Cross column

Saturday, 10 May 2014

9th May 2014 news in Mizo

Latest news collection in Mizo language
MIZO TAWNG A CHANCHINTHAR LAWRKHAWM
For news related to Mizo people & Mizoram Contact us: lamtluangmizo[at]gmail[dot]com
9.5.2014
*UN Mission Technical Team member, Pu Sandeep Tandon (UNIDO), Ms Manjula bhyan (UNIDO), Ms Antonia Paliwal (FAO), Ms Kalpana Tawakley (UNDP), leh Pu Sanjeev Kumar Gupta (UNDP) te chuan vawiin khan Serchhip District tlawhin NLUP Line Department official te an kawm. UN Team hian Serchhip an luh hma hian Baktawng Tlangnuam tlawhin NLUP hnuaia Carpentry leh Bungbel siamna te an tlawh a, hemi hnu hian Chhingchhip a MIFCO Processing Plant leh S.K Bamboo Chipping Industry an tlawh leh a, tlai dar 5:00 vel khan Serchhip lutin DC Office a Video Conferencing Hall ah Serchhip Bawrhsap mawhphurhna la mek tu Pu V.L.Remliana Addl. DC leh NLUP Line department hotute bakah Thuthar thehdarhtute nen inkawmhona hun an hmang a ni.

UN Team chuan Serchhip District an tlawh chhan pakhat chu hmasawnna hna thawh kawng a mipuite leh sawrkar hmalak tawh dan bakah harsatna an tawh te zirchian a, UNO in engtin nge a tanpui theih ve ang tih ngaihtuah ani tih thu an sawi a, abik takin NLUP thil tum zing ami Ecosystem Management, Bamboo Development, Horticulture lama hmalakna te bakah land-based hmalakna te chu an ngaipawimawh ani tih an sawi a, NLUP Line Department hrang hrangte chuan a mal te te in an hmalakna leh an hmasawn dan te, harsatna an tawh te an sawi a, UN Team pawhin zawhna chi hrang hrang zawtin harsatna sutkian theih dan tura kawng tha ni a an hriat te an sawiho a. NLUP hnuaia thlai chingtute tan hectare khat mila ruahmanna siam chu a aia hectare zau zawka kalpui theih ni se tha lehzuala an rin thu an sawi a. Piler khua a Coffee ching hlawhtling te chanchin an ngaihthlak chuan a tiphur hle tih sawiin Coffee Board kaltlang lovin “Mizo Coffee” tih hming chawiin emaw a rim diktak pu chunga hralhchhuah nise a hlawkin a hlu lehzuala an rin thu te an sawi a, hetianga Coffee a that theih chuan nasa lehzuala chin dan tur ngaihtuah pawimawh a an hriat thu an sawi bawk a ni. UN Team hian Line Department te hi NLUP chungchang an zawt chik hle a ni.

UN Team chuan Chhingchhipa MIFCO Processing Plant an tlawh chuan thil tam tak a ngaihtuah tir thu an sawi a, raw materials awm that loh vanga hna anih tur anga thawh theih a nilo chu pawi an tih thu leh uihawm an tih thu an sawi a, hmanraw changkang ber ber nena thuam anih laia a hnathawh tur ang a thawh theihlohna hi NLUP kaltlanga theirah chin chuan a phuhruk thuai theih ngei an beisei thu an sawi a ni.

UN Team hi Serchhipah an riak ang a, naktuk zingah Lunglei an pan ang. (DIPR)

 
UN Mission Technical Team visited Serchhip District in Mizoram

*SIPAI A TLING TE
Army Recruiting Office, Zemabawk chuan kumin January leh April thlaah Sipai Lak Runpui result vawiin khan a ti chhuak a. April thla ah Sipai Lak Runpui neia Soldier (General Duty); Soldier(Technical) leh Soldier (Tradesman) atan mi 72 an tling bakah January thla ah Rally neih a Soldier (Clerk) atan mi 6 an tling bawk a ni. Tling te Roll No. chu a hnuai ami ang hi a, May ni 12 leh 15 inkara Army Recruiting Office, Zeamabawk ah in report tura hriattir nghal a ni e.

January Rally-a tling te
SHI/IZ /CL/020214/MP/47013
SHI/IZ /CL/020214/47001
SHI/IZ /CL/020214/47004
SHI/IZ /CL/020214/47005
SHI/IZ /CL/020214/47028
SHI/IZ /CL/020214/47031

April Rally-a tling te
SHI/IZ /GD/270414/1028 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1166 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/U.P/1024
SHI/IZ /GD/270414/1031 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1172 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/U.P/1025
SHI/IZ /GD/270414/1034 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1178 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/U.P/1026
SHI/IZ /GD/270414/1037 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1184 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/RAJ/1277
SHI/IZ /GD/270414/1039 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1194 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/RAJ/1281
SHI/IZ /GD/270414/1042 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1210 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/BIH/1290
SHI/IZ /GD/270414/1043 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1211 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1045 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1213 [ Disp ]

SOLDIER TECHNICAL
SHI/IZ /GD/270414/1049 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1216 [ Disp ]
SHI/IZ /ST/270414/39557
SHI/IZ /GD/270414/1052 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1220 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1056 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1223 [ Disp ]

SOLDIER TRADESMAN
SHI/IZ /GD/270414/1059 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1226 [ Disp ]
SHI/IZ /TM/270414/54512 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1062 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1231 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1069 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1236 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1071 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1244 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1081 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1249 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1103 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1253 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1106 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1256 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1113 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1262 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1115 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1264 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1116 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1268 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1118 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1279 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1120 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1285 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1132 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1296 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1133 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1297 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1134 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1301 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1150 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1310 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1154 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/BIH/1002
SHI/IZ /GD/270414/1156 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1007
SHI/IZ /GD/270414/1159 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1008
SHI/IZ /GD/270414/1161 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/1018
SHI/IZ /GD/270414/1162 [ Disp ]
SHI/IZ /GD/270414/UTT/1023
(DIPR)

 
*RO PHUM RUK
DDK Aizawl chuan naktuk May ni 10, 2014 (Inrinni) atangin Documentary Film “Ro Phum Ruk” a chhuah dawn a; he film-ah hian Tripura-a Gas laih chhuahin an ram a tih hmasawn dante, a zarzotu ngei Mizo chhungkua kawmna te leh Mizoramah laihchhuah ni ve ta se, sorkar leh mipuite engtianga lo inbuatsaih tur nge kan nih tih te chhui a ni. (DIPR)

 
*LEIMIN
Vawiin tlai dar 3:30 vel bawr khan Aizawl Electric veng Hall bul a lei laih lai chu a min a, mihring thi an awm hriat a ni lo a, hliam na tak tuar 2 an awm thung a ni.

Landslide in the heart of Aizawl city
 
*INDIA PRESIDENT IN VOTE THLAK DAWN LO
India President Pranab Mukherjee chuan tun tum Lok Sabha inthlan ah hian neutral tak a awm theih zawk nan vote thlak loh a tum ta zawk a ni. A hma chuan postal ballote hmangin a vote neihna Sout Kolkata ah vote thlak a tum kha a nia. India President lo ni tawh tam tak te pawn tanlam neih bik an duh loh avangin vote an lo thlak lo tawh thin a ni.

 
*MIZO PHANTOM COURT AH INLAN DAWN
Vawiin hian Mizo Phantom ti a hriatlar K.Chhawnthuama chu court a a inlan ni a ni. Kan hriat theuh angin Guwahati Hotel pakhat ah police in an man a nih kha, Mizoram ah rawn hawpui a nih hnu in Central Jail ah a dan a ni ta char char a ni.

 
*THLITLEH IN CHENNA IN TICHHIA
Tukin zing dar 5 vel khan Kolasib district a New Builum khua ah thlitleh in PC Lalbiakdika te chhungkaw chenna in a chhem thlu a, inluahtute hi an thenawmte inah an insaseng hman nia sawi a ni a, mihring thi leh hliam an awm lo. Vawiin ah New Builum khawtlang in inchhe senghawi hnatlang an nei chhunzawm ang. He in thli in a len chhiat hi Kolasib Diakkawn a Lalremsanga te ta a ni.

 
LAMTLUANG ZINGLAM CHANCHINTHAR LAWRKHAWM
*RAMRI CHUNGCHANG:Nimin khan Mizoram Chief Secretary Pi L. Tochhawng, IAS chuan Kolasib PWD Staff Lodge-ah Kolasib DC Jitender Yadav, IAS leh Official dangte kawmin tun hnaia Buhchangphai Ramthar zau hmuna ramri buai chungchang a sawipui. Kolasib DC hian tunhnai thilthleng hi misual tlemte chet thawhna vang in ramri hrul buaina hi lo chhuak niin a sawi. Ramri hrul ah buaina chhuak thar a awm tawh hrih lo a ni.

*AMFU LAI RAMAH: Nimin khan Mizoram CM Lal Thanhawla chuan Lawngtlai CYLA Hall ah All Mizoram Farmer’s Union (AMFU) General Assmbly vawi 16 naah khuallian niin a hman pu.17.4.2014 a ram kang thelh vanga nunna chan Tv. Lalsiamkima Ralte, Buarpui khua hnena chawimawina thuziak leh pawisa fai AMFU in a pek chu khualzahawm hian Lalsiamkima Ralte pa Pu Laldawngliana hnenah a hlan nghal bawk.

*DOCTOR THAR: Samuel Lalzarlawma Sailo chuan Mizoram University-a Department of Social Work aṭangin Doctor of Philosophy a hmu thar a, a thesis chu Mizoram a hmechhe awmtha lo te enkawlna zirchianna lam hawi 'Women sex workers in Aizawl : A situational analysis' tih a ni.

*POLICE LAL BAN: Tamil Nadu sorkar chuan nimin tlai khan an state chhung a IPS officer thawk lai tunhnai a CBI additional director hna zawm ta chu suspend order an ti chhuak. An state Chief secretary in a sawi danin Archana Ramasundaram hian state sorkar hnen ah a hnathar zawm tawh hnu ah chauh hriattirna thawn hei dan kalh a ni a ti. Sorkar laipui lam thung chuan thla 3 chhung he IPS nu hi Tamil Nadu sorkar hnenah an lo dil tawh a, mahse an chhuah theih loh avangin Union cabinet meeting chuan CBI a hnathar tur hi an tihfel sak ta tho niin an sawi.

*THAILAND PM BANG: Thailand Prime Minister Yingluck Shinawatra leh a cabinet member thenkhat an ram court in a ban tir hnuah, an PM hi buhfai subsidy scheme a kalpui dan diklo avangin a chungchang thubuai an ram rorelna senate ah ngaihtuah mek a ni. Thiamloh chantir a nih chuan kum 5 chhhung politics khelh thei lo tur a hrem a ni ang.

*BOMB MITNEI: Nimin khan kan ram thenawm Pakistan chuan bomb mitnei Hataf-III Ghaznavi missile hlawhtling takin an enchhin. He missile hian nuclear ralthuam keng tel theiin km 290 a thui a kap phak a ni.

*AIGUPTA THLAN HLUI: Cairo University Faculty of Archaeology te chuan Aigupta (Egypt) ram khawpui Cairo chhim lamah hmanlai thlan hlui kum 1100 BC vel a mi ni a rin chu an lai chhuak. He thlan chhung ah hian sipai thil hlui leh an ram lal ten ramdang sorkar te tan lehkha an thawn te hmuh chhuah tel a ni.

*Mr.INDIA THLANG: India ram a tlangval hmeltha thlanna neih zawh tak Provogue MensXP Mr. India World 2014 a lawmman la tute chu: 1-na Prateik Jain Kum 25, Mumbai), 2-na Puneet Beniwal (Kum 25, New Delhi), 3-na Bharat Raj (Kum 23, Chennai) te anni. 1-na hian 15 June 2014 a Torbay, UK a Mr.World 2014 Pageant ah India ram ai a awh dawn a ni.

*HMAN KUM VAWIIN: French nula huaisen Joan of Arc chuan kum 1429 vawiin ang ah khan France khawpui pakhat Orleans ah English sipai te a hneh a ni. Tin, kum 1994 vawiin ang vek ah khan South Africa ah Nelson Mandela chu mihang zing a President ni hmasaber tura thlan tlin a ni.

*LUSHAI HILLS: Kum 1935 khan tuna Mizoram tih lo nita khatih lai a Lushai Hills ti a hriat chu phai vai ten an chim ral mai loh nan Excluded Area ah Bristish sorkar in a puang.

*In zarah liau liau Lamtluang page pawn like tu mi sangruk chuang kan nei ta che u a, kan lawm hle mai. Rawn like lo ta la sangruk hi kan tling thei lawk dawn silo a, chuvangin min lawmpui ve hle in kan ring bawk a ni. Thil pakhat ngen che u kan duh chu chu i friend list a mi te kha a tam thei ang ber kan page hi lo like tir ve tur kan ngen vek a che u. He kan news lawrkhawm sei tak hi i chhiar chhuak dap anih chuan KCCDE (Ka chhiar chhuak dap e) tih comment ah rawn type ve rawh le! Ni hman nuam vek ule.
 

Thursday, 8 May 2014

8th May 2014 news in Mizo

Latest news collection in Mizo language
MIZO TAWNG A CHANCHINTHAR LAWRKHAWM
For news related to Mizo people & Mizoram Contact us: lamtluangmizo[at]gmail[dot]com
8.5.2014
*MIZO NU CHHUANAWM
May ni 12 a Nurse-te ni 'International Nurses day" hman turah Nurse hnathawk tha te Puala Chawimawina sang "Florence Nightingale Award" Dawng turin Pi Lallungmuani, Nursing Tutor Retired, Falkland, Zemabawk-a cheng mek chu thlan chhuah a ni a. Pi Lallungmuani hi President of India Shri Pranab Mukherjee in May ni 12 hian Rastrapati Bhavan New Delhi-ah He Award hi a hlan ang.

Pi Lallungmuani Nursing Tutor Retired, tuna Falkland, Zemabawk-a cheng mek hian sawrkar hna a thawh chhungin Outstanding Service mi nunna chhanchhuahna atan leh service tha tak a lo pek thin avangin National Florence Nightingale Award hi hlan a ni dawn ta a ni. He Award hian Rs.50,000/- (Singnga), Medal leh Citation a keng tel dawn a ni. Health Department chuan thuchhuah siamin midangte tana inpekna leh taimakna avang liau liau a Florence Nightingale Award hial dawng thei Zo nu, Pi Lallungmuani an nei chu lawmawm an tiin an chhuang tak zet a ni tih an tarlang.

Pi Lallungmuani hian He Award dawng tur hian May ni 9, 2014 hian Delhi a pan dawn a ni. (DIPR)

Mizo Nurse National Awardee Mrs. Lallungmuani
*SIKEISEN A ZIN TUR THLANG FEL
Netherlands ram a non-profit organisation pakhat Mars One chuan kum 2024 a arsi Sikeisen (mars) a zin tur mi 705 an thlang fel ta a, an zingah hian India mi 44 (Mipa 27 leh Hmeichhia 17) an tel ve a ni. Mars One te hian Sikeisen a zin na tur dilna hi hi ram hrang hrang 140 atangin an dawng a, India atang ringawt pawhin diltu 20,000 an chuang a ni. Mars One te hian kumin march thla khan diltu an thlanchhuah (shortlist) te hi an hriselna a tha tawk tih hriatpuina (Medical statement) thehlut theuh turin an lo hriattir tawh a ni. Heng an thlan chhuah mi 705 te hian personal interview an la hmachhawn leh dawn a ni. Mars One pawl te hian 2024 a Sikeisen a mihringte pemluh tir a khua han din tumin hma an la mek a ni.

 
*FEDERER NUPUI IN PHIR HRING LEH
Switzerland Tennis star Roger Federer leh a nupui Mirka Vavrinec te chuan a tum 2-na atan phir bawk annei leh. Kum 2009 khan an fa hmasaber atan phir hmeichhia (Myla leh Charlene) an nei a, kum 4 hnuah phir mipa (Leo leh Lenny) an nei ve leh ta a ni. Khawvel milar te zingah hian fa phir nei chu an awm nual a, mahse a zawn a phir nei kher hi chu an vang hle a ni.

 
*MI RUKBO CHING A NUNGCHUNG IN HALHLUM
Nigeria ram a Ondo State khawpui Akure kawtthler lun lai ah mipui thinrim in mihring ruk bo hmang (kidnapper) a puh mi pakhat chu a nung chungin an hal hlum. Mipui te hian hepa hi manin an sawisa phawt a, a hnuah an hal ta a ni. An halhlum chhan an sawi ah chuan, an ram ah in rukbo a hluar em em a, venghim tur a ngaih police te lakah pawh beiseina an nei tawh loh vang a ni. He thil thlen rual vek hian mirukbo ching hmeichhe pakhat pawh man tel a ni a, halhlum tum petrol an lei vek tawh hnu ah police ten an va chhanchhuak hman hram a ni. Kan hriat theuh angin thla hmasa 14 April khan Nigeria ram Chibok khu ah Islamist helpawl ten zirlai hmeichhe naupang 276 an rubo a nih kha. Heng hmeichhe naupang an rukbo te hi a rubotu Islam firfiak pawl Boko Haram hotupa chuan a nung chung a sumdawn nan a hralh an tum thu a sawi nghe nghe.

Nigerian burn alive
 
*MIZORAM BOARD OF SCHOOL EDUCATION HSSLC (COMMERCE, ARTS, SCIENCE) TOP 10 LIST 2014
Commerce:
1. Aileen malsawmdawngi, Oikos HSS
2. Lalchamliani, Oikos
3. Lalthasangi Fanai, Oikos HSS
4. Lalrempuia, Oikos
5. Lalrambuatsaihi, Oikos HSS
6. K lalfakmawii, St.Pauls HSS
7. Janmenjoy Das, St. Pauls HSS
& Esther Lalsangzuali, Oikos
8. Teresa Lalhruaiengi, St.Pauls HSS
9. Josephine lalthanpuii, Oikos HSS
10. Gilbert zothankima, St.Pauls HSS

Arts: 
1. Sarah vanlalmawii, Home Mission School
2. Lalbiaknungi Ngente, Synod Hss
& C.Lalrawngbawla, St.Peter Hss Chhingchip
3. Pc Lalremsiami, Home Mission school 
4. Lalmawizuali, Govt. Mizo HSS & Rosangzuali, Home mission
5. Laltleipuii, Home Mission School
6. Lalremruati Royte, Oikos HSS
7. Lalhmachhuani, Montford HSS
8. J. Vanrammawii, Oikos HSS
9. Doris zomuanpuii, Oikos HSS
10. Ps Ruth Lalzikpuii, Home Mission School & Alicia Lalremruati, Synod HSS & F.Lalawmpuii, Sam Da Ben Hss, Lunglei

Science:
1.Gaby Lalmuanpuii, St.Pauls HSS
2.Debasmita Singha, St.Pauls HSS 
3.Jeeremi Bentham, St.Pauls HSS
4.Lalzikpuii, St.Pauls HSS 
5.Lalhlimpuii, St.Pauls HSS 
6.F.Lalnisai, St.Pauls HSS
7.Lalhlunchhungi, St.Pauls HSS
8.Lawmsangzuala, Greenland HSS
9.F.Lalchhantluanga, St.Pauls HSS 
10.Freddy Laltanpuia, Synod HSS
------------
Cl-XII pass thar te kan lawmpui vek che u a, pass zo ve ta lo te pawh kan tuarpui che u in, kum leh a pass ngei turin duhsakna kan hlan a che u.
 
*LAMTLUANG ZINGKAR CHANCHINTHAR LAWRKHAWM

*KHUALZINNA RAM: April 2013 - March 2014 chhung in Mizoram in ramdangmi khualzin 906 a nei a, chungte mite chu American 184, British 109, Australian 66, Bangladeshi 64, South Korean 48, German 44, Israeli 39, Canadian 36 leh French 27 an ni. (Vanglaini)

*LOK SABHA INTHLAN: Nimin a State hrang hrang a Lok Sabha inthlan thawh 8-na neih ah vote tlak dan chu hetiang hi a ni: Andhra Pradesh (Seemandra)76%, West Bengal 81.28%, Uttar Pradesh 55.52%, Bihar 58%, Uttarakhand 62%.

*RAHUL A SAWISEP KAI: Nimin a Amethi bial a vote thlak lai a Congress Vice President Rahul Gandhi polling booth chhung a lut a EVM enfiahna a nei chu eptu lam ten helh in EC ah hekna an thlen.

*MODI SIRAH HNAWL: Varanasi District thuneitu ten vawiina BJP Prime Minister candidate Narendra Modi an Varansi a vantlang inkhawm neih a dilna chu an hnawl sak.

*VANSANG ZINMI TE TAN: AirAsia leh Tata Group tangrual in an din AirAsia thlawhna service thar tur chu DGCA in India a thlawh phalna a pe ta.

*KAN RAM RIANGTE: Mizoram state hi 20.2.1987 khan India state 23-na ni turin a piang a ni.

*SIK LEH SA IN ANGLO: Mizoram ah ruah a sur deuh reng laiin Odisha ah chuan khawlum nisa avangin mi 15 in nunna an chan belh leh tawh a ni.

*KHI AH RUSSIA LAM AH: Russia President Vladimir Putin chuan 25 May a Ukraine in President thar thlanna an neih tur chu tha a tih thu leh Ukraine chhim chhak huam chhung a Russia tantute pawh buaina siam hrih lo turin a ngen a ni.

*KHUTAH LEBANON LAM: Lebanon ram parliament member 128 te chuan a tum 3-na atan President thar an thlang hlawhchham leh ta a ni.

*MIPA TEAM AH HMEICHHE COACH: French Ligue 2 Mipa football team Clermont Foot chuan a vawi 1-na atan hmeichhe coach Portugal rammi Helena Costa (36) chu an la thar.

*SAP RAMAH PEM CHAK: Netherland coach hlui Louis van Gaal (62) chuan Manchester United manager thar nih a hreh loh thu BBC sport a hrilh.

*HMANKUM VAWIIN: Kum 1945 vawiin angah khan U.S. President Harry Truman chuan Europe huam chhung ah Indopui II-na a tawp ta tih a puang.

*Kan news post te hi a thui teh reng nen rin aiin i chhiar zo peih zawk kan ti, i mit leh kut a kham kan lo ring deuh a:)ha ha. Type sual kan neih chuan comment ah i rawn sawi mai dawnnia. I chhiar chhuak dap ani tih entir nan comment ah CCD (Chhiarchhuak Dap) tih hi rawn type rawh le. Ni hman nuam le.
 

7th May 2014 news in Mizo

Latest news collection in Mizo language
MIZO TAWNG A CHANCHINTHAR LAWRKHAWM
For news related to Mizo people & Mizoram Contact us: lamtluangmizo[at]gmail[dot]com
7.5.2014 
*KHAWVEL KHAWPUI ZINGAH DELHI BORUAK BAWLHHLAWH BER
WHO in khawvel ram hrang hrang 91 zing a khawpui 1600 te boruak thianghlim lam a zirchianna Ambient Air Pollution (AAP) database 2014 version tlangzarh tak atang a lan dan in India khawpui Delhi chu khawvel a boruak bawlhhlawh ber na a ni. Delhi hi boruak thianglim lam tehna PM2.5 — particulate matters ah 2.5 microns aiin a tlem a, chu chu mihring hriselna atan a pawi thei a ni. He zirchianna data hi 2008-2013 chhung a lakkhawm niin boruak chhia PM10 (286 micrograms) & PM2.5 (153 Micrograms) hian khawpui a chengte hriselna a khawih pawi thin in chuap leh thawkna dawt te a tibuaiin chuap cancer hial a thlen thei thin a ni. Report in a sawi dan in boruak bawlhhlawh (Air polution) hi India ram a mihring te nunna laksak hnember tu 5-na a ni an ti a ni.

 
*MONICA LEWINSKY INTHUP SENG TAWH BIK LO
US President hlui Bill Clinton a nen a inngaizawng a puh Monica Lewinsky chuan kum tam tak thawm a neih loh hnu in Vanity Fair Magazine 8 May a chhuak turah Clinton a nen an inkar thil a rawn hailang leh dawn. He magazine a hrilh dan in Clinton a nen an inngaihzawn na kha mitam tak in an puh anga a mipa zawkin President nihna hmang a a hnehchhuh anga an sawi chu thudiklo a ni tiin "kan in duh ve ve vang a ni kan ni" a ti a, mahse a inchhir thu a sawi. Monica Lewinsky hian he an mualphona avang hian a career pawn nasa takin a tuar phah niin a sawi a, London School of Economics atang a Social Psychology subject a master zir chhuak ni mahse hnalatu tam tak in a chetchhiat tawh na avangin an ruai hreh thin niin a sawi.

2008 a Bill Clinton nupui Hillary Clinton in Democrats party President candidate nih tum a a campaign lai khan miten a hming dik lo takin an hmang ang tih hlauh vangin Monica Lewinsky hian ngawih a chuh thu a sawi a ni. 2016 hian Hillary hian President candidate hi chu leh a tum tih thawm a awm a chumi vang chuan Monica Lewinsky hian a hming an lam chhuak leh palh ang tih a hlauthawng hle niin a sawi.
 
*Vawiin khan Smoke Free Mizoram Coalition (SFMC) chuan a tum li na atan an Chairman, Health & Family Welfare Minister Pu Lal Thanzara kaihhruaina hnuaiah Chief Minister Office Conference Hall-ah meeting an nei. Meeting-ah hian Principal Secretary, H&FW Pu R.L. Rinawma, Principal Director, H&FW Dr. K. Ropari leh SFMC member dangte an tel kim hle a ni. Minister chuan vaihlo leh a kaihhnawih do kawnga kohhran leh tlawmngai pawl hrang hrang te’n an phurpui chu lawmawm a ti a. Mipuite kan hrisel zawk nan vaihlo do hna hi kan zavaia chunga innghat a ni tih hriat thar leh a pawimawh thu a sawi bawk.

Vawiin meeting-ah hian vaihlo do kawnga hmalakna tur kum hma lama an thurel tawh te leh an bawhzui dan te thlirletna hun hman niin, hmalak zel dan tur te rel a ni. Sawt leh zuala vaihlo do dan tur te, COPTA dan kenkawh leh Gutkha ban kalpui zui dan tur te rel a ni a.

Mizoram chhunga film letlingtute bakah film hlui chhuah thin ten COTPA 2003 Section 5 ( Vaihlo fawkmawi emaw tih lar emaw khapna) dan a bawhchhe nasa hle tih meeting-ah hian tarlan a ni a. Meizu lai film-ah emaw a lang dawn a nih chuan Vaihlo that lohzia tarlanna (disclaimer) thuziak tih lan ngei tur a nih thu tarlan a ni. Hemi kawngah a kaihhnawih buaipuitute hrilh hriat a, hma la tur a ngen nghal nise tiin meeting chuan a rel a ni.

Vaihlo leh a kaihhnawih kawng hrang hrangah complaint thehluh theihna hmun district tinah Deputy Commissioner office a nih thu leh, lirthei chhunga meizuk chungchangah Traffic Control room a biak pawh theih reng thu mipuite hrilhhriat nawn leh ni se ti a rel a ni bawk.

Tunah hian Civil Hospital OPD card-ah vaihlo thatlohna thuziak tawi (Slogan) chhut tel ni tawhin, private clinic te pawh hetianga ti ve tur a ngen mek an nih thu tarlan a ni. Tun dinhmunah Mizoramah Gutkha chi hrang hrang a hluar hle nia hriat chungchangah, Media kaltlanga a tam thei ang ber zirtirna inpek chhunzawm zel tura rel a ni.

Zirchianna thar ber Global Adult Tobacco Survey (GATS) 2010 in a tarlan dan in Mizoramah mipui 67% vaihlo hmang an awm a, hei hi India state zinga sang ber a ni a. Kumin kum tawpah GATS 2014 atan survey lak a ni dawn a ni. (DIPR)
 
*Kan local TV news te hian TimesNow Editor-in-Chief Arnab Goswami an zantin a an programme "Newshour Debate" a India ram politician te chet lakna mipui te thlir theih tur a lepse thin ang hian kan Mizo TV news anchor te zingah hian hetiang ti ngam, thil rintlak hre bawk hi awm ve se, kan tunlai politics boruak holam te te hi chu a ziawm ngei ang.
 
*Vawiin khan Mizoram University chuan an campus a Multipurpose Hall ah Convocation vawi 9-na tluang takin an hmang. Khuallian ah hian tukin lama kan rawn post tawh angin India ram a Law school hmingthang tak tak din chhuak tu Prof. NR Madhava Menon, Founder-Director of National Law School of India University (NLSIU), Bangalore hman a ni.
Pix: Lal Khiangte
Mizoram University 9th Convocation 2014
 
*LUNGLEI HIGH POWER COMMITTEE NEI
Vawiin khan Vice Chairman HPC Lunglei Pu S.Laldingliana hovin ama office chamber-ah 2nd Lunglei High-Powered Committee meeting vawi 2-na nei a ni a. Lunglei DC Pu Ashish Madhaorao More leh HPC member dangte bakah Planning Deparment CPO/ SRO Dr.Lalrinchhana te an tel a ni.

Vawiin meeting-ah hian Vice-Chairman Pu S. Laldingliana chuan Lunglei District chhunga sorkar Department hrang hrang kaltlangin nasa leh zuala mipuite tan hmalak a duh thu a sawi a. Lunglei District Draft Annual Plan 2014-2015 hmalak dan tur te sawi ho a nih bakah Lunglei District hamthatna leh hmasawna tur kawng hrang hrang NEC/DoNER atanga Plan lian zawk chawkluh theih dan tur te sawi ho a ni bawk. (DIPR)
S. Laldingliana, MLA Lunglei
*VARANASI AH SIPAI SING HNIH DUTY DAWN
Karleh thawhtanni 2 May a Hindu khawthianghlim Varanasi(Uttar Pradesh) a Lok Sabha inthlan neih turah venghimtu sipai 20,000 duty tir anni dawn. He bial hi BJP Prime Minister candidate Narendra Modi leh Aam Admi Party President Arvind Kejriwal te dinna niin Congress in Ajai Rai an din tir a, Samajwadi Party in Kaisah Chaurasia an din tir bawk. Election commission chuan Varanasi polling station zawng zawng ah videography, CCTV leh webcasting khawl te bun vek turin a hriattir bawk. AAP hotupa Arvind Kejriwal hian district thuneitu te hnenah lehkha thawnin sorkar in venghimtu a pek security guard te chu a mamawh loh avangin lakir turin a hriattir leh tlat bawk a ni. Hriat ve mai mai ah Varanasi hi tun hma Banaras emaw Kashi tih thin kha a ni.
 
*MFA IN BUAINA SIAM TE CHUNGAH HREMNA LEK
Mizoram Football Association chuan 2 May 2014 zan a Mizoram Premiere League-2 final zan a Lammual chhung a Luangmual FC fans ten buaina an siam vang khan season khat chhung MPL khel thei lo turin hremna an pe. Chanmari West FC te pawh an fans ten Reitlang FC nen an inkhelh tum buaina an siam avangin MPL-3 atan point 3 an paih sak bawk a ni.
Luangmual Football Club Logo
 
*MZU CONVOCATION VAWI 9-NA HMANG DAWN
Vawiin chawhma dar 10:15 hian Mizoram University chuan an campus, Tanhril-ah Convocation vawi 9-na an hmang dawn. Khuallian ah India ram a Law school hmingthang tak tak din chhuak tu Prof. NR Madhava Menon, Founder-Director of National Law School of India University (NLSIU), Bangalore hman a ni ang. Vawiin a MZU atang a degree la thar tur zawng zawng te kan lawmpui lawk vek a che u.

Tuesday, 6 May 2014

6th May 2014 news in Mizo

Latest news collection in Mizo language
MIZO TAWNG A CHANCHINTHAR LAWRKHAWM
Contact us: lamtluangmizo[at]gmail[dot]com
6.5.2014
*AIZAWL-AH BOOMARANG CONCERT DAWN
Mizo band lar tak Boomarang chuan a vawikhat nan Aizawl-ah concert an nei dawn. Zoram pawn lama mikhual lo tak, khawvel huap pawha music channel lar tak taka lang phak Boomarang hian an album 'Home' a hla te hmangin Zawlkhawpui an awi ang.

Boomarang 'Home' album promotional concert
@Vanapa Hall 9th May, Friday 7:00 PM onwards.
Opening Act:Triau Trackx. Ticket Rs 100/-

Boomarang hi '100 Pipers Vh1 Sound Nation' music awards-ah The Light Years Explode; Sky Rabbit; The Koniac Net; Tough on Tobacco te nen 'Vh1 Best Metal Act' award dawng thei dinhmunah an ding mek a. May ni 11, 2014 zanah Mumbai-ah award hi sem chhuah a ni ang.
Source: Aitea Ralte via Times Corner Group 

 
*TIHAR JAIL AH HNA LAK A NI
Delhi khawpui a tanin lar tak Tihar Jail a tang mek an tan hun tawp mai tur mi 66 te chu private company ten an hnuai a thawk turin an la thar. Tang zing a job placement hmu thaber chu Raju Parasnath niin Taj Mahal Group ah Business developing manager hna a thawk dawn a thlatin Rs.35,000 a hlawh dawn a ni. Parasnath hian Jail a tan chhung hian IGNOU atangin Bachelor of Social Work(BSW) a zir chhuak a ni. Tihar jail a job placement neih ah hian Vedanta group leh IDEIM India Pvt Ltd ten an la hnem ber a ni.

He hna lakna hi Tihar Jail a neih vawi 7-n a ni a, he jail atang hian mi 400 in hna an hmu tawh a ni. Hna lakna ah hian Jail tang mek te, an tan chhung a nungchang tha, reilo te a chhuak mai tur te chauh thlan anni. An thiamna leh theihna ang zel a hna pek anni a, a then chu office a thawk tur a lak annih laiin, a then lehkhathiam lo te pawh pheikhawk siamna ah te, driver tur te, plumber tur te leh a dang dang a thawk turin lak anni.
 
*Mizo tak in changkang tak siin Mizo chaw ngei Aizawl restaurant changkang ah ei theih in a awm ve ta, i hnamdang thian te an lo zin a nih pawn Mizo chaw ngei eipuina tur i nei thei ta e. Chinese foods leh Indian foods chauh restaurant menu neih tum thin Mizo ten keimah ni chaw kan tihlar ve hian hma kan sawn ve ta tihna a ni e. Zofoods, Near Hnam Run, Aizawl ah pan mai tur.
Zofood Menu, Aizawl
Pix: Ralte Laltanpuia
Zofoods promo picture, Mizo food items
Pix: Remruata Varte
*Mizoram sorkar leh UN Agency te thawh hona tur hmalakna chhawp chhuahte zirchiang tura cham mek UN Team-te chuan vawiin tlai khan Chief Minister Pu Lal Thanhawla chu a chenna inah hmu in an lo zin chhan leh thil hmuh huam zau takin an sawiho.

Anmahni lo dawngsawngtu Chief Minister chuan UN Team-te chu Mizoram mamawh hrang hrangte enpui a, kalphung tha zawk siampui a, hmasawnna chak zawka kalpui a nih theihna tur leh an thiamna Mizoram tana tangkai taka hman a nih theih nan inkawprem taka an thawhho theih zel a beisei thu a lo hrilh a. Vawiina sorkar mipawimawh hrang hrangte an kawmnaah Mizoram an hmuh dan Chief Minister-in a zawhna chhangin UN Technical Mission Team aiawh Dr Peter E Kenmore chuan khawvel hmun hrang hranga hmalakna an lo neih tawh atanga a tha lai te thlang chhuakin, Mizoram mipuite nen tang tlanga ei leh bara intodelhna mai bakah sik leh sa, tui, boruak leh leilung chhe mek siam thatna kawngah Mizoram chuan chak taka hma a sawn ngei a beisei thu a sawi.

Chief Minister sawmna anga lo zin UN Technical Mission Team te hian Mizoram hmasawnna tur ngaihtuahin UN agency te nena thawk hova sorkar laipui atanga fund hmuh theihna tur leh harsatna Mizoramin a tawhte zir chiang a, a sutkian dan kawng ngaihtuah turin an lokal a. Ram pawn international funding agency atanga sum kan hailuh theih nan heng funding agency hote duhdana project siampui tur leh Mizorama thalai hna hmulo te tana Mizoram State Skill Development Mission buaipui te chu an lokal chhan pawimawh tak a ni.

UN Team member te hi an vaiin mi pasarih niin UNO agency hrang hrang FAO, ILO, UNDP leh UNIDO aiawhte niin Dr Peter E. Kenmore-a'n a rawn ho a ni.

Vawiin vek khan UN Team te hian PWD Engineer-in-Chief Vanlaltluanga leh a thawhpuite hmu in skill development a thawh ho dan tur an sawi hova. PWD hotute hian an hnathawh leh kutchhuakte a lo that zawk nan EE chin hnuai lam tan technical skill training tam zawk an mamawh thu an sawi a. Dr Peter Kenmore chuan Mizoram chu skill development ah tanpui an mamawhzia hriain hmalakpui dan tur leh pawn lam atanga mithiam training pe thei tur hruai luh dan kawng a ngaihvensak tur thu a hrilh a ni. - DIPR
 
*Parade laiin her sual ve chiang khawp mai:) Mizo funny video/nuihzathlak/fiamthu i en duh chuan a hnuai a link hi hawng rawh:
https://www.youtube.com/watch?v=V0F_GKTxbj8
 
*Printing & Stationery Minister Pu C. Ngunlianchunga chuan vawiin tlai khan a pisaah Printing & Stationery Department Website a hawng. P&S Dept. website thar, printingstationery.mizoram.gov.in ah hian eGazette leh press leh stationery kaihhnawih leh thildang pawimawh zawlsam taka hmuh theihin a awm a ni.

Minister Pu C. Ngunlianchunga chuan website thar Printing & Stationery Department in a neih chu hmasawnna rahbi ropui tak a ni a ti a. Website siam hna thawktute zawng zawng chungah lawmthu sawiin, mipuiin an hman tangkai a beisei thu a sawi bawk a. Khawvel hmun hrang hrang atangin a duh te chuan Mizoram Gazette chu an lo chhiar thei tawh tur chu rahbi pawimawh tak pakhat a ni, a ti. P&S Dept. hmalakna dangte Minister chuan sawilangin, NLCPR hnuaia printer lian bun chhoh mek chu hman theih a nih hunah chuan phai lama pawisa tam tak senga zirlaibu leh thildang chhut ngai thinte chu P&S Dept. khawl hmangin, sum sen tur tam tak a hlep theih dawn a ni, a ti.

Website hawnna hun hi P&S Secretary Pu K. Rohmingthanga’n kaihruaiin, Asst. Manager (DTP) leh Web Information Manager ni bawk Er. V.L. Muanchhana chuan website chungchang hi report a pe a. Website hi Information & Communication Technology Department in a host a, design leh maintenance hi P&S Dept. hnuaia Website Management Team kutah awmin, website developer atan Lancis Software hman an ni.

P&S website-ah hian e-Gazette section awmin, Mizoram Gazette chu en leh lakchhawn (download) theih a ni a, kumin 2014 atanga Mizoram Sorkar Gazette-te chu dahluh zel a ni a. A hrana P&S Office-a lam ngai lova, mahni in lum atanga en theih maia siam niin, awlsam takin zawn (search) theih a ni bawk.

Gazette bakah hian printing rate leh a kaihhnawih te pawh online-a estimate theih mai turin dahchhuah a ni a, heng bakah hian stationery lam thil hrang hrangte a man zat dah luh a ni bawk. Tunah hian stationery items atana approved items leh approved firms tur atan dilna hawn mek a ni a. Hemi chungchang pawh hi website-ah hian kimchang taka hmuh theih a ni.

Vawiin website hawnna hunah hian Printing & Stationery Dept. leh department dang atangin Officer pawimawh te an tel a ni. -DIPR
 
*WHO IN ZENGHRI AWMNA RAM TE KHUAHKHIRH
World Health Organization (WHO) chuan zenghri (polio) kai hlauhawmna ram ah Pakistan, Syria leh Cameroon te a puang. Heng ram 3 a chengte hian ramdang ah an zin dawn a visa an dil hunah polio vaccine an la ngei em tih proof na an entir thin angai tawh dawn a ni. India in nasa tak a zenghri umbo tum a beih mek lai a, thenawm ram Pakistan ah zenghri a hluar hi chanchin lungchhiat thlak tak leh ramri hnaih ah pawh India mi te tan kai a la hlauhawm pha a ni.
 
*MZP ten Mizoram tan All India Service(IAS, IPS, IFS) cadre hran neih dan ngaihtuah turin Chief Minister Lal Thanhawla an ngen.

*Mizoram Human Rights and Law Network ten Mizo Phantom Chhawnthuama man anih dan leh jail a an enkawl dan te, court rorel danah te human rights bawhchhiatna awm a hria in High Court leh National Human Rights Commission ah thubuai thlen an tum.

*British Women's Tennis No.1 thin Elena Baltacha(30) chu thin cancer vangin a boral.

*Tui thianghlim in tam hi hriselna a ni.
 
*BOX OFFICE AH AMAZING SPIDER-MAN 2 CHUNGNUNG
Movie chhuak thar 'The Amazing Spider-Man 2' chu an tlangzarh atanga chawlhkar hmasaber chhung in US leh Canada ah Dollar maktaduai 92 an la lut nghal. Chawlhni thleng khan khawvel pumah he film thar hian Dollar maktaduai 370 vel bawr a la lut tawh niin he film distributor Sony Corp chuan an sawi. Tlangzarh a nih phat atangin North American box office no.1 a hauh nghal a ni. A film ah hian a changtupa Peter Parker/Spider-Man (Andrew Garfield) chu misual tawraw tak tak Rhino (Paul Giamatti) te ho nen an in khuainuai a ni.

India ram khawpui lian ho ah pawh en theih a ni tawh a, Mizoram ah chuan movie theater/cinema hall kan nei ve silo a, a ngaihna hre deuh ten a ruk (pirated) a an download te pen-drive in kan in pe chhawng leh sup sup mai thei a ni:)
 
*MIZO Ph.D DAWNG THAR
Mizoram University a Social Works Dept. a Assistant Professor tanglai Henry Zodinliana Pachuau chuan a thawhna Mizoram University-a Department of Social Works aṭangin Doctor of Philosophy (Ph.D) a dawng thar a, a thesis chu 'Children in need of care and protection in Mizoram' tih a ni.
 
*UNIVERSITY ZAWNG ZAWNG AH NE LAMHAWI ZIRTIR VE TURIN HRIATTIR
University Grants Commission chuan India ram a University zawng zawng a Vice-Chancellor te hnenah lehkhathawn in University leh college/School level a course curriculum ah India hmarchhak history, cultural heritage, freedom movement a NE mite tel ve na te leh North East region atanga thawnthu (novel/short story) ziah te pawh telh ve tawh turin a hriattir. Hei hi India ram hmun hrang hrang a North East mipui ten inthliar hranna an tawh thin tih tawp nan a UGC in ruahmanna a siam a ni