Cross column

Monday, 14 April 2014

12th April 2014 news in Mizo

Latest news collection in Mizo language
MIZO TAWNG A CHANCHINTHAR LAWRKHAWM
12.4.2014
*Prime Minister hlui leh Janata Dal (Secular) party hotupa HD Deve Gowda chuan Narendra Modi Prime Minister a nih chuan Karnataka chhuahsan a hmundanga pem a tum thu a sawi mauh mai.
 
*Tunhnai a Mizo Music video lar thar "Triau Trackx ft Ruatfeli - Ka lo nghak reng ang che" tih chu a music video an siam dan leh a hla an phuah chhan te ngaihnawm tak a tarlang in behind the scene en theih in youtube lamah an dah ta. Hei hi a link chu https://www.youtube.com/watch?v=xKt8rk1qbc8


 
*Congress vice president Rahul Gandhi chuan vawiin hian vawi 2 a lo tlin tawhna Amethi bial Uttar Pradesh ah M.P Lok Sabha nomination a file dawn. A pa PM hlui Rajiv Gandhi pawh kha Amethi bial ah hian tum 4 lai thlan tlin a lo ni tawh thin a ni.
 
*BJP Prime Minister candidate leh Gujarat CM ni mek Narendra Modi chuan Vododara bial a Lok Sabha nomination a file na ah Joshodaben chu a nupui a nih thu a ziak lang, hemi te nupa hi 1968 khan tleirawlte in an innei a mahse kar 2 chiah an awm dun a, chumi hnuah mahni seh seh mual hran ah tiin an awm hrang ta char char a vawi khat mah an awmdun leh ta lo a ni.
 
*Lancet Oncology Journal in a tarlan danin India ramah kum tin cancer vei mi nuai 10 hmuhchhuah thin anni a, chung zing a mi nuai 6-7 te chu kum tin an boral thin bawk niin an chhut. Kum 2035 ah phei chuan cancer vei hi kum tin mi nuai 17 an tlin chhoh tawh tur thu leh chuta tang a kum tin thi zat tur pawh nuai 12 an tlin thuai rin a ni.
 
*Vawiin hian Diphu, Silchar, Tripura East leh Karimganj ah te Lok Sabha vote thlak mek a ni a, Sikkim ah Lok Sabha seat 1 leh Assembly seat 32 atan vote an thlak mek bawk.
 
*Lalremsiami Hrahsel d/o Lianmawia, Mission Veng chuan Mizoram University-a Department of Biotechnology aṭangin Doctor of Philosophy Ph.D) a hmu thar a, a thesis chu, 'In Vitro Mass Propagation and Agrobacterium-mediated Genetic Transformation of Banana Plants Native to Mizoram' tih a ni. - Vanglaini

Saturday, 12 April 2014

10th & 11th April 2014 news in Mizo

Latest news collection in Mizo language
MIZO TAWNG A CHANCHINTHAR LAWRKHAWM
11.4.2014
*
ZIRTAWPNI 11.4.2014 DUHAWMLO
*Zirtawpni tlai dar 6:30 khan Aizawl Treasury Square atanga Venghlui chhuk thla Republic Road ah City Bus in hmeithai Lalzampuii (40), Mission veng a mi scooty khalh chu hnawlin, damdawiin panpui a nih laiin Lalzampuii hi a boral.

*Zirtawpni chhun dar 12:30 ah khan Phunchawng ah Durtlang atanga mibo zawng Lalhuliana (40) scooty khalh chu Tank Lorry nen an insu a hmunah a boral nghal a, a hma chiah a tlan scooty khalh ve tho Lalramngaia Dutlang tho chuan hliam na taka tuar bawk.

*Zirtawpni zing khan Gadchiroli district , Maharashtra ah Naxalite ten an lambum vangin Maharashtra Police Anti-Naxalite force zinga 1 boral in an zinga 5 in hliam an tuar.

*Zirtawpni tlailamah khan Alwar Mathura Passenger train Maura leh Goverdhan station inkar a tlan chu a tlan laiin rel pindan 2 a thlawn avangin mi 1 a boral a, midang 6 in hliam an tuar a ni.
 
*Vawiin a Hrangturzo bial a MLA by-election neih a vote tla zat chu 75% a ni.
 
*Vawiin khan Mizoram ah tluang takin Lok Sabha inthlan neih a ni a, State chief electoral officer Ashwani Kumar sawi danin Polling Station 1126 zinga 884 atanga report dawn tawh a vote tla zat chu 60.6% a ni a, hmun hla thenkhat atangin report la dawn kim loh a nih avangin hei ai hian vote thlak zat hi a la sang thei niin a sawi.
 
*VAWIIN AH MIZORAM AH LOK SABHA INTHLAN LEH HRANGTURZO BIAL MLA BY-ELECTION NEI DAWN
Vawiin hian Lok Sabha 16-na tur a Mizoram atanga Member of Parliament tur thlanna neih a ni dawn. Candidate te chu: CL Ruala (INC), M Lalmanzuala (AAP) leh Robert Romawia Royte (UDF) te an ni. Mizoram hian MP thlan hi tum 11 a lo paltlang tawh a, MP hi mi 7 kan nei tawh a ni. Vawiin vek hian CM Lalthanhawla chhuahsan tak Hrangturzo MLA constituency ruak hnawh khat turin MLA By-election neih a ni bawk dawn a, candidate te chu: Vanlalawmpuii Chawngthu (INC) leh H Lalduhoma (UDF) te anni. Mizoram mipui ten MP atan a kan lo thlan chhuah tawh te chu a hnuaia mite hi anni:
1. Sangliana - Mizo Union - 5th Lok Sabha (1971-1977)
2. Dr.Rothuama - People Conference - 6th Lok Sabha (1977-1979)
3. Dr.Rothuama - Independent -7th Lok Sabha (1980 - 1984)
4. Lalduhawma - Indian National Congress - 8th Lok Sabha (1984-1989)
5. Dr.C.Silver - Indian National Congress - 9th Lok Sabha (1989-1991)
6. Dr.C.Silver - Indian National Congress - 10th Lok Sabha (1991- 1996)
7.Dr.C.Silver - Indian National Congress - 11th Lok Sabha (1996 -1997)
8. Dr H.Lallungmuana - Independent - 12th Lok Sabha (1998-1999)
9. Vanlalzawma -Independent - 13th Lok Sabha (1999-2004)
10. Vanlalzawma - Mizo National Front - 14th Lok Sabha (2004-2009)
11. C.L Ruala - Indian National Congress - 15th Lok Sabha (2009-2014)
----------------
Vote thlak hi India khua leh tui ten kan aiawh a rorel tur thlanna a kan duhthlanna kan lantir theihna sang ber a ni a, khua leh tui tha i nihna ang leh ram in a phut che angin vawiin hian i duh ber thlang chhuak turin vote thlak ve ngei ang che.

 
 
10.4.2014
*Tukin dar 5:30 khan Jamui parliamentary constituency, Bihar pana election duty tur a kal CRPF ten Maoist te bomb phum chilpuak in CRPF 2 an thi a, mi 3 in hliam an tuar.
 
*Vawiin khan HPC Cup 2014 Organising Committee chu an Chairman Pu S.Laldingliana hovin HPC Vice-Chairman Office chamber-ah an thukawm a, HPC Cup 2014 khelh mek chungchang thu pawimawh an sawiho a ni.

Vawiin Committee-in a thurelte zingah HPC Cup 2014 kharna inkhawmah Mizoram Chief Minister Pu Lal Thanhawla chu Khuallian atan sawm ni se tih te, kumin HPC Cup 2014 Champion-te chuan Trophy hi neih hlen se tih te leh March ni 14, 2014 atanga tan tawh he football tournament hi a kalpui danah a lungawithlak tih te a tel a ni.

HPC CUP 2014 hi March ni 14-ah neih tan niin tunah hian Pre-Quarter Finals khelh zawh a ni tawh a. April ni 14-17, 2014 chhung hian Quarter Final leh Semi-Final match-te khelh a ni dawn a ni. - DIPR
 
*Vawiin hian India ram State 11 leh Union Territories 3 ah te Lok Sabha seat 91 thlang chhuak turin vote thlak a ni dawn.
* BJP PM candidate Narendra Modi chuan nimin khan Vadodara, Gujarat ah MP seat chuh turin nomination a file.
*Ni hman nuam vek ule

Thursday, 10 April 2014

7th, 8th & 9th April 2014 news in Mizo

Latest news collection in Mizo language
MIZO TAWNG A CHANCHINTHAR LAWRKHAWM
9.4.2014
*TEK IN MI 2 DENGHLUM
Ngurremsanga kum 17 leh Lalsiamkima 25, Sialhawk khuate chu vawiin tlai dar 4pm vel khan an feh hawng lam chu trekin a deng a. An hmunah an boral ve ve nghal a ni.
Tekin a denna hmun hi Sialhawk khua atanga 4 km vela hla, Bellei mual bul, Sialhawk tlâk lam niin feh kawngah hian mi 5 an inzui hawng a, a laiah kalin an hmaah pakhat a kal a. A hmasa ber dawttuah an ni pahnih hi an kal a. Têkin a den tual hian tlu nghalin an thi zui nghâl mai niin a la damte hian an sawi. Dar 5:40pm vel khan a hmun atangin Sialhawk tlangvalte'n an zawn hâwng mek a, tunah (5:50pm) hian a hmun atangin an chhuak fel tawh a ni.
source: Mapuia Hnamte via THUDIK LEH NEWS
 
*ULTIMATE WARRIOR BORAL
Tun hma deuh a WWF professional wrestler lar Ultimate Warrior chu kum 54 mi niin US ah a boral, a thihchhan hi sawi a ni lo. Hmanni lawk khan WWE Hall of fame ah a lim chu dahluh thar a ni. Ultimate Warrior hi a hming tak chu James Brian Hellwig a ni. 1987 ah World Wrestling Federation a zawm a, WrestleMania VI ah Hulk Hogan hneh in WWF champion a ni a, WWF Inter Continental Champion vawi 2 a lo ni tawh bawk. 1998 ah World Championship Wrestling (WCW) a zawm a, 1999 atangin Professional Wrestling atangin achawl ta a ni. Ultimate Warrior hian nupui vawi 2 a nei a ni.
 
*ARCHIE A THI DAWN
Kum 1941 atanga tihchhuah tan tunlai thleng a mite ngaihhlut comics lar tak Archie Comics hotupa (CEO) Jon Goldwater an CNN a hrilh danin kumin July thla hian Archie Comics Issue 36 na tihchhuah a ni ang a, a hming ah 'Life with Archie' tih niin he comics ah hian a changtupa Archie Andrews chu thih tir a ni dawn a ti. Athih chhan ah hian a thian tan nunna a hlan dawn a, achangtupa hi tih thih ni mahse a vanglai a a bialnu te Veronica leh Betty te nen a an chanchin te comics ah hian tihchhuah chhunzawm zel a la ni dawn tho a ni.
 
*Vawiin khan Chhattisgarh ah hmun 2 ah Maoist hel ten police te tibuaiin inthlan tihbuai tumin hma an la. Sukma district ah CRPF leh tualchhung police inthlan buaipuitu te an thlah haw lam an lo lambun a police 3 an thi a, midang 3 in hliam an tuar. Bijapur Dist ah Maoist hel te hian bomb tipuak in CRPF 2 in hliam an tuar bawk. Naktuk ah Chhattisgarh ah hian Lok Sabha inthlan neih a ni dawn a ni.
 
*DELHI AH VOTE THLAK ZO TEN PETROL MAN TLAWM IN LEI THEI DAWN
Naktuk hian Delhi ah Lok Sabha inthlan atan vote thlak a ni dawn a, Delhi, Noida, Gurgaon, leh Rohtak huam chhung a cheng ten petrol pump ruat bik 67 ah te an vote thlakna kutzung tang a lehkhatui kai an entir chuan petrol litre 1 zel ah paise 50(duli) a tlawm in an lei thei dawn a ni. Hei hi mipui ten vote an thlak tam theih nan a ruahman a ni.
 
*Australian tuihleuh thiam Olympic Gold medal vawi 5 lai lo la tawh Ian Thorpe(31) chu a dar na an zai zawh ah natna dang in a tlakbuak leh avangin Sydney Hospital ICU ah enkawl mek a ni.
 
*Vawiin hian Arunachal Pradesh (Bial 2), Meghalaya (Bial 2), Manipur (Bial 1), Nagaland (Bial 1) ah te Lok Sabha inthlan neih mek a ni. Ruahman ang chu nise Mizoram ah pawh vawiin hi vote thlak ni tur a ni.
 
*Electronic Voting Machine (EVM) rigging a nih rinhlelh chungchang ah K.Chhawnthuama leh Lalthanhawla kaihhruai Mizoram Congress party te an inpuh tawn nasa hle.
 
8.4.2014
*Election Commission of India chuan Mizoram a Lok Sabha inthlan hun atan 11 April 2014 ah a sawn, Mizoram NGO in darkar 72 chhung total bandh an huaihawt pawh vawiin chawhnu dar 1:30 khan tih tawp a ni ta bawk.
 
*Mizoram hmun hrang hrang ah vawiin hian a ni 2-na atan Joint NGO ten total bandh an chhunzawm leh dawn a ni. Zonet zingdaifim in an report danin nizan khan Aizawl Police station lock up a ruak a ni.
 
*MIPUI TANRUAL AH NAGA HO ENTAWN THEIH
30 March 1953 khan kha tih lai India PM Jawaharlal Nehru khan Naga buaina sawifel pui tumin Nagaland khawpui Kohima a tlawh a, thuneituten Nehru biak emaw an memorandum thehluh emaw pawh an phalsak loh avangin a thusawi ngaithla tur a mipui singkhat pungkhawm te chu inthurual in Nehru thusawi hma in an tho suau a an hawsan ta vek mai a, Prime Minister meuh thusawi tur hma a mipui haw zo vek chu a hrilhhai thlak ve ngei ang le. Mizoram ah pawh mipui te tanrual hunlai tak a ni mai thei, a huho hian kan tanrual thiam chuan midang te hriat khawp in khawvel hi kan al chhuak thei a ni tih hrereng ila, mi hnamte hi chu a hunah an tangrual thiam thin a sin, kan duh chuan kan tangrual ve thei e.
 
*Nimin khan BJP chuan Lok Sabha inthlan atan a an manifesto phek 42 a chhah chu an tlangzarh ta. Ayodhya a Rama Temple sak te, rampum a Uniform Civil Code neih te, Article 370 hnuai a Jammu & Kashmir special category state a ni mek ennawn te chu an manifesto a thil langsar deuh te an ni.
 
7.4.2014
*Vawiin hi World Health Day a ni a, kum 1948 April ni 7 a khawvel huap a hriselna lam ngaihtuah tu tur pawl World Health Organisation (WHO) din a ni a, kum tin he ni hi World Health Day atan hman a ni ta ziah a ni.
 
*Vawiin hian Assam a bial 5 leh Tripura a bial 1 ah te Lok Sabha inthlanpui thawh khatna neih tan a ni. Zing dar 7 atanga tlai dar 5 thleng mipui ten vote an thlak dawn a ni.
 
*Election Commission of India in Tripura refugee camp a awm mek Bru Mizoram a rawn haw duh lo te Lok Sabha election atan vote a thlak tir duhloh entir nan tukin dar 5 atang khan darkar 72 chhung awh tur nawrh (bandh) chu Mizoram hmun hrang hrang ah Tlawmngai pawl tangrual te huaihawt in neih tan a ni a, boruak tha lo thleng awm hriat tur a awm hrih lo. 
 
(NGO Co-ordination committee observes 72 hours state wide bandh in #Mizoram to protest against polling in Bru Refugee camps in Tripura for Lok Sabha election that the NGO committee proclaimed ECI endorsed polling against the wishes of Mizo people. )

Monday, 7 April 2014

4th , 5th & 6th April 2014 news in Mizo

Latest news collection in Mizo language
MIZO TAWNG A CHANCHINTHAR LAWRKHAWM
6.4.2014
*Zanin a khelh zawh tak ICC World T20 ah Sri Lanka chuan wicket 6 a India hneh in an champion ta.
 
*Mizoram Pradesh Congress Committee (MPCC) hian nimin khan Aizawl Police Station-ah EVM tihchingpen chungchang media kaltlanga K Chhawnthuama’n a sawi thu-ah First Information Report (FIR) an thehlut a. “Congress Bhavan-a Media Deptt. a thawktute zingah EVM tichingpen tura Serchhip kal tumah kan awm lo. hei hi Dan bawhchhiaa inpuhna a nih avangin MPCC Media Deptt. chuan kan ngai thutak hle a, Pu K. Chhawnthuama hian EVM Rigg tura Congress Bhavan, Media Deptt. atanga kal a tihte leh Vai Scientist a tihte hi tute nge an nih, Amah Pu K. Chhawnthuama hi min zawhchian sak tur leh sawi tur a hre silo a nih chuan Dawt hmanga MPCC Media Deptt. puh hmingchhia a, Dan bawhchhiaa a puh vang hian Dan ang taka a chunga Action la nghal turin kan ngen a che.” tih a ni a, FIR-ah hian MPCC Media Deptt. a Chairman, C Lalruata leh Secretary Lalrozara ten hming an sign a ni. - Zalen
K. Chhawnthuama (Mizo Phantom)
5.4.2014
*SIPAI LA DAWN
15 April 2014 hian sipai lak a ni leh dawn e.
CATEGORY:1. SIPAI PANGAI(GD)KUM: 15 April 1993 - 15 October p1996 inkara piang an ni tur a ni.
2. SOLDIR CLERK/STORE KEEPER TECHNICAL/ IMKum: 15 April 1991 - 15 October 1996 inkara piang a ni tur a ni.
3. SOLDIER TECHNICAL( technical arms, artillery, army air defence)Kum: 15 APR 1991 - 15 OCT 1996 inkara piang a ni tur a ni.
4. SOLDIER TECHNICAL (aviation&ammunition examiner)Kum: 15 APR 1991 - 15 OCT 1996 inkara piang a ni tur.
5. NURSING ASSISTANTKUM: 15 APR 1991 - 15 OCT 1995 inkara piang a ni tur a ni.

Hriat belh duh nei chuan NCC office hrang hrang leh sipai hmun ah te hriat theih a ni ang.
Source: LP Gooner Khiangte via Hnaruak zawnna & Adverstisement Group
 
*GORKHA IN BAICHUNG BHUTIA THLAWP DAWN
India football captain hlui Bhaichung Bhutia tuna Darjeeling bial a Trinamool Congress ticket a MP Lok Sabha in candidate mek chu Gorkha National Liberation Front in an thlawp tur thu an sawi. Darjeeling bial ah hian BJP in an National Vice President S.S Ahluwalia an dintir ve mek bawk a ni.
 
*EVM KHAWIHCHINGPEN DUHLOH KAWNGZAWH NEI DAWN
Mizoram a eptu tangrualpawl United Democratic Front (UDF) te chuan vawiin dar 11 ah Millennium centre - Vanapa Hall inkarah Electronic Voting Machine (EVM) khawihchingpen (rigging)  duhlohna kawngzawh an huaihawt dawn. Nizan khan Mizo Phanton tia hriatlar K.Chhawnthuama tantu ten CM Lalthanhawla ban phut in a chenna in an pan a, Police ten lo dangin zing dar 1 velah an haw darh thei ta hram a ni.
*TV CHANNEL LIAN 2 OPINION POLL AH NDA SORKAR RING
India ram a TV channel lian 2 - NDTV leh CNN-IBN ten inthlan hma a mipui ngaidan an lak (Opinion poll) result ah tuntum Lok Sabha inthlan ah chuan BJP leh an thawhpui te National Democratic Alliance (NDA) ten sorkarna an siam an ring a ni. Hetiang hian result chu a ni:
NDTV (Hansa Research): NDA- 259, UPA- 123
CNN-IBN (CSDS Lokniti): NDA-234/246, UPA-111/123
 
*AFGHANISTAN AH PRESIDENT THAR THLANG DAWN
Vawiin hian Afghanistan mipuiten President thar thlanna an nei dawn. Tuna President tanglai Hamid Karzai hi a zawn a term 2 President a tlin tawh avangin an ram danpui in dinnawn a phalsak tawh lo a ni. 2001 hmalam ah khan Taliban ten Afghanistan ah hian ro an rel thin a, US leh UK hmalakna in NATO sipai ten 2001 khan Taliban sorkar chu an hneh a, Dec 2001 ah Hamid Karzai chu interim Administrator ni tura ruat a ni a, 2004 khan inthlan pangngaiin President atan thlan tlin a ni chhunzawm a ni. Tun tum Afghanistan President inthlang tur hi Hamid Karzai-a hnu a thuneihna midang hnen a hlanchhawnna hmasak ber tur a ni dawn a ni. President post hi mi 8 in an chuh a ni.
 
4.4.2014
*Tunah hian McDonald Hill, Zarkawt ah United Democratic Front(UDF) thalaiten CM Lalthanhawla bang turin an phut ni a sawi a ni a, hrechiang kan awm chuan comment lamah rawn sawi teh u. He thu hi thudik lo a nih chuan kan remove leh mai dawnnia.
 
*CENTRAL YMA, MUP, MHIP, MZP, MSU NGO CO-ORDINATION COMMITTEE THU CHHUAK
Tripura Transit Camp-a Tuikuk ten vote an thlak kan duh loh zia lan tir nan leh Vote hi chhiar a nih loh nan darkar 72 chhung Ni 7th April, 2014 zing dar 5:00 atanga ni 9th April, 2014 thleng, khauh takin Total Bandh neih tur a ni.

Mizoram mipui zawng zawng ten ram leh hnam rilru pu chunga thahnemngai taka tihlawhtling turin ngen leh beisei kan ni. Tin, Mizoram mipui vote ni lova, Tuikuk vote (Transit Camp) hmanga M.P. thlan tlin an lo awm a nih pawhin, Mizoram hmangaihna avanga inhnukdawk leh nghal turin NGO Co- ordination Committee chuan Candidate-te a ngen bawk a ni. Total Bandh-ah hian Mizoram hmun hrang hranga NGO Co-ordination Committee-a tel YMA, MUP, MHIP, MZP leh MSU member-te hnam rilru pua thahnemngai taka duty turin kan inhriattir e.
Total Bandh-in a huam loh turte :-
1. Chanchinbu mi leh Chanchinbu semtute
2. Bawnghnute sem
3. Damdawi In a thawk
4. Dam lo
5. Tui sem
6. P&E Control Room Duty
7. Dan leh thupek kengkawhtute.
Issued by : Mizoram NGO Co-ordination Committee
*MIZO PHANTOM IN SUPERMAN SMS A DAWNG
Mizoram CM hnen a SMS dengkhawng tak a thawn vang a case nei mek Mizo Phantom tia hriatlar mek Chhawnthuama, Durtlang chuan 3 April zan khan Superman inti hnen atangin sms hmang a vauna a dawn avangin Bawngkawn Police Station ah FIR a thehlut. A SMS dawn ah hian 'tui chawknu tu chu buaina dang a awmzel loh nan hnimpil mai a hreh loh thu' a sawi lang tel ni a sawi a ni.
 
*INDIA IN THLALEM KAPCHHUAK DAWN
Vawiin tlai dar 5:14 hian India chuan thlalem(satellite) Polar Satellite Launch Vehicle (PSLV C-24) chu Sathish Dhawan Space Centre, Sriharikota atangin a kapchhuak dawn. He satellite PSLV C-24 hi khawmual a khawchin thlirna tur leh tuipui a lawngpu ten khawawmdan an hriat zung zung theih nan a hna thawk tur a siam a ni.
 
*LOK SABHA INTHLAN A THIL DANGDAI
Tamil Nadu a Tirunelveli bial a Lok Sabha MP candidate a din tum Hindu Makal Katchi(HMK) party mi S Subramanian chuan nimin khan lawi chung a chuangin nomination file turin Dist office a pan. Tamil Nadu ah vek hian nilaini khan independent a MP seat chuh tum Kuppal G.Devados chuan Madurai district collector hnenah nomination file in pawisa nawi Re.1 hlir sangnga leh a bak Rs.Sanghnih chu pawisa note hmangin nomination fee a pe a ni. MP nomination file nan hian Rs.2500 dahkham a ngai a pawisa thir Re.1 hlir sangnga chu alo dawngsawng tu tur tan chuan hnawksak duh zawk viau mai thei a ni.