram 2014 atan hian H.Lalchhanhimi, Armed Veng South, Aizawl chu thlan niin lawmman pawisa fai Rs.Nuai 1 leh Sing 1 a la a ni. 2-na chu Aizawl Luangmual nula C.Vanlalmalsawmi niin lawmman Rs. Sing 5 a dawng a, 3-na chu Aizawl chhimlam veng Kulikawn nula Lalruatfeli niin lawmman Rs.Sing 3 a dawng thung a ni. Miss Mizoram 2014 Grand Finale hi Nl. Rinthiaghlmi (Rini Hlondo) in a host a, Zonet leh LPS ten live telecast in an pechhuak bawk a ni. Miss Mizoram thlan hi C.Dinthanga, Editor & Publisher Lelte Weekly hmalakna a huaihawt thin a ni.
Winners of Miss Mizoram 2014, Grand finale held @ Vanapa Hall, Aizawl
*Syndney, Australia a awm mek Mizo pa Laltanpuia Pachuau (Matana Pachuau) chuan  tun hnai lawk a facebook group pakhat a Mizoram Chief Minister Lal Thanhawla leh a nupui Riliani ten foster beer an in lai thlalak a hmuh avangin MLTP Act an bawhchhia tia puh in Aizawl Police Station ah CM te nupa lakah hian FIR a thehlut. A FIR thehluh hi hma lo lakpui tur hian Mizoram Sorkar in a din Ethic Committee leh Central Young Mizo Association te hnenah sawmna lehkha a thawn a bawk a ni.

*Nimin khan I&PR Auditorium Aizawl ah  Chhingchhip Citizen Welfare (CCW) ten inkhawmpui an hmang. An inkhawmpui hi  Dr.C.Sangnghina, Chairman, CCW General Headquarter in a kaihruai a, Chhingchhip khaw chhuak MLA Pu John Siamkunga, bial chhung khaw chhuak MLA Er. Lalrinawma leh HSLC leh HSSLC a titha te lawmpuina thuziak hlan an ni. Chhingchhip khua atang hian MLA leh Gazetted officer 140 chuang an chhuak tawh a ni. (DIPR)

*Finance Minister Pu Lalsawta leh Finance Commissioner Pi L.N. Tochhawng te chuan vawiin June ni 7, 2014 hian New Delhi-a Pre-Budget Consultation Meeting neih mek a tel turin Aizawl an chhuahsan dawn.

Union Budget Session 2014-2015 lo awm tur atana lo inrawn lawkna neih turah hian ram pum ei leh bar dinhmun siamthatna atana Sorkar hmalaknate (macroeconomic policy) leh, sum leh pai dinhmun tihthat (fiscal consolidation) lam te thlur bing a ni ang a. He meeting hian Sorkar laipui leh State Sorkarte inkarah inlaichinna leh thawhhona tha zawk a thlen theih nan leh, ram pum tih hmasawnna hmanrua a nih ngei theih beisei a ni. (DIPR)

*Nimin khan Thingsulthliah Teachers’ Association (TSA) buatsaih in kumin HSLC leh HSSLC Exam-a zirlai hlawhtling te puala chawimawina programme hman a ni. Thingsultliah atang hian kumin HSLC leh HSSLC Exam-ah te hian zirlai 108 an hlawhtling a, HSSLC Exam a I Division a 7, II Division a 13 leh III Division a 29 an passed a, HSLC Exam a Distinction a 4, I Division a 13, II Division a 19 leh III Division a 59 an passed a ni. (DIPR)

*Nimin piah khan Assam a Hamrem District police SP Nityananda Goswami leh police dang 1 te chu helpawl Karbi People’s Liberation Tigers(KPLT) ten Rumphung ah an kaphlum.

*Kum 2009 a Uttarakhand a MBA zirlai kum 22 mi Ranbir Singh kaphlum tute zing a mi police 18 te chu Delhi Court in thiam loh a chantir a, an chungthu hi vawiinah puan a ni ang. Ranbir Singh hi police ten thuphuah chawp hmanga puh in an kaphlum a ni.

*India hmar lam Uttar Pradesh, Rajasthan, Haryana, Punjab, Madhya Pradesh leh Gujarat ah te nipui khawlum in zual lam a pan zel a nimin khan Churu (Rajasthan) ah chuan 48.6C a ni hial a ni. Hetih mek lai hian nimin vek khan India chhimtawp Kerala ah chuan fur ruah (South West Monsoon) 2.5mm a sur thung a ni.

*Nimin khan tun inthlan hnuhnungber a che chhe tak Aam Aadmi Party chuan Delhi ah national executive meeting an nei. An meeting ah hian inthlanpui a an party chetchhian chhan thlir ho na leh an kal zel dan tur te an rel a ni.

*Hman ni lawk a hmeichhe naupang rual rubo tu Muslim firfiak pawl Boko Haram te chuan Nigeria hmar chhak ah thingtlang mi 100 chuang an that. News report thenkhat ah phei chuan thi zat hi mi 400-500 niin an tarlang.

*May25, 2014 (Pathianni) khan Rev.Z.D. Lalhmachhuana, Barak Area Church & Mission Administrative Secretary, Mizoram Synod- in Barak Area Karimganj Bial chhung Patharkandi-ah Preaching Station a hawng. Inkhawmna tur Biak In an la neih loh avangin an member, Sunanda Sinha ten an insak thar room pakhat chu inkhawmna atan an hmantir dawn a ni. (Synfocity)

*Pakistan Electronic Media Regularity Authority (PEMRA) chuan an ram a TV station lian ber neitu  Geo TV te chu ni 15 chhung an licence a tihtawp sak bakah Pakistan pawisa Rs.Vaibelchhe 1 chawi turin a hrem. Geo TV te hi Pakistan ISI ten an hnathawh dan a him lo an ti a ni.

*French Open Mipa final ah Rafael Nadal leh Djokovic te an intum dawn ta.

*India external affairs minister thar leh Mizoram Governor hlui Swaraj Kaushal  a nupui Sushma Swaraj chuan minister a nih hnu a rampawn a tlawh hmasaber ni turin tun thla tawp hian Bangladesh a tlawh dawn.

*Delhi bazar rate ah chuan Rangkachak (Gold) man chu gram 10 zelah Rs.27,250 a ni. Tangkarua (Silver) chu Kg 1 zelah Rs.41,000 a ni. International rate ah chuan Gold ounce 1 chu $1,256 a ni a, Silver chu ounce 1 ah $19.12 a ni thung.

*54th National Inter-State Senior Athletics Championships chu PAC Stadium Lucknow ah neih mek a ni a, Pathianni hian a tiak ang.

*India lawng sipai hotu Vice Admiral Anil Chopra chuan Commander-in-Chief of the Western Naval Command mawhphurhna a la fel ta. Indian Navy a officer senior ber dawttu Anil Chopra hian  01 July 1975 khan Indian Navy a zawm a ni.

*Nimin khan US President Barack Obama leh Russia President Vladimir Putin te France ah minute 15 chhung inhmu in Ukraine buaina chungchang an sawi.  Ukraine buai na tlen hnu a an US leh Russia hruaitu 2 te hi an inhmuh vawi 1 a ni. France sorkar in D-day vawi 70-na an lawm vang a inhmukhawm anni. Russia President Vladimir Putin leh Ukraine President thlan thar Petro Poroshenko te pawh inhmu in ram 2 chungchang an sawi dun a ni.

*HMANLAI VAWIIN: Kum 1776 vawiin angah khan Richard Henry Lee chuan America ram chhung a thliarkar 13 ten rorelna khawl an din United Colonies ah America ram independent a puanna tur motion (Declaration of Independence)
 a pu lut a, mahse member thenkhat in an pawmloh avangin declaration of independence lo draft turin committee an ruat ta a ni. USA nita America ram khu tunhma chuan British in an awp thin a, ram pum 1 a awm lo in state hrang hrang ah mahni a ro in rel hrang in an awm fur thin a ni.

Kum 1654 vawiin angah khan Europe lal te zinga rorel rei ber Louis XIV chu bishop of Soissons in lal atan a nemnghet a ni. Louis XIV hian kum 72 leh ni 11o ro a rel a ni.

*MIZORAM HRECHIANG ANG: Mizoram a tlangsang ber dawttu Lengteng huamchhung  ram 12,000 ha (30,000 acres) chu ramsa humhalhna hmun (national wildlife sanctuary) atan 31 May 2001 khan Ministry of Environment and Forests chuan a puang a, a hming atan Lengteng Wildlife Sanctuary vuah a ni. He Wildlife Sanctuary huam chhung a Selam khaw mi thenkhat ten thing an lo zai ruk avangin tunhnai khan E&F dept thawktu te nen intibuaiin sorkar in buaina ching fel turin police a thawn hial kha.

*THURIL: "Chhungte hmangaihna leh thian te ngainatna hi hausak leh dinhmun that ai pawh in a pawimawh zawk a ni" - Charles Kuralt.
-----------------
I lo ngaihtuah ve ngai em? Facebook leh internet site vel a kan khawsa zia (like, comment leh site visit) thin te atang hian kan mizia leh nihna a hriattheih. A taka i tih ngam loh  leh tih duhloh tur kha internet khawvel ah hian zalenna famkim nei ta leh duh duh tih ngamna/theihna hmun ah i ngai thin em? Nangmah ngei kha in enfiah thin ang che. Zingkar atang hian i mood kha han ti tha em em phawt mai teh.

Friday, 6 June 2014

6th June 2014 news in Mizo

Latest news collection in Mizo language
MIZO TAWNG A CHANCHINTHAR LAWRKHAWM
6.5.2014 
*MISS MIZORAM 2014 FINAL RESULT
1-na: H. Lalchhanhimi, Armed Veng South, Aizawl
2-na: C.Vanlalmalsawmi, Luangmual, Aizawl
3-na: Lalruatfeli, Kulikawn, Aizawl

Pix Courtesy:  Jiksaw Photography
Miss Mizoram 2014 winner H.Lalchhanhimi, Armed veng, Aizawl
Miss Mizoram 2014 1st Runner up C.Vanlalmalsawmi, Luangmual, Aizawl

Miss Mizoram 2014 2nd Runner up Lalruatfeli Royte, Kulikawn, Aizawl
*MISS MIZORAM 2014 GRAND FINALE
Zanin dar 8 hian Miss Mizoram 2014 thlanna final zan hman a ni dawn ta. Miss Mizoram Grand Finale host tur hi Rini Hlondo a ni dawn a ni. In lam atanga en duh tan Zonet leh LPS ten live telecast in an tichhuak dawn a ni. Tu tak tling ang maw? 

  *WCC ZIAKTU LIAN MIZORAM LO KAL DAWN
June 12-15, 2015 chhung hian Archpriest Dr. Daniel Buda, General Secretary, World Council of Churches (WCC) chuan Mizoram a rawn tlawh dawn a, Mizoram Synod chu lo dawngsawngtu atan ruat a ni. (Synfocity)
 
*MISS MIZORAM 2014 BIKINI ROUND VIDEO
A hnuai a youtube link ah hian Miss Mizoram 2014 contestant te bikini dress nen an in lan lai video clip en theih e.
https://www.youtube.com/watch?v=LecuNLsiGfk&feature=youtu.be

*LADC MEMBER THLAN THAR TE
Vawiin Dt. 6.6.2014 hian Lai Autonomous District Council bial pahnih Bye-Election Dt. 4.6.2014 a vote thlak chu Lawngtlai a BNRGSK hall ah tluang taka chhiar zawh a ni a, Lawngtlai Bazar bial ah MNF Candidate Lalropuia Chinzah, Lawngtlai Bazar veng chu thlan tlin a ni a. Tuithumhnar bialah INC Candidate Pu Malsawmdawngliana, Tuithumhnar chu thlan tlin a ni thung.

Tukin zing dar 10:00 AM atang khan vote te hi chhiar tan a ni a, Lawngtlai Bazar bial chhiar hmasat niin an vote hmuh dan chu a hnuai a mi ang hi a ni.
Sl. No. Name of Candidate Party Affiliation Vote hmuh zat
1. C. Sangchhunga INC 495
2. Lalropuia Chinzah MNF 515
3. C. Zobuanga Independent 142

Lawngtlai Bazar bial chhiar zawh hian Tuithumhnar bial chhiar leh nghal a ni a, an vote hmuh dan chu a hnuai a mi ang hi a ni.
Sl. No. Name of Candidate Party Affiliation Vote hmuh zat
1. Malsawmdawngliana INC 1051
2. H. Sangkunga MNF 736

Vote chhiar hi chhun dar 12:00 khan zawh fel a ni a, Returning Officer Pu. J. Hmingthanmawia, District Election Officer ni bawk chuan thlan tlin te hnenah hian thlan tlin an nihna Certificate a hlan nghal a ni.
Source: Lawngtlai Future Group

 
*BREAKING NEWS: MIBO RUANG HMUH A NI
1.6.2014 (Sunday) tlailam dar 3:00 khan Rangvamual atangin a chin hriat lohva bo Pu Zothansanga Kum 67, Pachang (Hauruang) khua, Pu Malsawmkima, Lower Kanan, (Pu B. Zosangliana in luah tute) mikhual chu Rangvamual Ruatkima petrol pump thlenthlak hma kawng thlanglamah Dar 4:20 p.m vel khan a ruang hmuh a ni. 
Source: BigDaddy Hmahmatea IV via ZORAM KHAWVEL : CHANCHINTHAR Group
Missing person body found in Rangvamual at Aizawl outskirt
*LOK SABHA SPEAKER THAR HMEICHHIA THLAN A NI TA
Member of Parliament atana a Indore, Mahdya Pradesh atanga vawi 8 thlan tlintlin ni tawh Sumitra Mahajan (71) chu vawiin khan chuhtu awmlo in Lok Sabha 16-na Speaker atan thlan tlin a ni.Amah hi India ram hmeichhe MP nireiber niin BJP party ticket a thlan thlin a ni. Thiamna lamah M.A., LL.B a ni. Kum 1989 atang khan Indore bial atang hian a la tling ta char char a ni. India ram parliament Lok Sabha a hmeichhe speaker 2-na a ni. A pasal Jayant Mahajan nen fapa 2 annei a ni.

 
*ZOSAP MISSIONARY BORAL
Zosap Pi Hlimi (Gwen C Evans), kum 1958 leh 1959-a Synod Hospital leh PC Girls’ School, Aizawl-a lo thawk tawh chu April 11, 2014 Zirtawpni zing dar 8:30 khan London-a a chenna inah kum 93 mi niin a thi. (Synfocity)

 
*ATI DIRECTOR THAR
Tunhnaia IAS-a tling thar Dr. Lalrozama chu Administrative Training Institute (ATI) director hna chelh tura tih a ni. Dr. Lalrozama ATI director atana ruatna order hi June 4 khan tihchhuah a ni. (Vanglaini)

 
*Lengteng Wildlife Sanctuary-a thing zai rûk leh Environment & Forest department motor hâl thubuaia man Selam khaw mi 14-te chu nimin piah chawhnu khan bail-a chhuah an ni. Mi 14-te hi Champhai chief judicial magistrate, R Lalduhawmi court chuan nimin piah khan bail a phal a, anmahni buaipuitute'n an bail nghal a ni. (Vanglaini)
 
*WORLD CUP 2014 TICKET MAN
FIFA World Cup 2014 Brazil-a khelh tur ticket man i hre duh em? Brazil ram pawn kotlang A team naran te tan ticket hi category 4-ah then a ni a, category 4na hi pianphung a rualbanlo te tan hauh a nia ticket man erawh catgory 3-na nen a inang a siam a ni. Chuan Opening match ticket man chu: $495 (Rs.29447.25), $330 (Rs.19550.92), $220 (Rs.13033.95) te anni. Final match atan a ticket man chu: $990 (Rs.58652.76), $660 (39101.84), $440 (Rs.26067.90).

 
GOOD MORNING MIZORAM
LAMTLUANG ZINGKAR CHANCHINTHAR LAWRKHAWM
*Mi harsa zualte hnena tanpuina turin Joint YMA North Vanlaiphai chuan Rs. 2,000/- (cheng sanghnih ) leh Village Council North Vanlaiphai chuan Rs. 3,000/- (Cheng sangthum) Chief Minister Relief Fund ah an chhung lut.(DIPR)

*Tripura Transit Camp atanga Reang (Bru) laklet na tura ruahmanna kal mekah nimin khan Home Minister Pu R.Lalzirliana hovin a pisaah meeting pawimawh tak nei leh a ni.

Reang (Bru) chhungkua engemaw zat hruai letna tur thawh rukna ah hian Reang (Bru)chhungkua te duhthlanna (self-repatriation) ngeia laklet tur an ni dawn a. Chhungkua 492 velin lo let an duhthu hi hriat a ni a, mahse chhungkaw zat hi la danglam thei a nih avangin, tun dinhmunah chuan chiang taka lo let tur zat tur hriat theih a nih loh thu Mamit DC, K. Lalthawmmawia chuan a sawi. Reang (Bru) ho thiarna tur chungchangah Tripura sawrkar nena inbiakna neih tum anih thu pawh sawilan a ni bawk.

Vawiin meeting ah hian Home Department , Mamit District hotute bakah tlawmngai pawl hrang hrang CYMA, MUP, MZP, MSU leh MHIP te an tel a. Hmalak dan kal mek te leh hmalak zel dan tur te in hrilhriat a ni.(DIPR)

*Nimin khan Cooperative Societies Secretary leh Registrar Pu Jack L.Darkim IRTS, hovin Mizoram Pig Producers’ Cooperative Federation (PIGFED) chuan General Assembly vawi 21-na, Chanmary YMA Hall-ah an hmang.

*Mizo lemziak thiam Tanpuia leh Saitluanga Sailo buatsaih Duet Painting Exhibition 2014 Aizawl Art Gallery chu nimin khan hawn a ni a, June, ni 12 thleng zing dar 10 atanga tlai dar 7 thleng Exhibition hi en theih a ni.

*Nimin khan United Nations Organisation hnuaia Food and Agriculture Organisation in June ni 1 hi kum 2001 atang khan ‘World Milk Day’ ah alo puan tawh angin Mizoram a a vawi 1-na tana June ni 1 kha chawlhni a nih avangin nimin khan Vanapa Hall ah hman a ni. Inkhawmah hian Mizoram hmun hrang hrang atangin bawng vulhtu thahnem tak an tel a, chawhnu session ah paper presentation leh sawihona neih chhunzawm a ni.

*Mizoram sorkarin zirna tihhmasawnna tura a ruahmanna ‘Educational Campaign’ bultanna chu nimin khan Lunglei Saikuti Hall-ah neih a ni a, Education Parliamentary Secretary Pu Joseph Lalhimpuia chuan he Campaign Kick-off hi a hmanpui a ni. State pum tuam tur Educational Campaign thupuiah chuan ‘Education For All-Round Development’ tih vuah a ni. (DIPR)

*Vawiin hian India parliament rorelna hniam zawk Lok Sabha 16-na atan a Speaker tur thlanna neih a ni dawn a, tun thleng hian rorellai BJP candidate Sumitra Mahajan khing turin tumah in hming an pek loh avangin chuhtu dang awm lo a thlan tlin anih ngei rin a ni. Amah hi kan rawn tarlan tawh angin Indore, Madhya Pradesh atanga vawi 8 lai MP atan a thlan tlin a ni tawh a ni.

*Andhra Pradesh Governor ESL Narasimhan chuan Telegu Desam Party hotupa Chandrababu Naidu chu sorkarna siam turin a sawm. Naidu hian CM atana lakluh inkhawm hi Vijayawada leh Guntur inkar ram Nagarjuna Nagar ah June ni 8 zan dar 7:27 ah neih a tum a ni. Kan rawn post tawh thin angin Andhra Pradesh khawpui thin Hyderabad chu Telangana huam chhung a nih tak avangin CM thar tur hian Andhra huam chhung ngei ah rinawmna thu thiam lak a tum ta zawk a ni. Hyderabad khawpui chu Telangana leh Andhra Pradesh in kum 10 chhung an intawm anga, a hnuah Telangana khawpui a ni chhunzawm tawh ang a, Andhra lam hian khawpui tar thar an din leh dawn a ni.

*Prime Minister Narendra Modi chuan US President Barack Obama an kumin September thla chawlhkar tawp ber a inhmu tur a sawmna chu a pawm.

*Tamil Nadu Chief Minister Jayalalitha chuan PM hnenah lehkhathawnin Afghanistan ram a Kristian sakhaw puithiam hel pawl ten an rukbo Father Alexis Prem Kumar chungchang ah a rang thei ang ber a Afghanistan sorkar sawipui tur leh chhuah a nih theih nan hma la turin a ngen.

*Airport Council International(ACI) chuan Indira Gandhi International Airport, New Delhi chu khawvel a airport thaber dawttu ah a puang a, Chhatrapati Shivaji International Airport, Mumbai pawh 5-na ah an puang a ni.

*Prime Minister Narendra Modi an PM a nih hnu a rampawn a tlawh hmasak ber tur atan Bhutan a thlang ni a sawi a ni, a tunthla tawp hian Bhutan khawpui Thimpu a tlawh dawn a ni.

*Maria Sharapova chuan French open semi final ah Eugenie Bouchard hneh in final a lut. In hneh dan chu 4-6, 7-5, 6-2 a ni. Hmeichhe semi final dang ah Romanian hmeichhia te zinga French Open final thleng hmasaber ni turin Simona Halep chuan a khingpui Andrea Petkovic chu 6-2, 7-6, (7/4) in a hneh bawk.

*Zanin tlai dar 5:30 hian French Open Mipa semi final khelh a ni dawn a, intum tur te chu: N.Djokovic vs E.Gulbis leh Rafael Nadal vs Andy Murray te anni.

*Google Map chuan World Cup 2014 khelhna tur stadium 12 te entheihna turin online in street view an dah thar.

*HMANLAI VAWIIN: Kum 1674 vawiin angah khan Maratha lal Shivaji chuan Raigad (Maharashtra) ah Hindu lal atan ropui takin lakluh a ni. Khatih lai khan India ram chu Muslim lal ten an awp a, Hindu thil ti thei deuh te chu loneitu hotu zamindar ah te bak an ruat ngai lo a,  Shivaji hian chu chu duh tawk lo in a ma thu in puithiam te a rawn a Hindu danin lal ah a inlakluh tir ta a ni. Kum 1947 vawiin angah khan  Basketball Association of America chu New York khawpui an din tan a ni.

*MIZORAM HRECHIANG ANG: 30.4.1991  khan Mizoram Public Service Commission Chairman hmasaber turin SR Vala IAS (Orissa Cadre) chu Mizoram sorkar in a ruatna order a tichhuak a, 1.5.1991 khan a hnathar hi a zawm a ni. Chuti chuan Mizoram in state a neih atanga kum 4-na ah State Public Service Commission a nei ve t a ni. 12.7.1991 khan MPSC member hmasaber turin M.Lalmanzuala IAS chu sorkarin a ruat a, a ni hian a hna thar hi 15.7.1991 khan a zawm a ni.

*THURIL: "'Ka hmangaih che' tih sawi tur hian mi pakhat in 'Ka' tih hi a sawi ngam phawt a ngai. - Ayn Rand
--------------
Sorkar leh company a hnathawk te tan chuan a tlangpui thu in Zirtawpni hi chawlhkar 1 chhung a hnathawh tawp berna hun a ni a, khawthlang ram leh phai lamah chuan tul leh hah tak a kartluan a hnah an thawh chu zirtawpni tlai ah an chawlh hun a lo thlen dawn avangin "TGIF" an ti thin a chu chu "THank God It's Friday" tihna a ni a Mizo tawng chuan "Zirtawpni a lo thleng leh ta Lalpa ka lawm e" tihna a ni mai awm e. I thiante pawn an timeline ah TGIF te chu an post ve fo thin kha, hrethiam tawh mai em? Chuan, comment lam hi chu in chan a nih kha, rawn ti leh hram la aw. Ni hman nuam le.

*SHILLONG KAWNG BANDH
East Jaintia Hills, Narpuh Elaka hnuaia khaw sawm pasarih (17) tualchhung thuneituten nimin piah zing dar 6:00 atang khan darkar 72 chhung awh tur Bandh National Highway 44 ah an huaihawt a. Hemi avang hian Deputy Resident Commissioner Shillong chuan Shillong lama zin veivak tur te fimkhur turin a chah. (DIPR)