Friday 11 September 2015

8th September 2015 news in Mizo

Latest news collection in Mizo language (Online News update from Mizoram)
MIZO TAWNG A CHANCHINTHAR LAWRKHAWM

*WORLD CUP QUALIFYING MATCH
India 0-3 Iran

*PUC LEH PRISM IN RTI WORKSHOP NEI
Vawiin chawhnu dar 2 khan Pachhunga University College a Department of History te huaihawt 'Workshop on The Right to Information Act and People's Response" chu PUC Auditorium ah neih a ni a, Resource person ah Vanlalruata, President, 'People's Right to Information and Development Implementing Society of Mizoram' (PRISM) hman a ni. Lamtluang thudawn danin he workshop ah hian PRISM President hian power point presentation hmangin thu a sawi a, Mizoram sorkar in dik lo tak sum a hman dan leh sorkar kalphung dik lo vanga mipui chanai kal ral dan te leh RTI act hman tangkai dan te a sawi a ni. Thusawi bakah hian zirlai leh zirtirtu te nen zawhna leh chhanna hun hlawhtling takin an hmang a ni. Workshop hi Vice Principal PUC Prof. JV Hluna'n a kaihhruai a, Senior faculty H.S Lalsangpuia'n lawmthu sawina hun hmangin a khar a ni.
RTI Activist and PRISM President Vanlalruata, Mizoram
*EUROPE A RALTLANTE BELCHIANG ANG AW
Tunlai a khawvel thuthar luah hneh em em tu pakhat chu Europe a raltlan te hi anni. Lamtluang page chhiartu ten in lo hriat atan heng raltlan te hi Middle East leh Africa mite anni a, Islamic State firfiak te an hlauh avang te leh an ram a sorkar mumal awm theihloh avanga buaina chhuak avang te in Europe ah hian an sahimna ngaihtuah an raltlan ta a ni.

Heng raltlan tam zawk te hi Islam sakhaw zuitu te anni a, Europe ram sorkar hrang hrang te hian chuti maiin an ramah awm an lo remti nghal mai bik lo a ni. Raltlan ten a tir an pan hmasak ber pawl Hungary chuan raltlan te hi an in ziaklut phawt anih loh chuan hmarlam pan a an kal a phalsak lo reng a nih kha.

Chutiang harsatna an tawh avang chuan raltlan te chuan tunkar liamta khan Hungary chhuahsan in mi 20,000 te chuan Austria leh Germany an pan leh ta a ni.

Lamtluang page thulakna in a tarlan danin kumin chhung ringawt pawh hian Europe ah hian Africa leh Middle East atanga raltlan mi 340,000 an awm tawh a ni. Europe ramah raltlan an pun chak tak em avang hian European Union hruaitu te lu pawh a hai hial a, thutkhawm hmanhmawh ko in engtia lo dawnsawn tur nge tih te an rel ta rum rum a ni. 

EU a tel ram hrang hrang te chuan an ram in raltlan an dawnsawn theih tur zat te thlengin an sawi chiang ta hlawm a, UK chuan kum 5 chhungin Syria atanga raltlan 20,000 an enkawl theih tur thu an sawi . Germany ah chuan kumin chhung in raltlan 800,000 an thlen rin a ni a, German Chancellor Angela Merkel chuan an ramah raltlan an pun zel chuan an ram dinhmun pawh nasa takin a nghawng dawn a ti bawk. Greece chuan an ram chhung a raltlan te chhawmdawlna pek annih theih tan EU ah tanpuina a dil ta hial.
Hungary, Czech Republic, Slovakia leh Romania te chuan EU in raltlan te inchansem tur a tih chu an pawm lo hulhual a ni. Hungary phei hi chuan a rukin raltlan te an ramah an lut ang tih hlau in an ramri te thirhling nei hmangin an hung ta rum rum hial.

Middle East leh Africa atanga raltlan ten Europe a an pan nasat zail ram 5 te chu Germany, Austria, Hungary, Serbia leh Sweden te anni. Keini India ramah chengin ei leh bar te awlsam em em lo mahse mahni inlum ah emaw miin luah pawh ni ila dipdal na em em lo a nun kan la hmang thei te hi mipui rorelna (democracy) kan chhawr ve na a ni tih heng raltlan te dinhmun hreawm tak avang hian i hre thar leh theuh ang u.

*INDIA LEH PAKISTAN SIPAI TE INBE DAWN
India leh Pakistan ramri vengtu sipai te chu naktuk ah Delhi ah an inbe dawn. Lamtluang thulakna in a tarlan danin Border Security Force leh Pakistan Rangers te hi Director General level ve ve hmangin an inbe dawn a, India lam hi DG BSF Devendra Kumar Pathak in a ho ang a, Pakistan lam hi Maj Gen Umar Farooq Burki an a rawn ho dawn a ni. An inbiakna turah hian Lamtluang thulakna in a tarlan danin J&K a ramri a inkahhai bawhchhiat anih thin chungchang te, ramri a damdawi leh phalloh thil tawlhruk chungchang te bakah danlo a ramri a lut ru thin te chungchang te an sawi ho dawn a ni.

*BSNL IN INTERNET BROADBAND SPEED TICHAK DAWN
Nimin khan Union Information Technology (IT) Minister Ravi Shankar Prasad chuan Gurgoan ah thusawiin BSNL in thlathar ni 1 atangin internet broadband speed chu a hmangtu ten a hranpa a pawisa chawibelh ngai lovin 2 mbps in tichak sak anni vek dawn a ti. Lamtluang thulakna in a tarlan danin BSNL hian broadband hmangtu te tan hian 512 kbps leh 1 mbps atangin 2 mbps ah a tihsan sak vek dawn a ni.

*AIR INDIA THLAWHNA AH KANGMEI CHHUAK
Nizan dar 7.55 vel khan Air India thlawhtheihna Varanasi atanga Delhi pana thlawk chu Delhi aiport ah hmanhmawh taka tum tir a ni a, he thlawhtheihna A320 hi hydraulic problem a neih avangin a ke ah kangmei a chhuak a, passenger 7 velin hliam na vak lo an tuar a ni. Lamtluang thulakna in a tarlan danin thlawhna chhungah michuang te an buai nuaih nuaih avanga an innek na lamah an inti hliam ta ni a sawi a ni. Hemi hnu hian passenger te chu him takin thlawhna atangin an chhuak kim thei a ni.

*PAWNGSUAL LEH TUALTHAH NA THLENG DUHLOHNA KAWNGZAWH
Nimin khan Chhingchhip khawtlang huap in an khua a rawng taka hmeichhe naupang unau pawngsual annih hnu a rawng taka thah annih duhloh entirn nan kawngzawh an nei. Mipui pungkhawm te hian pawngsual leh tualthattu pa hi damchhung lung in tang turin an duh tih resolution an passed.

No comments:

Post a Comment