Cross column

Thursday, 19 September 2013

12th - 18th September 2013 news in Mizo

News collection in Mizo language:

CHANCHINTHAR LAWRKHAWM
18.9.2013
*France Senate chuan an ram chhung a naupang kum 16 hnuailam te chu taksa nalhna pholanna intihsiakna (beauty pageant) ah an tan a phal tawh dawn lo. Dan thar an siam hi naupangte zahawmna vawmhim nan a tih niin National Assembly ah la pass leh tur a ni ang.
*Mizoram sorkar chuan Mizo zinga a UPSC leh MPSC civil service prelims exam a inziaktling te tan tanpuina pawisa Rs.25000-50000 a pe tawh dawn. UPSC Prelims a inziaktlingte hi Rs.35000 pek thin anni a, tunhnai ah sorkar in Ministry of Minority Affairs ah sum dil belhin Group A leh Group B exam a inziak tling te pawh huam vek thei turin tanpuina hi pek tum a ni. -DINGDI
 
*Vawiin khan Champhai Zotlang ah Rs.Nuai 2238.69 seng a sak tur Sports Stadium lungphum chu Minister J.H Rothuama'n a phum ta.
 
*Chief Minister Pu Lal Thanhawla hmalakna in nimin ni 17.9.2013 khan Comprehensive Rubber Based Settlement Project buatsaihna turin, Pu K.G. Mohanan, Addl. Rubber Production Commissioner (Retd.), Trivandrum, Kerala (Consultant) leh Mizoram Sawrkar (Soil & Water Conservation Department) chuan Memorandum of Understanding (MoU) an sign fel ta a. Sawrkar Flagship Programme NLUP sum hmangin he Project hi buatsaih a ni a, MoU signed atanga thla thum chhungin Project hi peihfel tura duan a ni. DPR buatsaih fel veleh a funding source tur zawn nghal a ni dawn a, a tul dan angin World Bank assistance pawh beisei a ni. Kum tin 2500 ha. vel a bul tan chhovin, kum 20 chhung chuan 50,000 ha. tih zawh vek tum a ni. MIRSAC hmangin Mizoram chhunga Rubber chin theihna tur hmun zau zawng hi buatsaih (mapping) mek a ni. -DIPR
 
17.9.2013
*Kum 2013-2015 chhunga Central Young Mizo Association (CYMA) O.B tura Nominate list :
1. Dr. Malsawmliana Vaivakawn
2. Er. K. Lalrimawia Thuampui
3. J. Lalsailova Mission Veng North
4. K. Sapdanga Aizawl Venglai
5. Lalbiakzuala Khatla
6. Laldawngliana Tochhawng Kanan
7. Lalhmachhuana Chaltlang North
8. Lalrochuanga Pachuau Zarkawt
9. Roneihthanga Nursery Veng
10. R. Lalhmachhuana Chanmari West
11. R. Lalngheta Hlimen
12. R.L. Rindika Bungkawn
13. Vanlalrema Rokhum Zemabawk
14. Vanlalruata Tuikual South
Source: DINGDI
 
*MIZORAM SKILLS EXPO - 2013
Pu Haukhum Hauzel IAS, Member Secretary, State Planning Board Chairman-na hnuaia din, Mizoram Skill Development Society (MSDS) chuan Mizo thalai lehkhathiam, hna nghet leh thawh tur mumal neilote tan India ramchhung leh pawnah te hna an thawh theihna tur kawng kawhhmuh leh training pe turin, Mizoram Skills Expo 2013 chu ni 18 leh 19 September, 2013 hian a buatsaih dawn a. Pu H. Liansailova, Finance Minister chu Khuallian niin, ni 18 Sept., 2013 zing dar 10-ah Hrangbana College, Golden Hall-ah neih a ni anga, ni 19 September-ah Govt. Mizo High School Indoor Stadium-ah neih a ni thung ang. He hun tihlawhtling tur hian India rama Skill Providers tha tak takte leh U.K. Skill Provider-te sawm an ni a, Mizo thalaite tana an tih theihte entirin, a duh apiang tan zawhna a zawh theih dawn a ni. Mizo thalai lehkhathiam, hna zawng mekte tel vek tura sawm an ni e. -DIPR
 
*Vawiin khan Chief Secretary Conference Hall-ah Pi M. Sathiyavathy, Additional Chief Secretary hovin Pi Sonia Gandhi, UPA Chairperson-in ni 20 September, 2013-a Aizawl a rawn tlawh tur chungchangah sorkar department hrang hrang hotuten an hna chanpual tur relin an thukhawm. Pi Sonia Gandhi hian Aizawl-ah vantlang inkhawm a hmanpui anga, Sainik School Chhingchhipa sak tur lungphum phumin, Food Security Bill hman tur a puan dawn bakah NLUP 4th Phase a tlangzarh nghal bawk ang. - DIPR
*MZP GEN.HQTRS HRUAITU THAR TE (2013-15)
President: Lalhmachhuana
Vice President: Lalsangzuala Ngente
Gen.Secy: L.Ramdinliana Renthlei
Asst.Gen Secy: Joseph K.Zohmingliana
Treasurer: R.Lalrokima
Fin.Secy: Michael Lalramsanga
 
*Karnataka sorkar chuan an state sorkar hnathawk te tan a office kai na a t-shirt, jeans leh designer blouse hak phallohna order 12 september 2013 a an chhuah chu nimin khan an hnukdawk leh ta a ni. An order chhuah hmasak ah kha chuan hmeichhia tan sari chauh leh mipa tan salwar kamiz leh kekawr thui pangngai bak office a hak an phallo kha a nia.
 
16.9.2013
*Forbes in an tarlan danin America(US) ram chhung a hausa ber ah Microsoft co-founder Bill Gates chu an puang, 72 Billion dollar a nei mek niin an chhut.
 
*Mizoram sorkar New Land Use Project entawnin Arunachal Pradesh chuan Integrated socio-economic programme kalpui a tum a. Hemi atana NLUP kalphung rawn zir chiang tura Arunachal Chief Minister, Pu Nabam Tuki rawn tirh, State Land Use Board Director, Pu Joram Puppa chuan vawiin khan NLUP Implementing Board Chairman Pu R.Selthuama leh Marketing Cell hotute hmuin NIB conference hall-ah line department te nen NLUP chungchanga inkawm hona an nei. -DIPR
*Nimin tlai dar 5:30 leh dar 6 inkar vel khan Thuampui veng Ch.chhunga Bus Terminal bula Thangruma te luah Concrete In, a chung Assam Type chu a kang a, mi 3 in hliam an tuar. Thuampui veng Ch.chhunga Bus Terminal bul Chawhmeh zawrhna Bazar building hnaih ber dawttu Pushpak Cinema Hall hnaih a Thangruma te luah Concrete In, a chung Assam Type chu Nimin tlai dar 5:30 leh dar 6 inkar vel khan a kang a, Thangruma te hian motor oil vel zawrha leh chenna atana an hman ani a, chung lam Assam Type chu a kang chhe nasa hman hle a, bungrua pawh a kang chhe hman hle niin thu dawn a ni a, hnuai lam erawh Fire Deptt. ten an chhan hman ani. Thangruma leh a nupui leh an fapa 1 in hliam an tuar a, Thangruma hi Aizawl Civil Hospital ICU ah enkawl a ni a, a taksa kang hi 50% vel niin thu dawn a ni. A fapa Lalruatfela chu inchhawng chung atanga a zuan thlaknaah hliam a tuar a, Pu Thangruma nupui Pi Kawlramthangi chuan a banah kang hliam a tuar a , Fireman 1 in a ke ah hliam tenau a tuar bawk. Kangmei chhuah chhan chiah hi hriat ani lo. Fire Department an thlen hma avangin in dang a kan kai hmain thelh mih hman a ni. He In hi Dr.Tlangkunga building niin thu dawn a ni bawk. -Princess Beevee via SPECIAL REPORT
 
* Pathian fakna hla lar tak, Kristian Hla Bu ah pawh sengluh tak 'Tawpna ni a ka hringnun hi a ral hunin' tih hla te leh Pathian fakna hla tha tak tak dang Mizo tawnga letlingtu Pu LT Zothankhuma (72) Zotlang Veng, Aizawl chuan vawiin (Sept 16) chawhma dar 11 khan chuap tha lo avangin chatuan ram a pan a. Naktuk (Sept 17) chhun dar 12 ah vui a ni ang.

Pu Zothankhuma hian hla a lehlin bakah hla tha tak tak a phuah bakah hla thluk tam tak a siam bawk a. An veng pa Pu C Thangkhuma phuah, thalai hla lar tak 'Zing thla zarin han leng ila' tih hla thluk te pawh hi a siam a ni.

Central YMA-ah Vice President a ni tawh a, LAD Department Jt. Director ni a a pension hnu ah Aizawl Municipal inthlan hmasaber ah khan MNF Official candidate a ni nghe nghe.
Source: Aitea Ralte via Times Corner FB Group

*India chhul chhuak New York a an chhungkua a cheng mek Nina Davuluri (24) chu Miss America 2014 atan thlan tlin a ni.
 
15.9.2013
*Christiano Ronaldo chuan 2015 thleng atan Real Madrid club ah contract a siam chhunzawm leh. 

*Tukin zing dar 8:20 khan India mithiam ten ramdang thiamna tello a an siam missile 5000 km kap thei leh nuclear ralthuam kengtel thei chi Agni-V chu Wheeler Island, Odhisa tuipuikam atangin hlawhtling takin a enchhin. India hian Agni missile hi chi 5 a nei ta a ni.
 
14.9.2013
 *Tukin zing dar 2 vel khan Bairabi Ramhlun veng a Pu Lalmuanzova leh Pu B. Lalchawimawia te in luah lai chu leimin hlauhawm avangin an bungrua thiar chhuah a ni a, tunah hian YMA ten in senghawi hna an thawk mek. Indang 3 pawh min mai hlauhawm khawp in a awm mek a, heng zingah hian IKK Biak In a tel a ni.Leimin hlauhawm na lai hi Tlawng lui ko Teirei lui in Tlawng lui a rawn finna lai a ni.-Sudden Muanga Darngawn

*India ram pum ah petrol man Rs.1.63 in tih pun a ni a, state zawng zawng ah tax nen a chhut chuan a man punna tak hi hei aiin a tam vek ang.
 
*Nizan khan Imphal West dist a Nagampala a lobour camp a bomb puak ah mi 8 an thi a, mi 7 in hliam an tuar, thi leh hliam tuar te hi non-manipuri vek anni.
 
13.9.2013
*Vawiin khan PHE Minister Pu S. Hiato chuan Tlungvel PHE Sub-Divisional Office a hawng, he offie hawn thar hian Tlungvel leh a chhehvel khua 22 a huam dawn a, SDO pakhat leh J.E. pathum telin, thawktu hi an vaiin 11 awm tura ruahman a ni. -DIPR

*Nikum a Delhi a bus chhung a hmeichhe pawngsual tu mi 4 te chu court in thi turin an chungthu a rel sak ta. He hmeichhe vanduai tak pawh hi a hliam tuar lo in a lo boral tawh a ni.

*BJP Parliamentary Board meeting chuan Gujarat CM ni mek Narendra Modi chu 2014 inthlanpui a Prime Minister candidate atan ah an puang ta.
 
*Party hruaitu zing a inlungrual lohna neuh neuh awm karah vawiin tlai ah hian BJP thuneitu sang Parliamentary Board meeting neih a ni dawn a, hetah hian 2014 inthlanpui a an Prime Minister candidate tur an ngaihtuah dawn a ni.
 
*Vawiin ah Aizawl leh Lunglei ah MSU te huaihawt in 'Zoram Chanchhuah ni' hman a ni dawn. Aizawl ah chuan Chanmari-Tennis court ah kawngzawh an tum.
 
 *11 Sept khan USA Pastor pakhat Terry Jones (61) chu Muslim sakhaw lehkhabu Koran hal a tum avangin Florida, USA ah police in an man. 9/11 a firfiak pawl ten US an beih hriatrengna ni ah Pastor Terry hian public park a hal ral turin Koran lehkhabu 2998 chu khawnvartui a chiah sa in motor in a phur chhuak a, a thil tih tum hi police lamin lo hria in an man ta a ni. 2011 ah khan a rawngbawlna hmun Dove Reach Christian Centre ah pawh Koran hi an lo hal tawh a ni.

*UN Department of Economics and Social Affairs (UN-DESA) in nimin a an tarlan danin India ah hian Bangladesh mi maktaduaih 32 an cheng mek a ni. Khawvel ram thang lai mek (developing countries) te zinga ramdang mi mikhual ngah ber kan ni mek a ni.
 
12.9.2013
*BJP hruaitu hluan LK Advani chuan Prime Minister candidate atan a Gujarat CM Narendra Modi puan rawtna chu a pawm pui thei lo, nimin khan BJP President Rajnath Sigh in LK Advani hi a titi pui a, mahse LK Advani chuan BJP PM candidate puan nan a la hma rih in a hria a ni.

*Russia President Vladimir Putin chuan Syria tualchhung buaina a US sorkar in tharum hmang a beih chuan khawvel a remna leh muanna a khawih buai theih a rin thu a sawi. US leh Russia sorkar mi pawimawh ten Syria chungchang hi an sawi ho dawn a ni.

*Mirethei zawk ten a man tlawm zawk a ei leh in tur an lei theihna tur National Food Security Bill- 2013. chu sorkar in bul a tan theih na turin India President Pranab Mukherjee chuan a pawm pui ta. 
-----------
Facebook ah Lamtluang page https://www.facebook.com/Lamtluang hi i lo like ve dawnnia. 

Wednesday, 11 September 2013

5th - 11th September 2013 news in Mizo

News collection in Mizo language:

CHANCHINTHAR LAWRKHAWM

11.9.2013
*Sports Minister Zodintluanga chuan Lunglei Serkawn Melte a sports stadium sakna tur Rs.24 Crore chu Ministry of Urban Dev, Govt of India in an sanction tawh a, NBCC te nen thla 30 chhung a sak zawh tur a ruahman a ni a ti. - Hruaiz Vangchhia
 
*SAFF Championship final result: Afghanistan 2-0 India. India an chak zo ta lo.

*Tun Inrinni lo awm tur, September ni 14, chawhnu dar 1:05 - 2:00 inkar, Telephone a zawhna leh chhanna; AIR Aizawl Live Phone-in hunah chuan ‘Kum upate tan rilru hriselna’ tih chungchang a zawhna theih dawn a. Mipui zawhna chu - Dr. Robert L. Khawlhring (Psychiatrist), Programme Officer, Mental Health, Directorate of Health Services leh Lalbiakzuali, Clinical Psychologist, Civil Hospital, Aizawl-ami ten an rawn chhang ang a. Zawhna zawt duh tan Telephone No. 0389-2322515-ah emaw 0389-2323148-ah emaw a biak pawh theih dawn a ni. -DIPR

*TIFR NATIONWIDE ENTRANCE EXAMINATION (GS2014)

Tata Institute of Fundamental Research (TIFR) chuan M.Sc, Integrated M.Sc.-Ph.D (I-PhD) and Ph.D Graduate Programs in Mathematics, Physics, Chemistry. Biology, Computer & Systems Sciences and Science Education etc. ah te admission hun an hawng leh ta. Last date for receiving applications for Hall Tickets: October 20, 2013. Exam date: 8 December 2013


Hemi link ah hian mumal zawk in en theih a ni e http://univ.tifr.res.in/gs2014/Apply_Online/Apply_Online.htm


*TIFR BIOLOGY & LIFE SCIENCES ENTRANCE TEST FOR 2014/ JGEEBILS

Tata Institute of Fundamental Research (TIFR) leh National Centre for Biological Sciences (NCBS) ten an huaihawt TIFR Nationwide Entrance Examination (2014) emaw Joint Graduate Entrance Examination for Biology and Interdisciplinary Life Sciences (JGEEBILS) ti a an sawi thin chu 20 October 2013 thleng online leh thingtlang a awmte tan offline in a dil theih e. He joint entrance hi Life sciences leh biology hnuai a Ph.D, Itegrated Ph.D, M.Sc zirtumte tan exam theih a ni a, India rama life science zirna tha CCMB (Hyderabad), CDFD(Hyderabad), IISER (Pune, Mohali, Bhopal, Kolkata, Thiruvananthapuram), INSTEM (Bengaluru), NBRC (Manesar), NCBS (Bengaluru), NCCS (Pune), NII (New Delhi) ah te he entrance a inziak tlingte hian an zir theih dawn a ni


Written test hi 8 December 2013 ah 2:30-4:30 P.M ah India ram khawpui hrang hrang ah neih a ni ang a, Mizoram atanga exam na centre hnaiber chu Guwahati a ni. Application fee hi online a ti te tan Rs.500 a ni a, manual a apply te tan Rs.550 a ni, hrechiang duh tan http://www.educationobserver.com/institute_news/index.php/jgeebils-2014-notification.htm ah emaw http://www.ncbs.res.in/admissions2014.html ah online in en mai tur a ni a, tin online a apply duh tan http://admissions.ncbs.res.in/admissions/GS13/index.php?module=candidateLogin ah hian tih theih reng a ni.


*2011 Dec leh 2012 Jan a hmeichhe naupang pawngsualtu F.Lalnunthara, Tawipui South chu kum 7 lung in tang tur leh Rs.1,000 chawi tur a hrem a ni a, pawisa chawi tur a neih loh chuan thla 2 dang a tan belh leh ang. -DINGDI

*India ram a Muslim te sakhaw zirna in (University) Darul Urool Deoband chuan Muslim sakhaw be tute tan thlalak hi sakhaw zirtirna nen a inmillo bakah sual a ni tiin thupek an chhuah. Sorkar in indentity proof atan a phut bak chu Muslim sakhaw betute chuan thla an la tur a ni lo a, thlalak hmanga eizawn pawh phal a ni chuang lo tiin sakhaw thupek(fatwa) an chhuah.

*Nimin khan Delhi Fast Track court chuan nikum 16 December zan a hmeichhia kum 23 mi rawng taka bus chhung a pawngsualtu mi 4 te chu thiam loh a chan tir a, vawiin ah an chung a hremna pek dan tur court hian a puangzar ang.

*Russia sorkar ngenna avangin Syria chuan chemical weapon an ram chhung a awm te chu international control na hnuai a dah an phal ta, tunah hian Russia nen a tangdunin Syria sorkar hian UN Secretary-General Ban Ki-moon leh Organization for the Prohibition of Chemical Weapons te hma a endik theih turin an buatsaih mek a ni.

*KAWNG CHHIA
*Champhai khawpui chu Kanan veng leh IB veng a leimin vangin Aizawl atangin Pathianni atang khan tlawh pawh theih a ni rih lo a, tin Champhai khaw sir a Chhungte bawk a leimin dang a awm leh avangin motor tam tak kawng lak ah an tangkhang mek bawk. Champhai leh Hnahlan inkar kawngpui pawh Vapar bulah leimin in a hnawh ping mek.



*Aizawl leh Silchar inkar kawngpui pawh Zanlawn leh Serkhan inkar a leimin chu sial tlang ni mahse kawng a nal avangin motor kal tan a la hlauhawm hle a, Kawnpui leh Khamrang inkar pawh motor a tlan tlang theih rih lo.  source: DINGDI


*US President Barack Obama chuan tukin zing khan White House atangin an ram mipuite hnen ah 15 minute a rei thusawi in Syria ram a chemical weapon awm chu sipai chakna hmang a beih a tihbo mai atha a rin thu sawiin US rorel khawl congress hma Syria chu beih mai tur a ni em tih ngaihdan lak a tum mek erawh chu Russia sorkar in Syria chungchang a tha zawng a hma a lak mek avangin a thulh hrih tih a sawi a, US chuan indo an duh lo na in khawvel remna leh muanna ti derthawngtu chu indo nilo in mimal taka an tha ti hnufum tura beih mai erawh an hrehlo thu a sawi a ni.
9.9.2013
*SAFF Semi Final Result: India 1-0 Maldives. 11 Sept ah India hian final ah Afghanistan an tum ang, India team ah hian Mizo tlangval Jeje Lalpekhlua a khel ve a ni.

*Muzaffarnagar, Uttar Pradesh a tualchhung buaina kal zel ah mi 31 in nunna an chan tawh, hmeichhia pawngsual a puh avangin mipa 2 te thah anni a, chumi thinrim chuan a thattute an bei let ve ta a ni.

7.9.2013
*Supreme Court of India chuan MP leh MLA te chu dan an bawhchhiat a kum 2 leh a aia tam tang tur a hrem annih chuan MP/MLA annihna atanga ban nghal zel anni tawh anga kum 6 chhung inthlan an chuh phal ani lo bawk ang tiin thupek a chhuah.

*Tawipui North-II a Pi Liangengi, Lalbela leh Chhakchhuakthanga te tualthih thu ah Pi Lianngengi fapa C.Lalramzauva chu Lunglei Police hma ah inpuangin a chhungte kha a ma thah a nih thu a sawi a ni.

*Upper Assam ah tuilian in khua 615 a chim mek a, mihring nuai 3 chuang te nunphung a ti khaihlak mek. Tulian tuarte tanpuina tur relief camps 32 sorkarin a siam mek a ni.

*St Petersburg, Russia a G20 summit hmang zo special Air India aircraft chhungah India Prime Minister chuan thuthar lakhawmtu te kawmin "2014 Lok Sabha inthlan zawh atang a Rahul Gadhi chu Prime Minister atan a thlan a nih theih nan theihtawp ka chhuah thin a, Rahul Gandhi kaihhruaina hnuai a Congress party tan a ka thawh chuan ka lawm em em ang" tiin a sawi a ni.

6.9.2013
*Zanin a Mumbai a neih zawh tak Miss Diva 2013 (Miss India Universe) thlan na ah Indore nula kum 21 mi Manasi Moghe chu thlan tlin a ni, a ni hian Miss Universe 2013 thlan na ah India ai a awh ang.

*Vawiin khan ni hnih awh Chief Minister’s Running Trophy in YMA Cultural Dance Competition vawi 11-na chu Hawla Indoor Stadium, Republic Vengthlang-ah kharna leh lawmman semna hun hman a ni.YMA Branch 42 an tel a, Khuallam, Chai leh Cheraw-a inel a ni. Ramthar North Branch YMA chu a pumpuiah pakhatna niin Rs.50,000/-leh Trophy an dawng a, pahnihna Chanmari West Branch YMA chuan Rs.30,000/- leh trophy an dawng. Khuallam bikah ChanmariWest chupakhatna niin Chai leh Cheraw-ah Ramthar North Branch YMA chu pakhatna an ni. He intihsiaka tel zawng zawng hnenah participation prize Rs.10,000/- theuh leh a tithazual pathumna atanga sawmnate hnenah Rs.15,000/- theuh hlan an ni a. Intihsiaka member tel tam ber Chanmari West Branch YMA hnenah Rs.5000/- leh certificate hlan niin Aizawl khawpawn atanga tel Branch pasarihte hnenah Rs. 3000/- theuh pek an ni bawk. -DIPR

*U.N. Secretary General Ban Ki-moon chuan G-20 Summit Russia a neih mek ah thusawi in Syria chu ram pawn atanga sipai chakna hmang a bei lo turin khawvel ram hruaitu kalkhawm te a ngen. Ram pawn atanga inrawlhna a awm chuan an mahni tualchhung buaina kan ti punlun mai mai a ni tiin a sawi a ni

*Ni thum awh tur United Pentecostal Church of North East India rorelna khawl sang Executive Board meeting chu UPC General Hqrs. Building, Mualpui Salem Veng Aizawl-ah September ni 4 khan tan ni a, vawiin khan he inkhawm hi an zo hman tur a ruahman a ni.

*Vawiin khan Lok Sabha ah Kawngsir a thilzuar te hamthatna tur Street Vendors (Protection of Livelihood and Regulation of Street Vending) Bill, 2012 passed a nia , Rajya Sabha ah Sorkar hnathawk te pension ngaihtuah sakna tur Pension Fund Regulatory and Development Authority Bill, 2011 chu passed a ni bawk.

5.9.2013
*Delhi sorkar chuan sorkar sikul a zirtirtute pension hun atana kum 62 an hman mek chu kum 65 ah pawhsei an tum.

*Vawiin khan Deepak Sandhu chu Chief Information Commissioner of India atan lakluh a ni, amah hi Indian Information Service 1971 batch a ni a,a hma hian media adviser to Prime Minister of India te pawh a lo ni tawh thin a ni.

*Vawiin zirtirtute ni denchhen khan India President Pranab Mukherji chuan zirtirtu 336 te hnenah National Teachers Award a hlan.

*Synod Social Front chuan October - November 2013 chhungin Alluminium Mistiri Training a buatsaih dawn a. Training-a telte hnenah thla hnih chhungin stipend Rs. 1,000/- pek an ni ang. Dil duhte chuan Synod Office Social Front Department-ah dilna form la chhuakin September 20, 2013 hmain kohhran lehkha nen thehluh tur a ni ang a, September 24, 2013 (Thawhlehni) 11:00 a.m. ah interview tur a ni ang. -Synfocity

Thursday, 5 September 2013

3rd & 4th September 2013 News in Mizo

News collection in Mizo language:

*Mobile handset siamtu lar Nokia company chu Microsoft in Euro tluklehdingawn 5.44 in an lei dawn. Nakum kum chanve hma lamah an in lei fel hman beisei a ni a, Nokia CEO Stephen Elop leh senior executive dang te pawh an in lei fel hnu chuan Microsoft hi an zawm ve mai dawn niin tarlan a ni.

*Govt. T. Romana College leh Mizoram English Literary Society (MIELS) te buatsaih ni hnih awh tur UGC Seminar ‘Narrativising Cultures of the North East: Indigenous to Contemporary’ chu Art & Culture Minister etc Pu P.C. Zoram Sangliana’n vawiin khan I & PR Auditorium, Aizawl ah a hawng.

*Nimin khan Indian Railway in online ticket nuai 5.75 an hralh, hei hi nikhat chhung a online ticket an hralh chhuah tam ber tum a ni.

*Vawiin chawhma dar 11:00 khan Rs.82,25,739/- senga sak zawh Lunglei Zotlang Indoor Stadium chu Social Welfare Minister Pu Pc. Lalthanliana’n a hawng. He Indoor Stadium hi sawrkar Department hrang hrang atang sum thehkhawm a sak a ni a. A dung 95ft. leh a vang 645ft. a zau a ni. -DIPR

*India sorkar chuan vawiin khan ngaihdan sawi chhuak in Syria ram a chemical weapon hman a nih chungchang ah ram dang atanga sipai chakna hmanga beih chu an thlawp loh thu leh inbiakna hmanga remna leh muanna zawnpui tha an tih thu Ministry of External Affairs thupuangtu chuan a sawi.   

*Nimin khan Cabinet Committee on Economic Affairs chuan cancer vei te enkawlnan Rs.Vaibelchhe 4697 hman an rem ti. India ram ah State Cancer Institute 20 leh Tertiary Cancer Care Centre 50 din tum niin cancer vei te tan awlsam thei ang ber a enkawlna pek sorkar in a tum a ni.

*Kum 5 kalta chhunga Mizoram sorkar in hmasawnna hna a thawh langsar zual thenkhatte tarlanna film chu naktuk September ni 5 atang hian cable TV-ah te thichhuah a ni dawn a. LPS-1-ah tlai dar 4:00 p.m. - 5:00 p.m. inkar ah leh Zonet Zamzo channel-ah zan dar 9:00 p.m. - 10:00 p.m. inkar ah te tih chhuah thin a ni ang. -DIPR  

*Tamil Nadu leh Maharashtra ah Class-X (Mathematics & Science) passed tan hengte hi a zir theih:-
1) Diploma in Electrical & Electronics Engineering.
2) Diploma in Electronics & Communication Engineering.
3) Diploma in Automobile Engineering.
4) Diploma in Printing Technology.
A duh chuan ni 9 September, 2013 tlai dar 4:00 p.m. thleng, Technical Wing, Chaltlang, Higher & Technical Education, Aizawl-ah dilna thehluh theih a ni e. -DIPR

*Kum 2013 - 2014 a Dental Nursing, Saveetha Dental College, Chennai a zir duh tan Technical Wing, Higher & technical Education, Chaltlang, Aizawl-ah office hun chhungin zawhfiah theih a ni e. -DIPR  

Tuesday, 3 September 2013

News collection in Mizo (28 Aug - 2 Sept 2013)

News collection in Mizo language:
 
28.8.2013
*28.8.2013 zing khan Champhai Kanan veng huam chhung ah in 20 te chu leikhi avangin an in thiar chhuak.

*US sipate chu enghun ah pawh Syria ram beih thut a tul pawh a inring tura hriattir an ni. Syria a tualchhung buaina a chemical weapon an hmang ni a hriat vangin USA hian an ngai thupui hle a, news report thenkhat ah chuan President Barack Obama an thupek a chhuah hun hun ah indo tur a an chhuah tur thu tarlan a ni.

*ZNP Aizawl - Lunglei pan a chhanchuah kawngzawh nei mek ten vawiin khan Sialsuk ah thleng a, an President Lalduhawma'n vantlang hma ah thusawina a nei mek. -Tluangtea Chumkhal 

* Vawiin chhun dar 12 ah khan Mayapuri Cinema Hall, Bongaigoan khua Assam ah bomb a puak a, tun thleng in thi leh hliam sawi an la awm lo.

*Mizoram University chuan 29-30 august 2013 hian kawng chhiat vangin zirlaite tan class an suspend dawn.

*Union Health and Family Welfare Minister Ghulam Nabi Azaad chuan cancer veite enkawlna tur Regional Cancer centres thar 20 sorkar in din belh a tum tih a sawi.

*UN Security Council meeting zanin ah neih tur ah UK sorkar chuan Syria ram a chemical weapon hman a nih chungchang a mipuite sahimna tur ngaihtuahna tur resolution an pu lut dawn.

29.8.2013
* Nizan a UN Security Council meeting ah UK in Syria mipuite him nan a a huho a hmalak an rawt chu a tlang zo ta lo a ni.

*India ah nitin mi panga zel Central Armed Police Forces atangin an bang thin niin chhut theih a ni. Nimin a Parliament a zawhna Union Minister of state for home in a chhanna ah chuan kum 2 chhungin Central Armed Police Forces mi leh sa 35,473 te voluntary retirement in an chhuak a ni a ti. Hetiang hi CAPF atanga bang te tam dan indawt dan chu a ni: BSF-15990, CRPF-11406, CISF-3225, Assam Riffle-2198, ITBP-1333, SSB-1321.

*India ram a muslim firfiak pawl Indian Mujahideen dinchhuaktu Yasin Bhatkal chu Central Intelligence Agencies leh Bihar Police ten India leh Nepal inramri na ah an man. National Investigation Agency (NIA) chuan Yasin hi man tumin an veh an veh tawh thin a, a luman ah Rs.Nuai 10 an lo tiam tawh thin nghe nghe a ni. Tunah hian Bihar Police ten thu zawhfiah turin an kawl mek.

*Champhai Vengthlang IB veng leikhi mek chungchang enfiah turin naktuk 30.8.2013 hian DM & R Secretary Pu H. Rochungnunga; Director Lalpeksanga leh Dy. Director Pu C. Lalsangluaia ten Champhai an thleng tura beisei a ni. Anni bakah hian Geology & Mining department atangin leilung chanchin zirmi (geologist/officer) 1 a kal dawn bawk. He leikhi hi Champhai District Level Disaster Committee Chairman DC Pu Lalthangpuia Sailo IAS kaihhruaina in enfiah a lo ni tawh a, a khik nasatna laiah cement leh silpaulin a khuhin venhimna a theih ang angin la kalpui mek a ni. -DIPR

*Vawiin tlai dar 3:44 khan Himachal Pradesh ah 4.7 ritcher scale a chakin lir a nghing, lirnghin na hmun hi Punjab ramri lam hnaih a ni.

*Tunhnai ah Guwahati ah dengue natna avangin mi 3 an thi tawh a, he natna vei ni a rinhlelh mi 28 damdawiin ah dah luh mek anni.

*Union Human Resources Development Minister M.M Pallam Raju chuan vawiin khan Right to Education anthem a tlangzarh. He hla hi saptawng leh tawngdang 15 a lehlin leh tur a tih a ni.

30.8.2013*Vawiin chawhma dar 11:30 khan Lunglei Saikuti Hall-ah District Level Science Seminar 2013 SCERT Aizawl buatsaih in neih a ni. Pu R. Lalthakima, District Education Officer Lunglei in inkhawm kaihruaiin LAD Minister Pu PC. Lalthanliana chuan khuallian ni in Seminar hi a hawng a ni. -DIPR     

31.8.2013
*Vawiin tlaiah khan Tachhip ah Sialsuk sumo 1 in m pathum a su a, naupang 1 ahmunah a thi nghala, naupang 1 a ke veilam a bung lek lek bawk. Naupang thi nu hi chu a ngaihtuahwm em loh ni a sawi a ni. Sumo in a sut ho hi kawngsir a culvert piller a thu leh a bula lo awm te an ni- Gabriel Bawih Duat via Special Report. 

1.9.2013 
*Vawiin hian ITI-a Catholic Biak In leh School hlanna neih a ni dawn a, Bishop of Aizawl, Most Rev. Stephen Rotluanga'n a hmanpui ang. Tlai dar 4 ah Melriat-ah Gabriel Brothers te hmuna Convent sak zawh malsawmna Bishop hian a nei dawn bawk. Bangalore atangin Ursuline Franciscan Sisters India Superior General chu Nilaini hian Aizawlah a lokal dawn a, Bishop of Aizawl Most Rev. Stephen Rotluanga nen an inkawm ang. -Zalen 

*India sipai kum 45 kal ta a IAF thlawhna tla a thi Hav.Jagmail Singh ruang chu nimin khan Himalaya tlang a Rohtang Pass ah India Army, Western Command hnuai a Dogra Squad ten vur kar ah an hmuchhuak. 1968 khan an chuanna IAF thlawhna chu Leh pana an kal laiin a tla a, michuang sipai 102 te an thi vek a ni.

*US President Barack Obama chuan missile hmanga Syria beih a tum chu thulh hrih in 9 Sept a US Congress rorel inkhawm an neih hunah memberte thlawpna a dil phawt dawn niin a sawi. Tin, Russia President Vladimir Putin pawh lam tanga sawm tumin G20 summit ah a hmu bawk ang. Zirtawpni kalta khan UK Prime Minister David Cameron chuan an ram parliament ah Syria beih theih na tur a thu a putluh chu member tam zawk ten an lo hnawl sak tawh a ni.

 2.9.2013 
* Vawiin hian Indian Airforce te hman tur indo thlawhna thar USA siam C-17 Globemaster III chu Defence Minister in Hindon airbase ah a tlangzarh dawn. He thlawhna hian ton 80 a rit a thlawh chhuah pui thei a ni.   

* Nizan zanlai atang khan India ram pum ah Petrol Rs.2.35 leh Diesel 50 paise in tih pun a ni.

*Asia Men's hockey tournament ah India chuan final ah 3-4 in South Korea an hneh lo.

*Niminpiah khan Mualkhang JAC te chuan an khawbul a Gas bottling plant hnaih a cheng chhungkaw 11 te chenna in an kalh sak. He lai hmun a chengte hi hman deuh atang tawh khan chhuak turin an lo hrilh tawh thin a ni.

*Union home minister Sushil Kumar Shinde chuan ni 20 chhungin Telangana state thar siamna tur dan Union Cabinet meeting pawmpui turin pharh hman a ni ang a ti.

*Govt. Hrangbana College atanga NCC ‘C’ Certificate nei, Reg. No. 10147 M.S. Dawngsanga s/o Ngurthankhuma, Ngopa, tuna Ramthar Veng Aizawl a awm chu Special NCC Scheme atangin Indian Army Commission Officer a tling a, October, 2013 atangin Course Training a tan dawn a. Hemi hma hian Govt. Hrangbana College NCC atang bawk hian Coroly Zonunmawii d/o P.C. Zoram Sangliana pawh Commission Officer-ah lutin tunah hian Major a kai tawh bawk. -DIPR

*Juhi Mukherjee, IAS, District Election Officer, Serchhip District leh District Bawrhsap ni bawk chuan mipuiten Serchhip District-a Assembly Constituency pathum : Serchhip, Tuikum leh Hrangturzo – a District Election Office, Serchhip District-in Election leh a kaihhnawih chungchanga mipuite hriattur tarlanna atan leh mipuiten an hriatchian duh leh hriatfiah duh te an zawh theihna turin facebook Group “District Election Office, Serchhip” a siam a, Inthlanna felfai leh thianghlim, langtlang neih anih theih nan mipuiten Election kaihhnawih chi hrang hrang, Election kalphung te, Electoral Roll chungchang te leh thildang an hriat duh te he Group kaltlang hian a zawh theih dawn a ni. Politics a inchirhthehna leh campaign na atan he Group hi hman phal a ni dawn lova, hetiang lam hawi thu post a awm reng reng chuan rang taka post remove zel a ni thung ang. -DIPR

*Vawiin khan Churachandpur (Lamka) mi, Shillong a lehkha zir a awm mek S Thang Lian Khual (22) s/o S Kap Thian Mung, New Lamka G leh Michael L. Ngaihte s/o L. Anthony, Zion Veng, Rengkai te chu Shillong Sweet Falls ah an tlahlum. -Muante Tangpua